Cmentarzysko łużyckie w Świbiu

Badania archeologiczne prowadzone w Świbiu przyniosły odkrycie cmentarzyska kultury łużyckiej z ok. 600−400 r. p.n.e. Złożone jest z 576 grobów szkieletowych i ciałopalnych.

Przeważają groby szkieletowe, w których zmarłego składano w jamie wykopanej w ziemi, głową na północ. Był w ubraniu, przyozdobiony w przedmioty z brązu, żelaza i ołowiu. W grobach męskich znaleziono również narzędzia żelazne. Odkryto tu różne formy ceramiczne, ozdoby z brązu i żelaza, paciorki gliniane i ze szkliwa oraz wyroby z innych surowców (np. ołowiu).

Budowa grobów, jednolity sposób grzebania i bogate wyposażenie świadczą, że była to dobrze zorganizowana społeczność, żyjąca w dobrobycie. Wśród znalezionych w grobach przedmiotów znalazły się wytwarzane w Egipcie, Wschodnich Alpach i na Węgrzech, co świadczy o szerokich kontaktach handlowych.

Cmentarzysko w Świbiu może być także źródłem wiedzy o życiu duchowym naszych przodków. Znalezione ślady ogni palonych na grobach świadczą o tym, że grzebaniu zmarłych towarzyszyły pewne obrządki. Na naczyniach i toporkach kamiennych widnieją znaki charakterystyczne dla kultury łużyckiej w kształcie krzyża lub litery X, co wskazywałoby na otaczanie szczególnym kultem słońca. Trudno dziś ustalić, czy znalezione w Świbiu dwa toporki kamienne ze znakiem krzyża służyły jako narzędzia lub broń, czy też pełniły jakąś rolę w praktykach magicznych lub kultowych.

W pierwszych wiekach n.e. teren ziem polskich podlegał wpływom rzymskim. Również w Świbiu znaleziono cmentarzysko ze schyłkowego okresu rzymskiego (IV−V w. n.e.), a w niewielkiej odległości od niego stwierdzono istnienie osady z tego samego czasu. O kontaktach handlowych z tego okresu świadczą znajdowane w Pławniowicach i Toszku rzymskie monety.