Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu

Nr w rejestrze zabytków:
B.S.11-N-9-1936 z 1936-06-02
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety wegierskiej hb1
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - 568f96e0a9713
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz stary i nowy kosciol sw elzbiety 2
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 21
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz stary i nowy kosciol sw elzbiety 1
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - 568f96e020587
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - 568f96e1c6ab3
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety wegierskiej hb4
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety wegierskiej hb7
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety wegierskiej hb1
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety wegierskiej hb3
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 2
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 3
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 6
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 10
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 16
Drewniany kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu - trybsz kosciol sw elzbiety 19
Data powstania obiektu: 1567 r.
Opis

Przykład drewnianego budownictwa sakralnego z XVI w. Wewnątrz polichromia jedna z najwcześniejszych realizacji barokowego malarstwa ściennego w Polsce południowej.

Kościół położony jest po południowej stronie drogi prowadzącej z Gronkowa do Łapsz Wyżnych, na niewielkim wzniesieniu terenu, w środkowej części wsi, pośród zabudowy. Otoczony jest starodrzewem. Kościół późnogotycki, jednonawowy z węższym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Nawa na rzucie zbliżonym do kwadratu, z kruchtą po stronie południowej. Nakryty dachem siodłowym, z wysuniętą połacią nad ścianę frontową, krytym gontem. W kalenicy nad prezbiterium wieżyczka na sygnaturkę, okrągła, zwieńczona kopulastym hełmem. Kościół drewniany, zbudowany w konstrukcji zrębowej z drewna modrzewiowego. Ściany wzmocnione lisicami, z zewnątrz obite gontem. Posadowiony jest na podmurówce z kamienia. Wewnątrz stropy deskowe, posadzka z kamiennych płyt. Otwory okienne umieszczone są w południowej ścianie nawy i prezbiterium, małe, prostokątne. W fasadzie, od zachodu, drzwi wejściowe w belkowym obramieniu, zamknięte łukiem odcinkowym, jednoskrzydłowe, obite klepkami. Wyposażenie kościoła przeniesiono do nowej, murowanej świątyni. Pozostały tylko ambona z XVIII w., mensa ołtarza głównego, barokowe świeczniki, chrzcielnica, kilka feretronów. Zachowana polichromia jest jedną z najwcześniejszych realizacji barokowego malarstwa ściennego w Polsce południowej. Wykonana jest temperą na belkach ścian i deskach stropu, barwna, o intensywnych barwach z dużymi płaszczyznami cieniowanymi brązem i czernią. Tłem dla scen z postaciami są widoki krajobrazu pienińskiego i tatrzańskiego, jedne z najstarszych panoram tego regionu. Na stropie prezbiterium przedstawiona została scena Wniebowzięcia NMP z panoramą Pienin, z zamkami w Czorsztynie i Niedzicy u stóp Maryi, w otoczeniu grających aniołów i apostołów. Środkową partię stropu przy tęczy zajmuje scena Koronacji NMP. Na stropie nawy widnieje scena Sądu Ostatecznego z panoramą Tatr Bielskich w tle, będących najstarszym w Polsce przedstawieniem tych gór. Na ścianach sceny z życia Jezusa: Boże Narodzenie, Pokłon Trzech Króli, sąd nad Chrystusem, Chrystofania Maryi. Przedstawieni są święci: Stanisław, Elżbieta, Piotr, Jan Kanty, Augustyn, Hieronim, Grzegorz, Ambroży i Marcin, a także wizerunki Mojżesza, Aarona i św. Jerzego zabijającego smoka. Balustrada chóru z częściowo zatartymi symbolami 7 grzechów głównych.

Zabytek dostępny z zewnątrz przez cały rok, wewnątrz podczas Mszy Św.

Źródło: zabytek.pl

Historia

Kościół wybudowany został prawdopodobnie w 1567 r. jako filialny wobec macierzystej parafii we Frydmanie. Data taka znajdowała się na antepedium głównego ołtarza. Świątynia została gruntownie odnowiona w 1. połowie XVII w. i wyposażona. Odnowienie to związane było m.in. rekatolizacją Trybsza i przejęciem świątyni z rąk protestantów. W 1647 r. wnętrze pokryte zostało malowidłami, z inicjatywy ks. Jana Ratułowskiego, proboszcza we Frydmanie i w Trybszu. W Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przechowywana jest papierowa karta, naklejona pierwotnie nad amboną w kościele, z napisem o treści: „Od narodzenia Chrystusa Pana rok tysięczny, dwakroć trzechsetny i dziewięć pięcioleci upływa, dwa razy zima więzi lodem fale w rzekach, kiedy to błyszczącym kolorem w tym Domu Bożym, nieuczonemu ludowi pod dyktando proboszcza Jana Ratułowskiego przedstawione zostają święte dogmaty nieba. To jest kościół ten wymalowany został przez magistra Jana Ratułowskiego, podówczas proboszcza tego i frydmańskiego kościoła RP 1647”. Świątynia odnawiana była również w XVIII w. Na początku XX w. znajdował się w złym stanie technicznym. W 1900 r. w pobliżu wybudowano nowy, murowany kościół. Ok. 1924 r. rozebrana została wieża i zakrystia starego kościoła. W latach 1936-1937 zabezpieczono korpus budowli. W latach 1953-1956 podjęto gruntowne prace konserwatorskie. W 1972 r. przeprowadzono remont ścian, stropu i dachu. W 1976 r. przeprowadzono konserwację polichromii.

Źródło: zabytek.pl

Zaktualizowano 8 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Świętej Elżbiety 149
34-442 Trybsz
place
49.408338, 20.138537Skopiowano do schowka
N49º24'30.017", E20º8'18.733"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Architektura drewniana
Miejsce/obiekt zbudowane w przeważającej części z drewna.
Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki
Szlak Architektury Drewnianej Województwa Małopolskiego
Miejsce/obiekt zaliczone w skład zabytków szlaku architektury drewnianej w województwie małopolskim.

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.