Dwór w Ujeździe
A-638 z 22.10.1991
Zespół dworski w Ujeździe – zespół dworski z otoczeniem parkowym znajdujący się we wsi Ujazd, w gminie Zabierzów, w powiecie krakowskim.
Obiekt, w skład którego wchodzi oficyna, czworak, piwniczka, oraz ogród wpisany został do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.
Na archiwalnych zdjęciach widać, że dwór był jednokondygnacyjny, wybudowany na rzucie prostokąta, kryty dachem dwuspadowym, przy wejściu poprzedzony gankiem w typie portyku. Daszek ganku dwuspadowy, wsparty na czterech słupach. Ganek zwieńczony jest trójkątnym frontonem z okienkiem. Przed gankiem schody. W XIX wieku do dworu dobudowano w formie skrzydła, murowany budynek oficyny.
Na początku XIX wieku, kiedy właścicielem był Leon Like w majątku założono sad owocowy, ogród warzywny oraz część parkową o układzie krajobrazowym. Ogród był usytuowany na dwóch naturalnych terasach, spadających w kierunku potoku Kluczwody. Ogród i sad znajdowały się po zachodniej stronie dworu.
Źródło: wikipedia.pl
Pierwsze historyczne wzmianki na temat Ujazdu pochodzą z roku 1358. Przez kolejne lata wieś miała różnych właścicieli, a w 1791 roku kiedy Ujazd staje się własnością hrabiego Adama Męcińskiego w dokumentach pojawia się dwór, dwie karczmy, browar i młyn. Na początku XIX wieku, właścicielem był Leon Like (1798–1860), syn Wojciecha, właściciela apteki Pod Koroną w Krakowie.
W 1905 roku miał miejsce pożar dworu i kilku sąsiednich zabudowań. Kolejny pożar w 1945 roku dotyczył zabudowań gospodarczych, a spowodowany był przez wycofujące się wojska niemieckie. Po drugiej wojnie światowej majątek został znacjonalizowany, a resztówka, czyli dwór z ogrodem pozostał w rękach prywatnych. W 1947 roku majątek w Ujeździe przejęła w użytkowanie najpierw Sółdzielcze Kółko Rolnicze, potem Ośrodek Zaopatrzenia Rolniczego. W 1966 roku dwór został rozebrany z powodu dużego zniszczenia.
W 1978 roku majątek przejął Instytut Zootechniki–Państwowy Instytut Badawczy w Balicach. W latach 1993–1995 przeprowadził konserwację zieleni parkowej. W 2005 roku zespół podworski wraz z liczącym 2,5 ha parkiem przejął w wieczystą dzierżawę prywatny właściciel, który dotychczas przebudował czworak w stylu nawiązującym do wyburzonego dworu. Planowane jest też odtworzenie założenia parkowego z okresu świetności.
Źródło: wikipedia.pl
