Drewniany kościół pw. św. Jakuba Starszego w Wiśle Małej
A/278/09 z 22.12.1965
Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej, który pierwotnie nosił wezwanie Narodzenia Matki Bożej, to jedna z drewnianych świątyń powiatu pszczyńskiego. Obecny kościół, jak również zbudowana później wieża dzwonna, pochodzą z XVIII w. i zostały postawione na miejscu budowli poprzedniej, pochodzącej z XV lub XVI w. W latach międzywojennych kościół powiększono. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
Parafię w Wiśle Małej wzmiankowano już w 1326 r. Stały tu kolejno zapewne trzy drewniane świątynie. Poprzedniczka obecnej budowli, wzniesiona prawdopodobnie w XV lub XVI w., przez pewien czas znajdowała się w rękach protestantów. Dzisiejszy kościół został zbudowany w latach 1775-80. Wieżę dostawiono w 1782 r., zaś w 1923 połączono ją z głównym korpusem budowli. Świątynia, o typowej dla kościołów drewnianych konstrukcji zrębowej, wzniesiona została na ceglanym podmurowaniu. Plan orientowanej świątyni obejmuje prostokątną nawę oraz niższe od niej, prosto zamknięte prezbiterium z zakrystią. Możliwe, że obecna budowla powstała na fundamentach poprzedniej i jest jej dość wiernym odtworzeniem (przypuszczenia takie wysnuł Józef Matuszczak, znany badacz śląskich kościołów drewnianych). Budynek obiegają wydatne, podparte soboty, nieobejmujące jednak wschodniej ściany zakrystii. Dzwonnica o konstrukcji słupowej, która pierwotnie stała obok, została połączona z kościołem w wyniku przedłużenia nawy w 1923 r. Wieżę, pokrytą gontem, wieńczy izbica i baniasty hełm. Pokrycie gontowe posiadają także dachy obiektu. Warte obejrzenia jest wnętrze z niemal kompletnym, pierwotnym wyposażeniem, reprezentującym barok i rokoko. W ołtarzu głównym, pochodzącym z 1776 r., umieszczone są: obraz patrona kościoła, św. Jakuba Apostoła Starszego oraz - w zwieńczeniu - obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. W lewym ołtarzu bocznym znajduje się obraz Opatrzności Bożej pochodzący z 1776 r., zaś w prawym obraz św. Walentego z 1804. Do wyposażenia kościoła należy także chrzcielnica z 1780 oraz pochodzący z XVIII w. konfesjonał i ambona z rzeźbą św. Jakuba. W ostatnich latach kościół był remontowany.
Źródło: slaskie.travel
Wieś Wisła Mała zwana także Niemiecką została założona w XIII w. na prawie niemieckim przez książąt raciborskich. Funkcjonowała jako wieś rycerska, a następnie książęca. Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła został zbudowany w 1775 r. na miejscu poprzedniej, XV lub XVI-wiecznej świątyni. Jego budowa trwała zaledwie trzy miesiące. Poświęcenie świątyni miało miejsce 25 lipca 1775 r. W 1782 r. dobudowano do niego wieżę, którą przebudowano w 1923 r. Od początku istnienia, kościół wielokrotnie „prostowano” z uwagi na grząskie podłoże, a jego wewnętrzny wystrój wzbogacano. W 1896 r. jego ściany pokryto polichromią. W ostatnich latach świątynia została gruntowanie wyremontowana m.in. dzięki środkom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Operacyjnego Dziedzictwo Kulturowe.
Źródło: peuk.fiiz.pl
