Stellung b1 - Punkt oporu "Wólka Prusicka" - 13. Ringstand 701

Pośpiesznie budowane w 1944 roku fortyfikacje, w skład których wchodziły polowe, liniowe pozycje obrony stałej, miały za zadanie powstrzymywać kolejne uderzenia Armii Czerwonej. Nazwano je „łamaczami fal”. W ich skład wchodziła również pozycja fortyfikacji polowych oznaczonych jako „b-1 Stellung”. Charakteryzowała się ona zastosowaniem standardowych, typowych, betonowych, polowych obiektów fortyfikacyjnych. Zastosowano praktycznie pięć różnych typów obiektów, w tym trzy lekkie („Kochbunkier”, R-58c i R-67) oraz dwa ciężkie (R-668 i R-701).

Punkt oporu "Wólka Prusicka" znajduje się na terenie województwa łódzkiego, w pobliżu granicy z województwem śląskim. Zasadniczo większość obiektów jest jeszcze widoczna w terenie. Niestety świadomość tutejszych mieszkańców jest bardzo niska i obiekty są zasypywane śmieciami. Tutejsze władze samorządowe i sami mieszkańcy nie są zainteresowani ich turystyczno-krajoznawczym wykorzystaniem. Podczas zwiedzania należy pamiętać, iż większość obiektów znajduje się na prywatnych działkach. Nie zaleca się, a wręcz nie proponuje penetracji wnętrz obiektów ze względu na poważny stopień ich zaśmiecenia. Wszystkie obiekty są całkowicie ogołocone z wszelkiego wyposażenia i elementów pancernych.

W okresie, kiedy budowano fortyfikacje, tereny te były obszarem upraw rolniczych, a punkt oporu przylegał z lewej do ściany lasu. Poszczególne obiekty obecnie zlokalizowane są na terenach porolniczych i są to zagajniki, krzewy, nieużytki czy też pojedyncze skupiska dzikich drzew. Wśród nich musimy odnajdywać poszczególne obiekty. Niestety, niektóre są już po sam strop zasypane. Zadaniem taktycznym punktu oporu była obrona otwartego terenu położonego pomiędzy dwoma dużymi kompleksami leśnymi, przez który łatwo mogły uderzyć zmechanizowane oddziały nieprzyjaciela. Oddziały te, kierując się od strony przeprawy mostowej nad rzeką Wartą w miejscowości Ważne Młyny, mogły w krótkim czasie obejść od tyłu wojska broniące Częstochowę. Do dziś w lasach na wysokości punktu oporu zachowały się dosyć czytelnie ślady po transzejach i okopach oraz stanowiskach ogniowych. W pobliżu przebiegała linia kolejowa łącząca Częstochowę z Centralną Magistralą Kolejową Śląsk-Gdynia i dwie drogi bite z Brzeźnicy do Częstochowy i do Łobodna. Na linii fortyfikacji „b-1 Stellung" od punktu oporu „Wólka Prusicka" do kolejnego punktu oporu „Rudniki", ciągnęły się fortyfikacje ziemne i drewniane, wzmocnione wieloma stanowiskami typu „Kochbunkier".

Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014

Dojazd: do punktu oporu dostaniemy się jadąc drogą nr 483 z Częstochowy do miejscowości Ważne Młyny, leżącej nad rzeką Wartą, gdzie znajduje się most drogowy nad rzeką. Dalej droga nr 483 biegnie do miejscowości Brzeźnica, w której znajduje się bardzo ważne skrzyżowanie z drogą nr 42. W 1944 roku było to strategiczne skrzyżowanie dróg bitych Częstochowa-Łask i Wieluń-Radomsko. Opuszczając zabudowania Częstochowy mijamy w pobliżu kilka polskich lekkich schronów bojowych, wybudowanych w lecie 1939 roku. W miejscowości Stary Broniszew opuszczamy drogę nr 483 i skręcamy w lewo w kierunku miejscowości Kuźnica. Po przejechaniu ok. 5 km dojeżdżamy do miejscowości Wólka Prusicka. Mijamy centrum wsi i kierujemy się dalej drogą w stronę miejscowości Kuźnica. Po opuszczeniu zabudowań wiejskich, po ok. 500 m, po prawej stronie naszej drogi, znajduje się wspomniany punkt oporu.

1. Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014