Dawny kościół i klasztor klarysek w Zamościu

Nr w rejestrze zabytków:
A/1268 z 20.02.1957 i z 24.02.1983
Aktualna funkcja: Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Karola Szymanowskiego w Zamościu

Zespół poklasztorny klarysek w Zamościu – zabytkowy, dawny kościół i klasztor sióstr klarysek na Starym Mieście w Zamościu. Budynki położone są w południowej części staromiejskiej dzielnicy, przy ul. T. Kościuszki, stanowiącej południową pierzeję Rynku Wodnego.

Kościół pw. św. Anny przeznaczony dla klarysek, przybyłych do Zamościa w 1676 r., został zbudowany ok. 1696 r. Ufundowała go żona ówczesnego ordynata, Marcina Zamoyskiego, Anna Franciszka Gnińska - do tego czasu zakonnice zajmowały drewniane domy. Niewielki budynek kościoła, jednonawowy z wąskim prezbiterium od południa a wejściem od północy (czyli Rynku Wodnego), zaprojektował Jan Michał Link w stylu barokowym. Posiadał on skromne elementy charakterystyczne dla architektury z tego okresu, m.in. pilastry i szczyty od frontu oraz z tyłu. Dodatkowo na dachu wznosiła się niewielka wieża (sygnaturka).

Klasztor z kolei wybudowano nieco później, w latach 1757-75 według projektu Jerzego de Kawe, a ufundowanego przez kolejnego ordynata, Jana Jakuba Zamoyskiego. Jest połączony z kościołem od wschodu, składa się z trzech skrzydeł (bez zachodniego) i dwóch kondygnacji. Wewnątrz klasztoru znajdowały się cele (w skrzydle przykościelnym), rezydencje oraz pomieszczenia gospodarcze.

Po pierwszym rozbiorze Polski i zajęciu miasta przez Austrię, podobnie jak w przypadku wielu innych budynków sakralnych, budynki zostały przeznaczone do innych funkcji. W roku 1782 klasztor klarysek zamknięto (kasata zakonu), po czym na krótki okres budynek przejęli franciszkanie (do 1791 r.), a po nich siostry szarytki (do 1812 r.). W 1812 r. zamknięto również kościół, zaś w 1817 r., po przejęciu całego zespołu kościoła i klasztoru przez wojsko (już pod panowaniem Rosji), był on wykorzystywany głównie na jego potrzeby, tj. jako magazyn, stajnia, koszary, w późniejszych latach jako szpital wojskowy (lazaret).

W wyglądzie największe zmiany objęły kościół, który zupełnie utracił swój sakralny charakter – ok. 1820 r. rozebrane zostały szczyty i sygnaturka, a nawę podzielono na dwie kondygnacje (podobnie jak w kościele franciszkanów).

Od połowy XIX w. do 1918 r. klasztor służył nadal głównie jako koszary, natomiast w kościele, na przełomie XIX i XX stulecia, utworzono klub miejski. W dwudziestoleciu międzywojennym budynki wykorzystywano do innych funkcji - w gmachu klasztoru mieściła się policja, natomiast w dawnym kościele na piętrze urządzono salę widowiskową, a na parterze siedzibę objęła Powiatowa Kasa Oszczędności. Dawny kościół podczas II wojny światowej przez krótki okres zajmował komitet Rady Głównej Opiekuńczej. Po jej zakończeniu nastąpiły kolejne zmiany – klasztor częściowo przeznaczono dla milicji (1944 r.), kościół przez krótki okres zajmowało wojsko rosyjskie, a później oba budynki łącznie wykorzystano na potrzeby domu dziecka, jaki działał tu w latach 1947-84. W 1985 r. fragment wschodniego skrzydła klasztoru objęto pracami remontowymi, po których w 1990 r. został zajęty na potrzeby PKZ.

W latach 90. minionego stulecia stan tego zespołu budynków sprawiał, iż było to jedno z najbardziej szpecących staromiejską dzielnicę Zamościa miejsc, zwłaszcza od frontu, tj. ul. T. Kościuszki. W 2002 r. zdecydowano o przeniesieniu tu państwowej szkoły muzycznej, ale dopiero w 2007 r. rozpoczęto gruntowne prace remontowe tych niszczejących budynków, dzięki którym już w 2009 r. przywrócono dawny wygląd kościoła, a zwłaszcza szczyty od frontu i z tyłu oraz sygnaturkę z krzyżem (ponadto fasadę oraz dach). Od 2010 r. mieści się tu w całości szkoła muzyczna – dawny kościół pełni funkcję sali koncertowej, zaś w dawnym klasztorze znajdują się miejsca dydaktyczne. Prace wykończeniowe objęły także podwórze. Przywrócenie do użyteczności tego gmachu wraz z zupełnie nową funkcją jest kolejnym przykładem procesów rewitalizacji w zamojskiej dzielnicy staromiejskiej.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 6 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Tadeusza Kościuszki 5
22-400 Zamość
place
50.71571414078394, 23.252310634182077Skopiowano do schowka
N50º42'56.571", E23º15'8.318"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.