Rynek w Baligrodzie - baligrod hb2
Rynek w Baligrodzie - baligrod hb7
Opis

Rynek w Baligrodzie, obecnie Plac Wolności.

Historia

Osada wzmiankowana w 1615 jako wieś, powstała przypuszczalnie w początkach XVII w. u podnóża zamku w Stężnicy, będącego własnością Mikołaja lub Piotra herbu Gozdawa, syna Matjasza III, albo jego ojca Matjasza Bala z Hoczwi. Balowie wznieśli w tym miejscu zamek oraz kaplicę ok. 1510. W 1511 Piotr Herburt (1485–1532), dziadek poety Mikołaja Reja, przeprowadził rozgraniczenie dóbr pomiędzy swoją wsią Mchawą a Stężnicą, należącą do Mikołaja Bala. W miejscu rozgraniczenia powstała na nowo wieś i miasto Baligród.

W 1634 król Władysław IV wydał dokument, potwierdzający, że miasto – założone na prawie magdeburskim – dysponowało prawem składu wina oraz mogło urządzać dwa jarmarki rocznie. Baligród pozostawał we władaniu rodu Balów do 1770. Położony przy uczęszczanym trakcie handlowym na Węgry, posiadał dobre warunki rozwoju, słynął z wielkich targów, później podupadł i jeszcze przed 1915 utracił prawa miejskie.

Mieszkańcy miasta aktywnie zasilali powstanie styczniowe w 1863. Na przykład Jan Feliks Biliński (ur. 1851) w wieku 12 lat został jednym z najmłodszych powstańców styczniowych, Ludwik Riedl jako uczestnik powstania styczniowego z 1863, pojmany przez Rosjan, został zesłany na Syberię.

Z biegiem czasu coraz znaczniejszy odsetek ludności miasta stanowili Żydzi. Pierwszych żydowskich mieszkańców w Baligrodzie odnotowano w 1604. W 1765 w Baligrodzie mieszkało 144 Żydów. W 1785 w Baligrodzie mieszkało 400 Żydów. W 1808 roku kahał posiadał już łaźnię i szpital. W 1870 roku mieszkało w miasteczku 147 rodzin żydowskich, liczących 435 osób. W latach 1870 – 1898 właścicielem dóbr baligrodzkich, oraz pobliskich folwarków w Bystrem, Cisnej, Huczwicach, Mchawie, Rabem i Stężnicy był Żyd Hersz Grossinger. Po jego śmierci majątek przejęli synowie Lazar i Chaim.

Gmina żydowska posiadała synagogę, cmentarz i szkołę wyznaniową.

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Baligrodzie byli Emilia Abgarowicz (spadkobierczyni Karśnickiego) i Leopold Łysakowski. W 1870 miejscowa gmina żydowska usamodzielniła się (wcześniej żydowscy mieszkańcy Baligrodu byli członkami gminy w Lesku). Według spisu z 1921, miejscowość miała 179 domów i 1260 mieszkańców (w tym 515 religii mojżeszowej, a 281 greckokatolickiej). Żydzi zdominowali w tym okresie życie gospodarcze osady. W 1939 było ich 990, co stanowiło 41,8% ogółu mieszkańców.

Baligród był siedzibą dekanatu greckokatolickiego, który obejmował kilkanaście parafii i istniał do akcji wysiedleń w 1947.

Źródło: wikipedia.pl

Ciekawostki

W plenerach Baligrodu Ewa i Czesław Petelscy zrealizowali w 1961 swój film Ogniomistrz Kaleń, dla którego pierwowzorem była książka Jana Gerharda „Łuny w Bieszczadach”.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 8 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Plac Wolności
38-606 Baligród
place
49.32557669029, 22.2800838756103Skopiowano do schowka
N49º19'32.076", E22º16'48.302"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Wstęp bezpłatny
Dostęp 24h/7
Obiekt publiczny, dostępny dla wszystkich 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu (np. pomnik w parku, przydrożny krzyż itp.).

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.