Dawna Przędzalnia Lnu i Fabryka Braci Deutsch w Bielsku-Białej
Budynek dawnej Przędzalni Lnu i Fabryki Braci Deutsch w Bielsku-Białej.
Dwaj żydowscy fabrykanci Maurycy i Juliusz Deutsch w dniu 14 października 1890 r. założyli firmę o nazwie „Bracia Deutsch”. Początkowo była to przędzalnia lnu i fabryka wyrobów jutowych na bazie lnu i konopi ciągnąca się wzdłuż obecnej ul. Grażyńskiego. Rozwijając potencjał produkcyjny, w 1898 r. uruchomili przędzalnię wigonii i tkalnię techniczną, a w następnych latach produkcję nici konopnych, płócien, sienników, pasów pędnych z sierści wielbłądziej, ceraty i linoleum.
W pierwszym etapie jej istnienia zatrudniano 150 pracowników, by w 1935 r. osiągnąć stan załogi 2400 robotników i 167 urzędników. W tym też roku zakład przekształcono w spółkę akcyjną o nazwie Zakłady Przemysłowe Włókiennicze „Lenko” S.A. W okresie międzywojennym należały do największych fabryk włókiennych Bielskiego Okręgu Przemysłowego i jednych z większych w Polsce. Późniejszy zakład B, mieszczący się przy ul. Mostowej (obecne tereny Centrum Handlowego Sfera), powstał w 1867 r. jako Przędzalnia Neumanna, która w 1895 r. wchłonęła firma „C.B. Schneider und Co”, a następnie w 1903 r. kartel wiedeński pod nazwą „Unia” Spółka Akcyjna Przemysłu Jutowego. Kartel produkował głównie wyroby z juty.
Podczas II wojny światowej początkowo zarządzane były komisarycznie, później weszły w skład firmy niemieckiej „Jute-Spinnerei und Weberem Bremę i „Jute-Union, Wanke, Kerth und Cudzy". Generalnie produkcję przestawiono pod potrzeby armii niemieckiej.
Po zakończeniu działań wojennych całość upaństwowiono i jako Bielskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Lenko” zajmowały się produkcją przędzy jutowej i konopnej oraz tkanin i worków jutowych na bazie polskiego lnu i konopi.
W 2004 r. właścicielem większości akcji przedsiębiorstwa został jeden z największych przetwórców tworzyw sztucznych w Europie - grupa MARMA Polskie Folie.
Źródło: polskaniezwykla.pl