Stara Fabryka w Bielsku-Białej
A-711/95 z 06/03/1995
Siostrzane miasta, śląskie Bielsko i małopolska Biała, połączone ze sobą w 1951 roku, przez stulecia należały do najważniejszych ośrodków włókienniczych w naszej części Europy. Sprowadzenie przędzarek mechanicznych, zastosowanie maszyny parowej oraz uruchomienie pierwszych pełnowydziałowych fabryk sukna wyznaczyły kolejne etapy procesu industrializacji. W okresie międzywojennym dwumiasto zwano śląskim Manchesterem, a markową „bielską wełnę” znał cały świat. Część budynków dawnej fabryki sukna rodziny Büttnerów zajmuje dzisiaj Stara Fabryka – Oddział Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej (do 2013 roku Muzeum Techniki i Włókiennictwa).
Muzeum otwarto w dawnej fabryce sukna Büttnerów. Wystawa stała Od włókiennictwa do małego fiata. Przemysł Bielska-Białej w XIX i XX wieku ukazuje industrialne oblicze dwumiasta na śląsko-małopolskim pograniczu: świat warsztatów, manufaktur i fabryk. Wilk, selfaktor, postrzygarka...Zabytki techniki włókienniczej, to wyjątkowa kolekcja maszyn i urządzeń, pracujących niegdyś w bielskim przemyśle, zgromadzonych w salach przędzalni, przygotowalni, tkalni i wykończalni. Galeria w Fabryce, ulokowana na poddaszu, zaprasza na wystawy czasowe.
Źródło: http://www.zabytkitechniki.pl/Poi/Pokaz/2386
Muzeum Techniki i Włókiennictwa, będące oddziałem Muzeum w Bielsku-Białej, powstało w 1979 r. w oparciu o eksponaty Działu Tkactwa ówczesnego Muzeum Okręgowego oraz maszyny i urządzenia pozyskiwane z miejscowych zakładów włókienniczych. Do 1995 r. placówka nosiła nazwę Muzeum Techniki Włókienniczej, ponieważ jednak poza eksponatami z dziedziny przemysłu tekstylnego gromadzono tu przedmioty związane z innymi działami szeroko rozumianej techniki (m.in. sprzęt sportowy, radiowo-telewizyjny, gospodarstwa domowego), zmieniono ją na obowiązującą obecnie. Pierwotnie dla celów ekspozycji przeznaczono budynki Zakładów Przemysłu Wełnianego (ZPW) Rytex przy ulicy 1 Maja 20, jednak ostatecznie w 1983 r. muzeum ulokowano w dawnej fabryce sukna Buettnerów przy ulicy Sukienniczej 7. Wejście dla zwiedzających znajduje się od strony placu Żwirki i Wigury.
Założycielem zakładu był bielski sukiennik Karol Traugott Buettner (1833–1884), który w 1868 r. kupił parterowy dom z ogrodem i dobudował do niego dwupiętrowy budynek z oficynami, gdzie produkował tkaniny wełniane w ramach cechu sukienniczego. W 1884 r. przedsiębiorstwo odziedziczyli bracia Karol Teodor i Gustav Adolf Buettnerowie i przekształcili je w fabrykę sukna. W 1889 r. wzniesiono nowy budynek fabryczny, zbudowano kotłownię i wprowadzono napęd parowy, w 1900 r. dobudowano dwupiętrową halę od strony północno-zachodniej. Rozwój przestrzenny zakładu zakończono w latach 1906–1907, kiedy to nabyto ślusarnię przylegającą do fabryki od zachodu, przebudowano ją i połączono z dotychczasowymi obiektami, ujednolicając zarazem zachodnią elewację budowli do obecnej postaci.
Na początku lat 30. XX w. firmę przejęli Karol August Buettner, dr Paweł Maurycy Buettner, Herbert Oskar Buettner, Jan Karol Buettner i Erwin Kerger. W okresie międzywojennym uruchomiono również tkalnię dywanów.
Po II wojnie światowej zakład wchodził w skład ZPW im. Leona Laska, później znany był jako „Bewelana”. W 1983 r. część pomieszczeń fabryki przeznaczono na Muzeum Techniki i Włókiennictwa.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Na zewnętrznej, północnej ścianie budynku muzeum widoczny jest ogromny mural nawiązujący tematycznie do włókiennictwa, które było charakterystycznym rodzajem przemysłu w Bielsku-Białej.
