Siłownia huty "Bobrek" w Bytomiu

Dawna siłownia huty „Bobrek” przy ul. Konstytucji w Bytomiu Bobrku jest jedyną pozostałością po działającej tutaj, przez prawie półtora stulecia, hucie żelaza. W zabytkowym budynku elektrowni, przed laty, funkcjonowały urządzenia przemysłowej elektrowni na gaz wielkopiecowy. Ceglane gmachy siłowni wzniesiono w dwóch etapach, na początku ubiegłego wieku, nawiązując stylistycznie do architektury romańskiej.

Bobrek jest dzielnicą Bytomia położoną przy granicy z Zabrzem. Miejscowość została przyłączona do miasta dopiero na początku lat 50. ubiegłego wieku. Początki Bobrka sięgają czasów średniowiecznych. Przez kilkaset lat jej mieszkańcy trudnili się rolnictwem. Industrializacja nastąpiła w XIX wieku. Początkowo rozwijało się tutaj hutnictwo cynku, pod nadzorem Karola Goduli, zarządzającego wtedy przemysłem Rodu Ballestremów. Kilkdziesiat lat później rozpoczęto budowę huty żelaza. Kilkadziesiąt lat później, na początku XX wieku, powstała także kopalnia węgla kamiennego „Bobrek”.

Główny impuls do dynamicznego rozwoju przemysłowego dało miejscowości wybudowanie (na terenach zakupionych od rodziny Schaffgotschów) huty żelaza, która przez długi czas funkcjonowała pod nazwą huta „Julia” (po niem. „Julienhütte”). Pierwszym inwestorem była spółka „Vulcan”, która w 1856 roku rozpoczęła budowę czterech wielkich pieców (później ich liczba miała wzrosnąć, uruchomiono również piece martenowskie do wytopu stali). Wśród właścicieli huty pojawiają się nazwiska znanych na Śląsku przedsiębiorców, jak na przykład Otto Friedlaendera czy Oscara Caro. Po II wojnie światowej zakład funkcjonował jako huta „Bobrek”. Likwidacja przedsiębiorstwa nastąpiła w 1994 roku.

Do dziś, oprócz czynnej koksowni, z zabudowań huty w całości zachował się jedynie wpisany do rejestru zabytków budynek Siłowni (to w nim była kiedyś elektrownia na gaz wielopiecowy, produkująca prąd elektryczny). Cztery wielkiej piece w hucie miały własne dmuchawy oraz zespoły typowych nagrzewnic kołpakowych na gorące powietrze dla pieców. Unikalność prądnic wytwarzających prąd elektryczny, polegała głównie na tym, że były tam masywne koła zamachowe (rotory) w ciężkich, żeliwnych obudowach (statory) o średnicy ok. 15 metrów.

Halę Siłowni huty "Bobrek" znajdziemy przy ul. Konstytucji. Składają się na nią dwa połączone budynki, które postawiono na planie długiego prostokąta. Starszy, węższy gmach zbudowano w 1900 roku, drugi jest o siedem lat młodszy. Obydwie budowle wzniesiono z cegły, w stylu neoromańskim. Uwagę zwracają półowalne okna, a przede wszystkim arkady ze zgrabnymi kolumienkami, biegnące poniżej fryzu arkadowego. Dach jest dwuspadowy. W pobliżu gmachu siłowni znajdują się interesujące kolonie robotnicze huty „Julia” i kopalni „Joanna”.

Źródło: slaskie.travel