Muzeum „Saturn” w Czeladzi
Główne zadania muzeum „Saturn” to zbieranie informacji, gromadzenie, opracowywanie i eksponowanie wszelkich pamiątek, dokumentów, zdjęć, świadectw lokalnego i regionalnego dorobku kulturowego, związanych z szeroko pojętą historią miasta, jego mieszkańcami oraz instytucjami tu działającymi.
Nazwa utworzonego muzeum – „Saturn” – nawiązuje do jednej z czeladzkich kopalń. W ten sposób z jednej strony została podkreślona rola i znaczenie górnictwa oraz kopalń tu działających, dzięki którym miasto przeżyło swój rozkwit, z drugiej zaś wyznaczono zasadnicze kierunki przyszłej działalności placówki w zakresie podtrzymania tradycji górniczych.
Starania o utworzenie placówki muzealnej były czynione w Czeladzi już od dawna. Do chwili obecnej, w wyniku prężnej działalności Czeladzkiej Izby Tradycji, zgromadzono wiele eksponatów dokumentujących działalność istniejących ponad 100 lat czeladzkich kopalń, ale również przedmioty codziennego użytku, zdjęcia, dokumenty i innego typu archiwalia. Stanowią one podstawę zbiorów muzealnych, tworząc tym samym podwaliny do systematycznie pozyskiwanych i rozbudowywanych w przyszłości muzealiów. Stworzony został także księgozbiór wydawnictw o Czeladzi i regionie Zagłębia Dąbrowskiego.
W ramach działalności muzeum „Saturn” realizowane są także ważne priorytety, jak: prowadzenie kwerend i badań naukowych, przygotowywanie wystaw i projektów edukacyjnych czy upowszechnianie wszelkich działań promujących kulturę. Odbywają się tutaj liczne konferencje, prezentacje, koncerty.
Muzeum organizuje ponadto lekcje muzealne i wycieczki turystyczne po mieście:
- historyczne zabytki Czeladzi – Stare Miasto;
- zespół zabudowy przemysłowej kopalni i osiedla Saturn (ul. Dehnelów, 21 Listopada, Legionów i Katowicka);
- osiedle patronackie kopalni „Czeladź” na Piaskach (ul. Sikorskiego, 3 Kwietnia, Kościuszki, Francuska i Nowopogońska);
- wycieczka po obiektach związanych z okupacją hitlerowską w Czeladzi (ul. Pieńkowskiego Będzińska, Rynek, Staszica, Katowicka i cmentarz parafialny przy ul. Nowopogońskiej);
- szlakiem czeladzkich miejsc pamięci narodowej (czeladzkie pomniki);
- zwiedzanie kościoła pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czeladzi;
- zwiedzanie kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej w Czeladzi – Piaskach.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Budynek kopalni „Saturn”, w którym mieści się muzeum – tzw. Pałac pod Filarami – w okresie międzywojennym pełnił funkcję domu mieszkalnego zarządcy kopalni (dyrektora). W swej konstrukcji przypomina dwór, a raczej pałac z przełomu XVIII–XIX stulecia. Charakteryzuje się lekkością i elegancją architektoniczną. Parterową bryłę uzupełnia łamany, mansardowy dach. Oba skrzydła budynku zakończone są charakterystycznymi dla polskiej architektury dworkowej alkierzami zwieńczonymi kwiatonami. Wspaniały portyk z czterema jońskimi kolumnami wspierającymi balkon i tympanon, jest świadectwem wyjątkowego kunsztu twórcy tej perełki architektury. W 2006 r. przed muzeum „Saturn”, w miejscu kolistego skweru, wykonana została fontanna, której centralną postacią jest Chłopiec z łabędziem – kopia rzeźby Theodora Erdmanna Kalidego – jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy niemieckich XIX w., urodzonego w Królewskiej Hucie (dziś Chorzów).
Źródło: peuk.fiiz.pl
