Dom Księcia w Częstochowie
Dom Księcia w Częstochowie to kilkukondygnacyjny budynek narożny zbudowany w stylu modernistycznym, przeznaczony na mieszkania. Oprócz mieszkań znajduje sie tu kilka sklepów oraz poradnia stowarzyszenia Monar i Społeczna Szkoła Baletowa.
Budynek zaprojektował Adam Paprocki, zbudowała firma Sobieraj. Nadzór nad budową sprawował D. M. Matulewicz. Dom Księcia wznoszony był jako największy gmach mieszkalny w mieście. Miał stanowić obiekt pałacowy, jednak I wojna światowa i rewolucje w Rosji uniemożliwiły realizację tych zamierzeń.
Na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku budynek przeszedł swój pierwszy i jak dotąd ostatni generalny remont. Wtedy usunięto dwie główne kopuły budynku (jedna mieściła się nad głównym wejściem od strony obecnej alei Wolności, a druga na narożniku) zmieniając znacznie charakter obiektu. Prawdopodobnie gnieździło się w nich ptactwo i w ten drastyczny sposób postanowiono pozbyć się problemu.
Prawdopodobnie w tej kamienicy urodził się Piotr Skrzynecki, twórca kabaretu Piwnica pod Baranami.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Michał II Aleksandrowicz Romanow, wielki książę Rosji, czwarty syn cara Aleksandra III i Marii Fiodorowny.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Dom Księcia oddano w ręce wojska. Wykorzystywany był jako dom dla rodzin żołnierzy. Gmach został wtedy ukończony, otrzymał oświetlenie elektryczne, instalację wodną i kanalizacyjną. Prawdopodobnie w tym czasie dobudowano do niego kasyno wojskowe.
Najbardziej reprezentacyjne były mieszkania frontowe, przeznaczone dla oficerów wyższej rangi. Były to mieszkania trzy i czteropokojowe o rozległej powierzchni i wysokości około czterech metrów. Posiadały one reprezentacyjne wejście frontowe oraz tylne wejście kuchenne dla służby. Mieszkania w oficynach i te od strony zachodniej zajmowali żołnierze niższych rang oraz pracownicy administracji wojskowej. W budynku mieściła się także w tamtych latach kaplica, którą opiekował się kapelan ksiądz Żelaznowski. Apartament na pierwszym piętrze od strony Alei Wolności przeznaczony był dla dowódcy dywizji. Mieszkał w nim generał W. Dąbkowski, a po nim generał J. Gąsiorowski. W domu Księcia mieszkał też późniejszy Szef Sztabu Generalnego generał Wacław Stachiewicz, Generał Maczek oraz inni dowódcy.
Do budynku w tamtych czasach przylegał wielki obszar ogrodowo-parkowy. Kończył się on dopiero przy obecnym Gimnazjum nr 9, które wtedy było zakładem wychowawczym Ojców Salezjanów. Park był starannie utrzymany, zadrzewiony z alejkami do spacerowania oraz ławkami. Był tam również kort tenisowy, ogródki działkowe, strzelnica polowa oraz duża altana. Zimą kort służył za lodowisko, obok usypana była skarpa służąca dzieciom do zjeżdżania na sankach.
Wraz z nadejściem II wojny światowej ruszył transport kolejowy z bocznicy przy Domu Księcia, mający na celu wywiezienie rodzin wojskowych w bezpieczne miejsce. Plan ewakuacyjny zakładał wywiezienie ludzi na kresy wschodnie do Kowla. Część z nich jednak wróciła, reszta obiektu była zamieszkana przez ludzi przybyłych podczas wojny z Wielkopolski. W 1943 roku wszyscy mieszkańcy Domu Księcia zostali usunięci ze swoich mieszkań. Budynek został przeznaczony na hotel dla niemieckich żołnierzy. Po roku 1945 budynek przeszedł w ręce administracji gospodarki komunalnej i został przeznaczony na cele mieszkalne.
Źródło: peuk.fiiz.pl
