Hala Targowa na Głównym Mieście w Gdańsku

W XII wieku i XIII wieku na terenie placu Dominikańskiego znajdowała się osada targowa z romańskim kościołem św. Mikołaja. W 1227 kościół z przylegającym terenem przekazano zakonowi dominikanów, który wybudował w tym miejscu klasztor. Nowy, gotycki kościół św. Mikołaja wybudowano kilkadziesiąt metrów dalej, w kierunku południowym.

Klasztor dominikański został zniszczony w czasie oblężenia Gdańska w 1813, w wyniku ostrzału wojsk rosyjsko-pruskich. Władze pruskie nie zezwoliły na odbudowę i klasztor funkcjonował w formie ruiny przez 26 lat. W latach 1839-1840 budynek został rozebrany. Pusty plac był wykorzystywany jako miejsce musztry wojskowej, a od 1881 jako miejskie targowisko. W 1886 plac został wybrukowany kostką granitową. W 1894 postanowiono wybudować w tym miejscu Halę Targową, którą oddano do użytku 3 sierpnia 1896, aby zlikwidować handel uliczny. Po jej otwarciu zostały zamknięte wszystkie (oprócz Targu Rybnego) targi na Głównym Mieście i Starym Mieście. Hala była czynna sześć dni w tygodniu od godziny 5:00 (latem) lub 6:00 (zimą) do 20:00 (latem, z przerwą obiadową od 13:00 do 17:00), w soboty do 21:30.
Działania II wojny światowej hala przetrwała niemal bez uszczerbku. Zniszczony został jedynie odcinek attyki w zachodniej części ściany północnej, a pociski broni ręcznej i maszynowej podziurawiły cegły elewacji i blaszane pokrycie dachu

Po wojnie hala nie była traktowana jako obiekt wartościowy, lecz jako wytwór pruskiej architektury. W końcu lat 60. Wojewódzkie Zjednoczenie Handlu usiłowało wyburzyć halę i na jej miejscu zbudować supersam, jednak wpis do rejestru zabytków uratował budynek.

W 1999, w trakcie ostatniej renowacji, podczas badań archeologicznych odkryto pozostałości osady targowej, fundamentów romańskiego kościoła św. Mikołaja (datowanego na 1170), cmentarza przykościelnego liczącego ponad 400 pochówków oraz pozostałości fundamenów klasztoru dominikanów. Znalezione zabytki zostały w części zabezpieczene i przykryte posadzką, a częściowo są obecnie wyeksponowane w dolnej części hali. Podczas trzech lat prac archeologicznych, pod halą i pod powierzchnią placu Dominikańskiego, znalezione zostały szczątki kilku tysięcy pochowanych gdańszczan. Od początku 2001 do sierpnia 2005 hala była nieczynna i przeszła wówczas kapitalny remont z odrestaurowaniem.

W 2005 w rejonie Hali archeolodzy odkryli kamienną studnię oraz część średniowiecznego cmentarza. W 2022, w związku z remontem ul. Pańskiej, odsłonięto kolejne partie murów, stanowiące kontynuację odkrytych wcześniej pod halą: fragment średniowiecznych murów obronnych, łączących się dawniej z XIV-wieczną basztą Jacek, z podtrzymującą basztę przyporą, a ponadto ceglane posadzki i fundamenty domu beginek

Źródło: wikipedia.pl

Hala Targowa w Gdańsku to nie tylko ponad 100 stoisk z branży przemysłowej, spożywczej oraz owocowo-warzywnej - dodatkową atrakcją jest znajdujący się tu Skansen Archeologiczny oraz wystawa eksponatów z Muzeum Archeologicznego.

Podczas prac remontowych budynku XIX-wiecznej Hali Targowej prowadzone były jednocześnie badania archeologiczne pod obiektem. W ich wyniku odkryto:

• pozostałości osady handlowej,
• podwaliny kościoła romańskiego,
• fundamenty pieca wapienniczego,
• cmentarzysko z czasów wczesnego średniowiecza.

Aby dać mieszkańcom Gdańska dostęp do tych odkryć w części piwnicy Hali Targowej utworzono skansen archeologiczny. Znajdują się w nim relikty prezbiterium i część nawy odkrytego kościoła, a także szczegółowy opis znalezisk i kolekcja zabytków ruchomych, pozyskanych w trakcie badań. Na 260 m kw. skansenu znajdą się znalezione w piwnicy i jej otoczeniu eksponaty: monety, dewocjonalia i ceramika. Odwiedzający mogą podziwiać m.in. monetę rzymską z II w. naszej ery, umundurowanie napoleońskiego żołnierza, a także ossuarium w postaci ściany z ludzkich szczątków.

Ponadto wystawa wyposażona jest w najnowsze zdobycze techniki, m.in. w hologramy. Iluminacja wydobywa i podkreśla walory romańskich wnętrz, w tym głównie kunsztownie wykonanych sklepień refektarza. Odpowiednie oświetlenie będzie też grało dużą rolę w wyeksponowaniu pochodzącego z XVI-XVII wieku ossuarium, które archeolodzy odkryli obok zabytkowej budowli, a które stanowić będzie część ekspozycji. Dzięki planszom wyeksponowanym wewnątrz zabytku oraz informacjom odtwarzanym z głośników, zwiedzający poznają historię dominikańskiego klasztoru, którego część stanowiły niegdyś refektarz i kuchnia, a także dzieje miejsca, w którym obiekt zbudowano.

Źródło: halatargowa.pl

GODZINY OTWARCIA

Poniedziałek - Piątek
8.00 - 18.00

Sobota
8.00 - 15.00

Niedziela 13 i 20 grudnia
9.00 - 15.00