Park Przymorze w Gdańsku
Począwszy od XIII wieku wzdłuż Potoku Oliwskiego powstawały liczne kuźnie wodne, młyny i folusze. W połowie XIX wieku istniały już 24 tego typu zakłady pracy. Zostały ponumerowane kolejno począwszy od miejsca gdzie Potok Oliwski uchodził do morza. Z czasem przy wielu spośród tych zakładów przemysłowych budowano rezydencje.
Przy dworach i pałacach właściciele zakładali ogrody. Do dnia dzisiejszego zachował się tzw. Dwór Schwabego w Dolinie Radości przy ul. Bytowskiej 4, Dwór Ernsttal przy ul. Bytowskiej 1b oraz część posiadłości Młyn II zwanej Konradshammer (Kuźnica Konradich) znajdująca się przy dzisiejszej ulicy Pomorskiej. Nazwa pochodzi od nazwiska jednego z kolejnych właścicieli, rajcy gdańskiego Johanna Konradta, który w roku 1540 nabył młyn z okolicznym terenem. Staraniem rodziny Konradów oraz następnych właścicieli i dzierżawców wybudowano kolejne obiekty takie jak słodownia, młyn do produkcji papieru, browar, tartak oraz letnią rezydencje (obecnie ul. Pomorska 68).
Burmistrz gdański Friedrich Ehler, dzierżawiący majątek od roku 1652, przebudował dwór i założył przy nim ogród z pawilonem. Posiadłość została spalona w roku 1743 przez Kozaków. Kolejni dzierżawcy, książę Szlezwiku-Holsztyna Karol Ludwik, a od roku 1746 biskup włocławski Walenty Czapski oraz bratanek biskupa Michał i jego żona Izabela z Przebendowskich przebudowali rezydencję wraz z ogrodem w stylu baroku.
Do dnia dzisiejszego z dawnego założenia zachowały się relikty dworu, gustowny pawilon ogrodowy, który posiada cechy stylistyczne architektury XVIII wieku oraz zabytkowy park. Obecny Park Przymorze zajmuje powierzchnię 5,2 ha. Pochodzący z połowy XIX wieku park jest interesującym przykładem założenia o charakterze krajobrazowym powstałym na wcześniejszym geometrycznym układzie barokowym, którego cechy są jeszcze czytelne w przestrzeni parku - szczególnie pozostałości po dawnych układach wodnych w formie zachowanych fos. W latach 1996-1997 przeprowadzono rewaloryzację parku ze środków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, która objęła przebudowę i uzupełnienie drzewostanu, budowę żwirowych alejek spacerowych, odtworzenie dawnych fos oraz wykonanie bram i ogrodzeń. Założono też trawniki rekreacyjne. Z uwagi na bogaty drzewostan w parku poprowadzono ścieżkę dendrologiczną. Spośród najcenniejszych drzew warto wymienić pomnikowe okazy dębów w tym cenny gatunek dębu kaukaskiego (Quercus macranthera), daglezje, kasztanowce, robinie oraz kilka gatunków świerków i sosen. Do parku prowadzą wejścia od strony ulic: Pomorskiej, Chłopskiej oraz Tysiąclecia.
Źródło: gzdiz.gda.pl
