Dawna strażnica WOP w Jaworzynce

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 44 komendy odcinka Ustroń jako 201 strażnica WOP (Jasnowice) Początkowo żołnierze strażnicy zakwaterowani byli przez kilka tygodni w budynku po dawnej strażnicy straży austriackiej na Trzycatku, a następnie w budynkach po placówce Straży Granicznej II RP.

W 1945 roku strażnica miała etat 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego. Dla każdej strażnicy przewidziano motocykl z przyczepą, 12 koni wierzchowych, 4 taborowe i w zasadzie odpowiadało to w/w stanowi. Natomiast strażnica miała 2 konie wierzchowe i 2 taborowe. Podstawę uzbrojenia stanowiły pistolet TT, karabin z bagnetem, pistolet maszynowy PPSz-a, karabin maszynowy DP, oraz pistolet sygnałowy wz. 44.

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 roku strażnica została włączona w struktury 61 batalionowi Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 roku 41 batalionu WOP w Ustroniu.

15 marca 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic, a strażnica WOP Jaworzynka otrzymała nr 206 w skali kraju.

W 1957 roku rozformowano 41 batalion WOP Ustroń i strażnicę włączono struktury 42 batalionu WOP w Cieszynie.

1 stycznia 1960 roku była jako 3 strażnica WOP III kategorii Jaworzynka.

W 1963 roku dowódca WOP nakazał skrócić odcinek 3 Karpackiej Brygady WOP w Nowym Sączu i ustalił linię rozgraniczenia między karpacką a górnośląską brygadą na granicy województw krakowskiego i katowickiego. Nakazał też z dniem 1 stycznia 1964 roku przekazać strażnicę WOP Jaworzynka Górnośląskiej Brygadzie WOP. Termin zmieniono na 1 października 1963 roku. Strażnicę włączono w struktury 42 batalionu WOP Cieszyn.

1 stycznia 1964 roku była jako 30 strażnica WOP lądowa IV kategorii Jaworzynka. W 1964 roku nakazano rozformować strażnicę WOP IV kategorii Jaworzynka o stanie 33 wojskowych, a na jej bazie sformowano placówkę WOP kategorii I Jaworzynka o stanie 12 wojskowych i włączono w struktury 42 batalionowi WOP.

W 1976 roku, w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia, placówkę podporządkowano bezpośrednio pod sztab Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach.

13 grudnia 1981 roku, po wprowadzeniu stanu wojennego na terytorium kraju, dowódca GB WOP wewnętrznym rozkazem w miejscu stacjonowania poszczególnych batalionów, utworzył tzw. „wysunięte stanowiska dowodzenia” (zalążek przyszłych batalionów granicznych), którym podporządkował strażnice znajdujące się na odcinkach dawnych batalionów granicznych. Brygada wykonywała zadania ochrony granicy i bezpieczeństwa państwa wynikające z dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego.

W 1983 roku Strażnica WOP Jaworzynka włączona została w struktury Jednostki WOP im. Ziemi Cieszyńskiej w Cieszynie, a od połowy 1984 roku utworzonego batalionu granicznego WOP Cieszyn.

W 1984 roku kadrę strażnicy stanowili: dowódca, zastępca d-cy i szef. Oprócz wymienionych załoga składała się: 3 dyżurnych operacyjnych (podoficerowie służby zasadniczej), 2 drużyn granicznych (podoficer + 10 szeregowych), drużyny KRG (6 podoficerów), drużyny zabezpieczenia (podoficer łączności, podoficer mechanik, pisarz gospodarczy, 2 kierowców i kucharz), 2 pracowników cywilnych (kucharka i konserwator), na sezon grzewczy zatrudniano 4 palaczy, czasowo do strażnicy kierowano przewodnika z psem tropiącym. Wyposażenie załogi strażnicy stanowiły: uzbrojenie kadra pistolety P-64, KRG i pozostali żołnierze karabinki kbk AKMS, 23 pistolety sygnałowe. Pojazdy: samochód terenowy UAZ 469, samochód dostawczy FSC Żuk, 12 motocykli WSK 125 i skuter śnieżny Buran. Sprzęt łączności: radiotelefon stacjonarny, 2 radiotelefony samochodowe i 16 radiotelefonów nasobnych, mikrotelefony do łączności przewodowej z wykorzystaniem linii telefonicznej na części odcinka.

Od 1989 roku stopniowo, po odejściu żołnierzy służby zasadniczej do rezerwy, strażnicę rozwiniętą przekształcano w strażnicę kadrową na czas „P”. Żołnierze służby zasadniczej WOP z ostatnich poborów nadal pełnili służbę w strażnicy już po utworzeniu Straży Granicznej, równolegle z przyjętymi do służby kandydackiej funkcjonariuszami SG.

Straż Graniczna:
16 maja 1991, po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, roku strażnica w Jaworzynce przejęta została przez Beskidzki Oddział Straży Granicznej w Cieszynie i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Jaworzynce (Strażnica SG w Jaworzynce).

1 grudnia 1998 roku Decyzją nr 34 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 5 sierpnia 1998 roku, Strażnica SG w Jaworzynce włączona została w struktury Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu.

W wyniku rozpoczętej od 2000 roku reorganizacji struktur Straży Granicznej związanej z przygotowaniem Polski do wstąpienia do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen 1 stycznia 2003 roku Strażnica SG w Jaworzynce przejęła część odcinka granicy państwowej wraz z obsadą etatową po rozwiązanej strażnicy SG w Wiśle.

Jako Strażnica SG w Jaworzynce funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 roku i 24 sierpnia 2005 roku Ustawą z 22 kwietnia 2005 roku O zmianie ustawy o Straży Granicznej... została przekształcona w Placówkę Straży Granicznej w Jaworzynce (Placówka SG w Jaworzynce).

Jako Placówka SG w Jaworzynce funkcjonowała do 15 stycznia 2008 roku, kiedy to została zlikwidowana. Ochraniany przez placówkę odcinek granicy państwowej przejęła Placówka Straży Granicznej w Cieszynie, a budynki sprzedano.

Źródło: wikipedia.pl