Szopka w Katowicach-Panewnikach

Data powstania obiektu: 1908 r.

Szopka w Panewnikach – największa w Europie szopka ołtarzowa zbudowana wewnątrz świątyni, wznoszona przez zakonników i wiernych w okresie świąt Bożego Narodzenia w bazylice św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach-Panewnikach.

Szopkę można oglądać od świąt Bożego Narodzenia do pierwszych dni lutego. W okresie bożonarodzeniowym organizowane są adoracje stanowe i dla różnych grup, np. chórów i zespołów śpiewaczych, w których biorą udział katowiccy biskupi.

Wielkość i elementy dekoracji

W 2006 r. konstrukcja miała 25 m wysokości, 20 m szerokości i 12 m głębokości i zajmowała powierzchnię około 730 m². Co roku wymiary szopki ulegają zmianie. Stajenka budowana jest z bali i desek jodłowych. Nad szopką rozciąga się – namalowane na płótnie – sklepienie niebieskie, jakie pojawia się w wigilijną noc nad Katowicami.

Wewnątrz rozstawiane są figury z gipsu, drewna i masy żywicznej. Najstarsze wykonane zostały w drugiej połowie XIX w. (pastuszek z barankiem i kobieta z dzbanem z drewna lipowego). Figury Maryi i Józefa mają po 95 cm. Figurka Dzieciątka Jezus, długości 44 cm, sprowadzona została staraniem o. Damiana Szojdy OFM w 1981 roku z Betlejem. Wszystkich figur, które nie są wystawiane każdego roku, jest około 120.

Pod koniec lat 90. XX w. w szopce zaczęto coraz częściej umieszczać wypchane zwierzęta. Obok figur i konstrukcji drewnianych budowniczowie wstawiają na metalowy podest podtrzymujący przedstawienie betlejemskiej sceny naturalne choinki i rośliny domowe w doniczkach, m.in. jukki, araukarie i palmy.

Najnowszą tradycją panewnickiej szopki jest przedstawianie na dobudowywanych po 2005 r. w sklepieniach kaplic świętych Ptolemeusza i Romana oraz Matki Bożej Częstochowskiej podestach scen z historii franciszkanów i innych odnoszących się do haseł roku duszpasterskiego Kościoła katolickiego w Polsce. Ten swego rodzaju bożonarodzeniowy tryptyk, w którego skład wchodzą sceny boczne i sama stajenka w głównym ołtarzu bazyliki, ma szerokość 22,5 m.

Inne konstrukcje bożonarodzeniowe na terenie sanktuarium

Poza szopką we wnętrzu panewnickiej bazyliki od 1994 r. w pomieszczeniach klasztornych udostępniana jest szopka ruchoma z poruszającymi się figurami ważnych postaci z historii Kościoła i Polski, są to: św. Franciszek z Asyżu, św. Klara z Asyżu, św. Antoni Padewski, św. Maksymilian Kolbe, kard. Stefan Wyszyński, św. Wojciech, bł. Matka Teresa z Kalkuty, św. Jan Paweł II, bł. Jerzy Popiełuszko, Jan III Sobieski, św. Jadwiga Królowa, św. Ludwik IX, Bolesław Chrobry, Mieszko I, św. Jacek Odrowąż oraz Trzej Królowie. W ekspozycji przy ruchomej szopce prezentowane są szopki śląskie i z krajów misyjnych.

W klasztornym ogrodzie od 2002 r. przygotowywana jest żywa szopka ze zwierzętami, m.in. oślica, owce i kuce.

Konotacje w kulturze
W 1998 r. Magdalena Piekorz nakręciła film dokumentalny pt. Franciszkański spontan poświęcony stawianiu szopki w Panewnikach, który w roku następnym został wyróżniony na Małym Przeglądzie Form Dokumentalnych w Szczecinie.

Źródło: wikipedia.pl

Początki budowy szopki sięgają 1908 r., kiedy to zaraz po konsekracji bazyliki przez kardynała Georga Koppa, zakonnicy przygotowali pierwszą skromną stajenkę. W zapisach kronikarskich klasztoru panewnickiego znajdują się notatki dotyczące budowy żłóbka w 1913 r. Pracom przewodniczył mistrz stolarski br. Ubald Miera OFM. Pierwsze panewnickie żłóbki wznoszone były w miejscu, w którym dzisiaj znajduje się kaplica św. Antoniego Padewskiego (prawa strona transeptu). Po 1927 r., gdy wybudowano ołtarz św. Antoniego, stajenkę zaczęto przygotowywać po przeciwległej stronie, w absydzie dzisiejszej kaplicy św. Franciszka z Asyżu (lewa strona transeptu). W 1926 r. dodano tło przedstawiające Jerozolimę, zaś w 1933 r. scenerię gwieździstego nieba.

Pierwszy raz wybudowano stajenkę w centralnej części bazyliki nad ołtarzem głównym po II wojnie światowej w 1949 r. Od tego czasu zaczęto stawiać tymczasowy ołtarz w dolnej części prezbiterium, który po Soborze Watykańskim II stał się głównym ołtarzem świątyni. W latach powojennych kierownikami prac przy wznoszeniu panewnickiego żłóbka byli: br. Krzysztof Piątyszek OFM, br. Fabian Fryc OFM, Franciszek Falkus oraz Edward Kuczmik. Osoby te znacznie rozbudowały szopkę, ubogacając ją w coraz to nowe elementy architektoniczne (młyny, studnie, domy), dbając jednocześnie o to, by każdego roku misterium betlejemskie zostało przedstawione w różniący się od poprzednich sposób. W pracach brali również udział klerycy z Wyższego Seminarium Duchownego Braci Mniejszych. Instalację elektryczną rozbudowali Andrzej Brożyna, Jakub Wawro oraz br. Ksawery Majewski OFM. Głównie z ich inicjatywy w szopce pojawiały się w latach 90. XX wieku instalacje wodne i urządzenie produkujące efekty świetlne i dymne. Od 1995 r. pracami kieruje artysta rzeźbiarz z Jaworzynki Trzycatka Paweł Jałowiczor.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 6 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Panewnicka 76
40-760 Katowice
Tel.: (32) 252 68 70, (32) 252 52 91
place
50.226838, 18.962309Skopiowano do schowka
N50º13'36.617", E18º57'44.312"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Ciekawostki
Miejsce/obiekt odznaczające się wyjątkowymi cechami, które sprawiają że jest od ponadprzeciętnie atrakcyjny.
Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Wewnątrz budynku
Miejsce/obiekt, którego zwiedzanie wymaga wejścia do wnętrza budynku.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.