Twierdza Koźle - Budynek forteczny
828/64 z 21.04.1964
Świetnie zachowany, wybudowany na kształcie podkowy budynek jest jedynym tego rodzaju obiektem w Kędzierzynie-Koźlu. Jego pierwotna funkcja miała związek z budową umocnień twierdzy w połowie XVIII wieku. W czasie istnienia Twierdzy Koźle budynek ten pełnił funkcje wartowni numer 2. O jego przeznaczeniu świadczą także otwory w piwnicach. Po zlikwidowaniu Twierdzy przez władze Pruskie w 1873 roku obiekt przestał pełnić obronne zadania. Na szczęście w dniu 30 lipca 1875 roku teren całej wyspy został przejęty przez Ministerstwo do spraw Rolnictwa z przeznaczeniem pod stworzenie państwowego stada ogierów. Swoje funkcjonowanie stado rozpoczęło w roku 1876 pod kierownictwem dyrektora hrabiego von Knobelstdorffa. Dyrektor miał do pomocy rachmistrza, paszowego i 34 masztalerzy, którzy zaadoptowali półokrągły budynek na pomieszczenia mieszkalne. Do ich obowiązków należało opiekowanie się stadem liczącym 60 ogierów.
W charakterze stajennych zatrudniano młodych ludzi, którzy odbyli wcześniej trzyletnią służbę w pułku konnym. Po półrocznym okresie próby przyjmowało się ich jako stajennych, a po kilkuletniej pracy nadawano status urzędnika państwowego. Żonaci stajenni otrzymywali mieszkania na terenie stadniny. Stajenni wolnego stanu oraz ci, którzy mieszkali poza terenem stada mieli zapewnione wyżywienie w kantynie mieszczącej się na terenie wyspy.
Budynek o charakterystycznej półokrągłej bryle do dzisiaj pełni funkcję mieszkalną.
Źródło: citywalk.info