Drewniana kaplica pw. św. Jana Nepomucena w Lubomi
557/57 z 30.11.1957; 739/66 z 05.08.1966
W Lubomii, stanowiącej siedzibę gminy i leżącej 12 km na północny zachód od Wodzisławia Śląskiego, znajduje się jeden z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej - kaplica św. Jana Nepomucena. Obiekt, pochodzący prawdopodobnie z przełomu XVII i XVIII w., poświęcony został jednemu z najbardziej popularnych świętych Europy Środkowej, XIV-wiecznemu, czeskiemu męczennikowi. Na Śląsku znajduje się sporo obiektów, których jest on patronem.
Kaplica w Lubomii stoi na trójkątnym skwerze otoczonym ulicami. Jedna z nich, ul. Nepomucena, łączy centrum miejscowości z drogą nr 936. Niewielka budowla wzniesiona została najprawdopodobniej z 1700 r., choć niekiedy można spotkać się także z podawaniem daty wcześniejszej. Obiekt ten, zbudowany na planie ośmioboku, posiada konstrukcję zrębową. Zewnętrzne ściany zostały oszalowane deskami. Ośmiopołaciowy dach pokryty jest gontem. Baniastą sygnaturkę wieńczy kopułka. Wewnątrz znajduje się XIX-wieczna figura św. Jana Nepomucena. Mieszkańcy wsi, pomimo sprzeciwu władz, remontowali kaplicę w 1976 r., używając starych podkładów kolejowych. Święty Jan Nepomucen to dość popularny patron obiektów religijnych w Europie Środkowej. Żył w latach 1350-1393. Przyjąwszy święcenia kapłańskie był m.in. kanonikiem przy praskiej katedrze oraz kolegiacie św. Idziego. Studiował prawo kanoniczne w Pradze i Padwie. Był wikariuszem generalnym arcybiskupa Czech, gdzie wówczas panował Wacław IV Luksemburczyk, znany z niechęci do Rzymu oraz zagrabiania dóbr kościelnych. Jan Nepomucen był spowiednikiem żony Luksemburczyka Zofii Bawarskiej, a równocześnie uwikłany był w konflikt władcy i arcybiskupa. Po aresztowaniu i torturach kapłan został zrzucony z praskiego mostu Karola do Wełtawy. Jak podają kronikarze, zginął w obronie tajemnicy spowiedzi, gdy odmówił ujawnienia chorobliwie zazdrosnemu królowi, z czego spowiada się królowa Zofia. Kanonizowany został w roku 1729. Jest m.in. patronem Pragi, szczerej spowiedzi oraz świętym chroniącym przed powodzią. Kult Jana Nepomucena rozszerzył się na ziemie Europy Środkowej, stosunkowo szybko stając się powszechnym na Śląsku.
Źródło: sad.slaskie.travel
Pierwsze pisane informacje dotyczące parafii w Lubomi pochodzą z 1303 r. Najstarszy dokument mówiący o ustanowieniu szkoły w Syryni wspomina, że pleban lubomski miał bakałarza zajmującego się nauczaniem i był pomocny w kościele. Oznacza to, iż tutejsza parafia istniała już na pewno pod koniec XII w.
Wieś osadzono w XIV w. na prawie niemieckim, co dawało jej duże możliwości rozwojowe. Parafia była od początku powierzona opiece duchowej św. Marii Magdaleny i bardzo dobrze wyposażona w dobra ziemskie. Także szkoła otrzymała ziemie na utrzymanie nauczyciela.
Ziemie lubomskie stanowiły do II poł. XV w. majątek książąt raciborskich. Świadczy o tym fakt, że świątobliwa Ofka, 9 kwietnia 1313 r., gdy wstępowała do klasztoru dominikanek w Raciborzu, otrzymała od swojego brata Leszka – księcia raciborskiego – jako wiano wsie Lubomię i Syrynię. Od poł. XV w. Lubomia przeszła już na własność prywatną. Jej właściciele często się zmieniali. Jednym ze znakomitszych posiadaczy był hrabia Franciszek Lichnowski, który nabył Lubomię, Syrynię i Nieboczowy 16 sierpnia 1730 r. za 128 tys. talarów od Zofii Eleonory Reiswitz, żony barona Melchiora von Bodenhaus z Saksonii.
Parafia lubomska posiadała jak dotąd prawdopodobnie trzy kościoły. Wszystkie były drewniane. Na ostatnim z nich, który przetrwał do II poł. XIX w., nad bramą północną zapisany był rok 1516 r. (prawdopodobny rok jego budowy). Obecny kościół murowany został wybudowany w latach 1886–1887 staraniem ks. proboszcza Antoniego Kokorskiego.
Jeśli chodzi o samą kapliczkę, jak już wspomniano, trudno ustalić dzisiaj dokładny moment jej powstania. Można jednak przyjąć, iż najpóźniej została ona zbudowana w 1700 r. W 1976 r. została wyremontowana przez parafian (mimo sprzeciwu ówczesnych władz) z wykorzystaniem starych podkładów kolejowych obrabianych metodami domowymi.
Źródło: peuk.fiiz.pl
