Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Miasteczku Śląskim-Żyglinie
654/66 z 2.05.1966
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, położonej na terenie dekanatu Żyglin należącego do diecezji gliwickiej.
Projekt kościoła został przygotowany przez królewskiego inspektora budowlanego Fellera z Gliwic. Budowlę wzniesiono z łamanego kamienia wapiennego z kamieniołomu koło Brynicy. Jego poświęcenia dokonał 24 listopada 1842 r. proboszcz tarnogórski ks. Antoni Schneiderski.
Wnętrze kościoła nie zachowało się do dnia dzisiejszego z czasów jego budowy, zmieniono je bowiem całkowicie podczas gruntownej modernizacji przeprowadzonej w latach 1979–1982. Później jednak, dzięki ofiarności parafian, udało się przywrócić jego wnętrzom pierwotny charakter.
Świątynia jest o tyle cenna pod względem historycznym, iż stanowi świadectwo istnienia od czasów średniowiecza parafii w Żyglinie.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Żyglińska parafia sięga swoją historią czasów średniowiecznych, w związku z czym należy do najstarszych w tym regionie. Jednak obecny kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny jest dopiero trzecią świątynią parafialną.
Pierwszy kościół reprezentował styl gotycki i został zbudowany z drewna pod koniec XIV w. lub na początku XV w. Był on prawdopodobnie wyrazem wdzięczności nieznanych z nazwiska książąt lub rycerzy za ocalenie. Funkcjonował do 1700 r., wówczas bowiem zniszczył go pożar. Jeszcze w średniowieczu wokół wystawionego wówczas pierwszego kościoła żyglińskiego założono pierwszy cmentarz dla rozległej parafii. Stało się tak zgodnie z postanowieniem Soboru Rzymskiego z 1059 r., nakazującego pozostawianie wokół budowanego kościoła miejsca grzebalnego na 60 kroków, zaś wokół kaplicy o połowę mniejszego.
W 1703 r. wzniesiona została mniejsza, również drewniana świątynia, w stylu barokowym, która przetrwała do 1844 r. W latach 1700–1703, gdy w Żyglinie nie było kościoła, parafianie korzystali z kościółka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Miasteczku Śląskim, który został zbudowany w 1666 r. i istnieje do dnia dzisiejszego.
Obecny, trzeci z kolei kościół powstał w poł. XIX w. i został rozbudowany w latach 1873–1874 – dostawiono bowiem wtedy do niego wieżę. Jego poświęcenie miało miejsce w 1842 r. Warto tutaj jednak dodać, iż już na przełomie XVIII/XIX w. drugi żygliński kościół przestał wystarczać potrzebom tak dużej parafii. Dlatego też wniosek o budowę nowego kościoła na miejsce dotychczas istniejącego drewnianego wystosowany został już w 1801 r. przez parafian na ręce landrata bytomskiego hrabiego Erdmanna Gustawa Henckla von Donnersmarck, ten zaś przekazał go dnia 30 września do instancji nadrzędnej – Królewsko Pruskiej Kamery Wojenno-Dominialnej we Wrocławiu. Sprawa była w gestii władz państwowych, gdyż kościół żygliński pozostawał pod patronatem króla. Ważną datą w procesie przygotowania do realizacji inwestycji był 30 kwietnia 1838 r., kiedy to ministerstwo spraw duchownych, oświatowych i zdrowotnych w Berlinie wydało wiążącą zgodę na budowę kościoła. Projekt świątyni oceniono z tej strony jako gustowny.
Budowa nowej świątyni wiązała się z rozbiórką znajdującego się tutaj wcześniej drewnianego kościoła.
Obecny kościół, po gruntownej restauracji i modernizacji przeprowadzonej w latach 1979–1982, został uroczyście konsekrowany 8 września 1982 r. Później prowadzone były jeszcze prace remontowo-modernizacyjne, budowa i rekonstrukcja ołtarza głównego i bocznych.
Źródło: peuk.fiiz.pl
