Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen
Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen – skarbnica historii i kultury ŚląskaNowoczesne muzeum z tradycją
Muzeum Ziemi Górnośląskiej (Oberschlesisches Landesmuseum) w Ratingen-Hösel to największe muzeum poświęcone Górnemu Śląskowi w zachodnich Niemczech. Powstało w 1983 roku i od początku istnienia łączy nowoczesną formę z głębokim szacunkiem do śląskiego dziedzictwa. Imponujący budynek składający się z betonowych i szklanych brył symbolizuje dialog między przeszłością a teraźniejszością, a jego centralna konstrukcja znalazła odzwierciedlenie nawet w logo muzeum.
Misja i działalność kulturalna
Muzeum prezentuje historię, kulturę oraz przemiany społeczne Górnego Śląska. Współpracuje z instytucjami z Niemiec, Polski i Czech, organizując wystawy, konferencje i lekcje muzealne. W jego zbiorach znajdują się m.in. historyczne mapy, dzieła poetów śląskich, unikatowe dokumenty oraz kolekcje związane z literaturą, sztuką, przemysłem i polityką regionu.
W latach 90. XX wieku muzeum rozbudowało swoją bibliotekę, tworząc w 2008 roku Specjalistyczne Centrum Informacyjne Śląsk – Morawy – Czechy. To zasób nie tylko dla badaczy, ale też dla wszystkich zainteresowanych dziedzictwem tego pogranicza.
Stałe i czasowe wystawy
Na trzech piętrach muzeum, o łącznej powierzchni 2000 m², prezentowana jest stała ekspozycja pokazująca Górny Śląsk przed industrializacją, w okresie rozwoju przemysłowego oraz w kontekście politycznym XX wieku. Wśród eksponatów znajdują się fajanse, wyroby rzemieślnicze, odlewy z żeliwa i dokumenty. Osobne miejsce zajmuje twórczość Josepha von Eichendorffa – romantycznego poety pochodzącego ze Śląska.
Czasowe wystawy, realizowane zarówno w Niemczech, jak i za granicą, poruszają tematy od historii miast fortecznych po przemiany społeczne po 1945 roku. Muzeum prowadzi też projekty edukacyjne i naukowe, dzięki którym młodzież i dorośli mogą odkrywać wielowymiarową tożsamość Śląska.
Partnerstwa i projekty międzynarodowe
Po 1989 roku muzeum zintensyfikowało współpracę z polskimi i czeskimi partnerami. Realizowane były wspólne wystawy, spotkania młodzieży, odczyty i badania naukowe. Tematyka obejmowała nie tylko kulturę i sztukę, lecz także przemysł, architekturę i losy Ślązaków po II wojnie światowej.
Muzeum współpracuje z wieloma ośrodkami akademickimi i kulturalnymi, a jego działalność wspiera Fundacja Dom Górnośląski, założona w 1970 roku. Dzięki niej możliwe było stworzenie tej wyjątkowej placówki, która z powodzeniem promuje śląskie dziedzictwo w Niemczech i poza ich granicami.
Niepewna przyszłość Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen
W kontekście ochrony dziedzictwa Górnego Śląska nie można pominąć niepokojących doniesień z Niemiec – Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen, będące ważnym punktem tożsamościowym dla Ślązaków w Nadrenii i Westfalii, może zostać wchłonięte przez Ruhr Museum w Essen. Dla wielu oznaczałoby to de facto likwidację placówki. Zbiory liczące ponad 14 tysięcy eksponatów, w tym artefakty przemysłowe, dokumenty i pamiątki rodzinne, są unikalnym świadectwem losów śląskiej diaspory. Jak alarmuje dyrektor David Skrabania i członkini rady muzeum Izabela Kinel, bez wsparcia ze strony Polski istnieje ryzyko utraty tej ważnej przestrzeni dialogu i pamięci. "Musi wybrzmieć głos z Polski, który to dziedzictwo uzna za wspólne" – apeluje Kinel.
Źródło: wikipedia.pl / oberschlesisches-landesmuseum.de
