Dwór w Radziszowie

Historia tego obiektu rozpoczyna się w pierwszym ćwierćwieczu XIX wieku. Późnoklasycystyczny budynek w Radziszowie zbudowano z funduszy rodziny Dzieduszyckich. Projekt Dworu wykonał znany i ceniony krakowski architekt, jezuita Sebastian Alojzy Sierakowski. W 1826 roku posiadłość została zniszczona przez pożar, po którym poddano ją pierwszej poważnej przebudowie. Od południowej strony powstał obszerny taras, a jego górną część osadzono na czterech filarach.

W drugiej połowie XIX wieku obiekt kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W 1877 roku zakupiła go Karolina Oksza Orzechowska. Od 1880 roku mieszkała tu księżna Róża de Bessano, następnie właścicielami byli hrabiostwo Mieroszowscy. Na przełomie XIX i XX wieku Dwór nabyli adwokaci z Krakowa – najpierw dr Władysław Lisowski, później dr Stefan Kirchmayer. W 1909 roku Dwór zakupiony został przez gminę Radziszów, z przeznaczeniem na placówkę oświatową.

W czasie I wojny światowej Dwór został zdewastowany przez stacjonujących w Radziszowie żołnierzy austriackich, kolejne spustoszenia spowodował wielki pożar z czerwca 1917 roku. W okresie międzywojennym obiekt ponownie służył jako szkoła. Podczas II wojny światowej Dwór zajęli żołnierze niemieccy, którzy dokonali dalszych zniszczeń. W styczniu 1945 roku, w czasie wycofywania się oddziałów niemieckich, na centrum Radziszowa spadły bomby lotnicze, przyczyniając się do pęknięć murów Dworu.

Po przeprowadzeniu drobnych napraw naukę we Dworze wznowiono już 1 lutego 1945 roku. Po wojnie budynek przeszedł kilka gruntownych remontów i służył jako placówka oświatowa do 1997 roku, to jest do czasu przeprowadzki Szkoły Podstawowej do nowej siedziby. Przez 88 lat naukę w szkole zlokalizowanej w Dworze pobierało kilka pokoleń Radziszowian.

Na początku XXI wieku powstała koncepcja renowacji i dostosowania budynku do pełnienia nowych funkcji. W 2011 roku pomiędzy Gminą Skawina a Samorządem Województwa Małopolskiego podpisano umowę o dofinansowanie projektu pod nazwą „Remont Adaptacyjny Dworu Dzieduszyckich w Radziszowie”. W wyniku tej umowy w latach 2011-2013, przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, wykonano kompleksowy remont budynku Dworu wraz z otoczeniem oraz przystosowano go do pełnienia nowych funkcji kulturalnych, społecznych i turystycznych. W odnowę Dworu zaangażowało się również Stowarzyszenie Nasz Radziszów – na rewitalizację przeznaczono dochód z organizowanych licytacji i sprzedaży cegiełek.

Od 1 kwietnia 2021 administratorem Dworu jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Skawinie.

 Źródło: ckis.pl