Pododcinek "Niezdara" - Schron nr 1
Jadąc drogą krajową nr 78 od strony Siewierza w kierunku Tarnowskich Gór dojeżdżamy do miejscowości Tąpkowice. Gdy miniemy dwie stacje benzynowe (najpierw z prawej a później z lewej strony), po lewej stronie w polu zauważymy wystającą wieżyczkę kopuły pancernej. To poszukiwany przez nas schron nr 1 w Tapkowicach. Ze względu na usytuowanie przy ruchliwej trasie istnieje spory problem z zaparkowaniem samochodu. Można próbować wjechać w polne drogi prowadzące niedaleko tego schronu lub zostawić samochód na stacji benzynowej, która znajduje się około 400 metrów od schronu.
Schron zachował się w dość dobrym stanie. Zachowały się pancerze strzelnic oraz zewnętrzne zamknięcie wyjścia ewakuacyjnego. W okresie wiosennym oraz jesienią w schronie może pojawiać się woda.
Dane techniczne
Ciężki schron bojowy wybudowany w klasie odporności D. Schron ten przeznaczony był na trzy stanowiska ckm (dwa w ścianach bocznych i jedno w kopule pancernej) oraz armatę przeciwpancerną kalibru 37 mm wz. 38. Armata umieszczona była na stalowej lawecie fortecznej za płytą pancerną, zaopatrzona w instalację odsysającą gazy prochowe i odprowadzającą łuski podczas prowadzenia ognia.
Schron został wybudowany latem 1939 roku i nie został w pełni ukończony. Wchodzi on w skład pozycji zwanej Sektorem umocnionym "Tąpkowice", która jest częścią linii umocnień z II Wojny Światowej o nazwie Obszar Warowny "Śląsk".
Głównym zadaniem schronu był ostrzał prawego skrzydła sektora umocnionego "Tąpkowice".
W 1939 roku schron ten nie wziął udziału w walkach. Natomiast w 1944 roku po tym jak Niemcy włączyli część schronów z tej pozycji w swoją linię umocnień "B-2 Stellung", prawdopodobnie wziął udział w krótkich pojedynkach strzeleckich. Na kopule pancernej widać trafienie, które może pochodzić z radzieckiego działa samobieżnego Su-122, ISU-122 (kaliber 122mm) lub też SU-100 (kaliber 100mm). Świadkowie tamtych zdarzeń podają, że radzieckie działo, które zatrzymało się w pobliżu tego schronu zostało z niego ostrzelane, po czym oddało salwę w kierunku schronu. Brak innych śladów trafień może sugerować, że działo znajdowało się blisko schronu i od razu oddało celny strzał w schron.
Źródło: M. Sindera, Odcinek od Przeczyc (...) do Wymysłowa [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 45-52
