Jaskinia Jasna koło Smolenia
Jaskinia Jasna położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w gminie Wolbrom (wieś Strzegowa), w skałach zwanych Zegarowymi Skałami.
Aby dotrzeć w to miejsce najlepiej udać się ze Strzegowej do sąsiedniej wsi Smoleń i tuż przed Zamkiem Smoleń, skręcić w lewo w wąską drogę asfaltową. Po przebyciu ok. 400 m dotrzemy do pierwszych zabudowań. Jedziemy dalej jeszcze ok. 400 metrów, tutaj przy ostatnich zabudowaniach jest parking przy prywatnej posesji. Można tutaj zostawić samochód za opłatą u gospodarzy teren (ok. 5zł na cały dzień). Dalej należy pójść jeszcze ok. 300 metrów do widocznych po lewej stronie skał. Tam znajdziemy Jaskinię Jasną, a także Jaskinię Zegar.
| Informacje praktyczne: | |
| Czas zwiedzania: | ok. 10 min. |
| Temperatura wewnątrz: | brak danych |
| Długość korytarzy jaskini: | ok. 42,3 m |
| Wysokość otworów: | brak danych |
| Sposób zwiedzania: | samodzielnie |
| Dostępność: | cały rok |
| Trudności w zwiedzaniu: | brak, jaskinia w całości dostatecznie oświetlona światłem słonecznym |
| Oświetlenie: | brak |
| Zalecany ubiór: | wygodne, sportowe obuwie i cieplejsze okrycie latem |
Jaskinia Jasna koło Smolenia – schron jaskiniowy (schronisko) w lewych zboczach Doliny Wodącej na wzniesieniu Zegarowych Skał na Wyżynie Częstochowskiej. Pod względem administracyjnym znajduje się w obrębie miejscowości Strzegowa w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom, ale w pobliżu granicy z miejscowością Smoleń w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica. Nazwano go koło Smolenia, gdyż w Strzegowej jest inna Jaskinia Jasna, dla odróżnienia nosząca nazwę Jaskinia Jasna w Strzegowej. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Ryczowskiej w obrębie Wyżyny Częstochowskiej.
Schronisko znajduje się w najdalej na wschód wysuniętej skale wapiennej na samym szczycie wzniesienia. Skała zbudowana jest z wapieni z okresu późnej jury. Schronisko ma 3 otwory: główny północny i dwa północno-zachodnie. Wychodzą one na niewielką, zarastającą chaszczami polankę. Główny otwór jest tak duży, że dawniej był dobrze widoczny od strony zabudowań Smolenia, obecnie jednak przysłaniają go drzewa.
Schronisko ma postać dużej komory o wysokości do 6 m. Przedzielona jest trójramiennym filarem, który dzieli ją na dwie części: wysoką południową i niską północną. W ścianie północnej posiada duże okno skalne.
Skała, w której znajduje się jaskinia, jest obiektem wspinaczki skalnej. Ma wysokość do 12 m, jest połoga, pionowa lub przewieszona, są w niej filary i zacięcia. Jest na niej 21 dróg wspinaczkowych o trudności IV+ – Vi.7 w skali Kurtyki (w tym kilka projektów). Mają wystawę północno-zachodnią, północną, północno-wschodnią, wschodnią i południowo-wschodnią. Drogi wspinaczkowe znajdują się na ścianach jaskini i jej stropie, oraz na wschodniej ścianie skały. Wspinacze skalni opisują je w trzech grupach: Jaskinia Jasna I, Jaskinia Jasna II, Jaskinia Jasna III i Ściana wschodnia. Wszystkie drogi (oprócz projektowanych) posiadają asekurację (ringi i stanowiska zjazdowe).
Źródło: wikipedia.pl
Schronisko znane jest od bardzo dawna. Jest suche, przestronne i w całości oświetlone światłem słonecznym. Z tego względu często urządzano w nim biwaki. Po raz pierwszy jego plan sporządził Przesmycki w 1908 r. O jaskini wspominają także Stanisław Lencewicz w 1913, Regina Fleszarowa w 1933 i Sosnowski w 1949 r. W 1951 r. jaskinię opisał i powtórnie sporządził jej plan Kazimierz Kowalski. Pomiary jaskini wykonali A. Polonius i S. Kornaś w listopadzie 1991 r.
K. Kowalski na zewnątrz jaskini znalazł krzemienne odłupki. Spotyka się je jeszcze obecnie. We wrześniu 1998 r. prowadzono badania archeologiczne, w czasie których przekopano namulisko na głębokość 1 m. Stwierdzono, że namulisko było nienaruszone. Znaleziono w nim skamieniałe kości zwierzęce i nieliczne narzędzia krzemienne, a w najwyższej warstwie i na powierzchni wymieszany materiał pochodzący z okresu od paleolitu do średniowiecza. Przypuszcza się, że jaskinię okresowo zamieszkiwali ludzie już w epoce górnego paleolitu (około 40 000 lat temu).
Źródło: wikipedia.pl
- Szelerewicz M, Gorny A., 1986, "Jaskinie Wyzyny Krakowsko-Wielunskiej", PTTK "Kraj", Krakow-Warszawa
- Muzolf B., 1998, "Walory kulturowe Doliny Wodacej" Przewodnik po Dolinie Wodacej, WOS, ZZJPK, Katowice-Dabrowa Gornicza
