Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Chrzciciela w Świętochłowicach

Nr w rejestrze zabytków:
A/65/02 z 07.03.2002
Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Chrzciciela w Świętochłowicach - swietochlowice kosciol ewangelicki im jana chrzciciela dsc 7508
Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Chrzciciela w Świętochłowicach - kosciol ewangelicki im jana chrzciciela 01
Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Chrzciciela w Świętochłowicach - kosciol ewangelicki im jana chrzciciela 02
Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana Chrzciciela w Świętochłowicach - swietochlowice john the baptist church tower
Data powstania obiektu: 1900–1901 r.
Opis
Kościół ufundował na przełomie XIX i XX w. książę Donnersmarck. Ceglana budowla w stylu neogotyckim ma strzelistą wieżę z czterema maleńkimi wieżyczkami. Wewnątrz znajduje się drewniany ołtarz i ambona. Okna zdobią secesyjne witraże.

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela jest świątynią parafialną świętochłowickiej parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce.

Kościół jest budowlą ceglaną, w stylu neogotyckim. Obiekt posiada charakterystyczną dla neogotyku strzelistą wieżę z przylegającymi do niej czterema maleńkimi wieżyczkami. Wnętrze świątyni, podobnie jak w wielu kościołach wyznania protestanckiego, jest skromne. Jego główne elementy tworzą drewniany ołtarz i ambona. Dekoracją są również okna zdobione secesyjnymi witrażami.

Bardzo bogate jest natomiast życie parafii, w której działają liczne stowarzyszenia i grupy, organizowane są koncerty, wystawy, etc. Kościół stanowi miejsce integracji mieszkańców Świętochłowic wyznania protestanckiego.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Powstanie parafii ewangelicko-augsburskiej na terenie Świętochłowic związane było z rozwojem przemysłu i wzrastającą liczbą wiernych wyznania protestanckiego. Z uwagi na brak kościoła ewangelickiego w mieście, byli oni zmuszeni do uczęszczania na msze św. do kościoła im. Elżbiety w Chorzowie. Przed wzniesieniem świątyni, w mieście powstała pod koniec XIX w. szkoła ewangelicka przy dzisiejszej ulicy Wyzwolenia (nie zachowała się do dzisiaj), w której odbywały się pierwsze nabożeństwa w Świętochłowicach. Kościół powstał dzięki pomocy księcia von Donnersmarck, który przeznaczył parcelę pod jego budowę. Projekt świątyni, autorstwa  saskiego architekta Memmingera z Merseburga, wykupiono od gminy Koeben i został on dostosowany do lokalnych warunków przez Nixforda z Tarnowskich Gór. Zgodnie z życzeniem księcia Donnersmarck, bryła świątyni miała zostać zwrócona frontem do Dyrekcji Kopalń i Hut Donnersmarcków. Budowa nowego, neogotyckiego kościoła trwała jedynie dwa lata, rozpoczęła się w 1900 r., a jego poświęcenie odbyło się już w grudniu 1901 r. 9 stycznia 1902 r. przy kościele został założony chór, a za kościołem postawiony został budynek plebanii. Ważną datą dla świętochłowickiej parafii ewangelicko-augsburskiej był także 1 maja 1910 r. kiedy to dokonano poświęcenia cmentarza parafialnego przy ulicy Szpitalnej. Pierwszy etap historii parafii zakończył się 22 września 1910 r., kiedy to Konsystorz Śląskiej Prowincji Kościelnej we Wrocławiu wydał edykt powołujący do życia samodzielną parafię ewangelicką w Świętochłowicach. 

W kolejnych latach w parafii powstały i działały liczne stowarzyszenia i grupy zrzeszające młodzież, kobiety, mężczyzn, robotników i inne. W 1912 r. rozbudowano plebanię powiększając ją m.in. o małą i dużą salę parafialną, im właśnie służącą. Okres I i II wojny światowej zaznaczył się w historii parafii jako bardzo krwawy, bowiem wielu parafian padło ofiarą działań wojennych. W 1945 r., wraz z tysiącami innych Górnoślązaków, ewangelicy świętochłowiccy doznali wielu represji. Na cmentarzu ewangelickim w Świętochłowicach znajduje się zbiorowa mogiła ofiar obozu w Świętochłowicach Zgodzie. Po wkroczeniu Armii Czerwonej, parafianie pełnili stałe dyżury, aby nie dopuścić do odebrania parafii świątyni i plebanii. Ważną wówczas postacią był proboszcz – ks. Leopold Raabe, który wsławił się wielką walką o polskość Świętochłowic i samą parafię. Mimo wszystko jednak działalność parafii została bardzo ograniczona, głównie w zakresie edukacji i działalności społecznej. Działał jednak nadal chór, organizowane były również liczne wydarzenia kulturalne, co integrowało ze sobą parafian. Po przejęciu w 1957 r. przez ks. Leopolda Raabe opieki duszpasterskiej nad parafią w Wirku, zacieśniły się bardzo więzy pomiędzy obiema parafiami. 

W latach 80. XX w., parafia w Świętochłowicach stała się ważnym miejscem dystrybucji zagranicznej pomocy humanitarnej dla mieszkańców Górnego Śląska: żywności, ubrań, środków higieny i leków. 
W świętochłowickiej parafii ewangelicko-augsburskiej nadal działają liczne organizacje, odbywa się współpraca międzynarodowa z innymi europejskimi parafiami protestanckimi (głównie w Niemczech), odbywają się szkółki niedzielne, funkcjonuje założony na początku XX w. chór, a także Grupa Młodzieżowa i Koło Pań. W budynku kościoła oraz na plebanii prowadzone są natomiast liczne prace remontowe.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Zaktualizowano 8 miesięcy temu

Dane teleadresowe

ks. Leopolda Rababe 1
41-600 Świętochłowice
place
50.288069, 18.923103Skopiowano do schowka
N50º17'17.048", E18º55'23.171"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół Ewangelicko-Augsburski

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.