Kamieniec - opuszczona wioska
W głębi Lasów Golejowskich znajduje się niezwykłe miejsce - to opuszczona wioska w leśnej dziczy, do której trudno dotrzeć. Z gęstego lasu wyłaniają się poopuszczane domy i pomieszczenia gospodarcze. Zachowało się kilka domków mieszkalnych ze stodołami i stajnia. Łącznie znajduje się tam kilkanaście budowli opuszczonych przed kilkunastoma laty. W gąszczu lasów nieco dalej jest jeszcze kilka domów opuszczonych dawno temu. Miejsce to ma niezwykły klimat.
Nazwa tej miejscowości wielokrotnie ulegała zmianie. Do roku 1935 nazywano ją Kaminietz, od 1936 r. Steinbach, a po wojnie mamy Kamieniec.
Kamieniec to wioska położona nad rzeką i przy linii kolejowej Kluczbork-Fosowskie. Wokół wioski rozciągają się ogromne obszary leśne, lasów sosnowych i świerkowych. Do Kamieńca prowadzi jedynie droga leśna. Odległość do najbliższych miejscowości wynosi odpowiednio: Sobisz – 4,3 km, Chudoba – 3,5 km, Szumirad – 3 km, Ryczek 2,7 km, Chałupki – 1,5 km, Radomil 1,5 km.
Do Kamieńca należał także przysiółek Chałupki, czyli kilka domów położonych po drugiej strony torów kolejowych. Od lat 80-tych domy na Chałupkach nie są zamieszkałe i ulegają postępującej dewastacji. W ostatnich kilkunastu latach powstał tam nowy, duży budynek mieszkalny pełniący rolę domu wypoczynkowego. Dzisiaj wokół Kamieńca rozciągają się gęste lasy, ale w przeszłości miejscowość ta położona była wśród pół i łąk, a jeszcze po II wojnie światowej z Kamieńca była widać Chałupki.
Miejscowość Kamieniec do czasów II wojny światowej była bardzo dynamiczna, o czym świadczy wiele faktów. Tutaj zlokalizowana była dawna osada hutnictwa żelaza (1728-1865). W 1840 roku znajdował się tam zakład hutniczy /Hüttenwerk/. Był to piec hutniczy wytapiający rudę. Nie ma jednak jednomyślności, co do roku powstania pierwszego pieca hutniczego na Kamieńcu. Niektóre źródła wskazują na roku 1721, a inne na 1728, ale na pewno powstał on wcześniej niż piec hutniczy w Szumiradzie (1729). W roku 1795 piec wymieniono na większy i bardziej wydajny. Właścicielem tego pieca był książę Hugo von Hohenlohe-Öhringen ze Sławęcic, dzisiaj dzielnica Kędzierzyna.
Podstawowym surowcem każdego pieca hutniczego jest ruda żelaza i źródło energii cieplnej. Węgiel drzewny niezbędny do pieców dostarczali smolarze, zaś ruda darniowa pochodziła ze złóż miejscowych, w większości jednak surowiec dowożono m. in. z Jam, Maciejowic i Biadacza, a wiec miejscowości z okolicy Kluczborka i Gorzowa Śl. Dzisiaj jeszcze na rzece przecinającej leśną drogę z Ryczku do Kamieńca i Chałupek czerwonobrunatne zabarwienie koryta rzeki oraz wody, są dowodem występowania tam rudy darniowej.
Wytopione żelazo transportowano z Kamieńca do walcowni w Radomilu. Po hucie pozostały ogromne hałdy żużla. Ten szklisty żużel w latach 60-tych XX wieku został użyty jako podsypkę pod drogi leśne, między innymi na drogę prowadzącą z Chudoby do Sobisza. Piec hutniczy w Kamieńcu wygasł w 1865 roku, czyli w tym samym roku co w Szumiradzie.
Dla potrzeb huty wybudowano na Kamieńcu dwa duże budynki wielorodzinne /familioki/, z których jeden istnieje do dziś, chociaż znajduje się w bardzo złym stanie.
Znaczenie miejscowości wzrosło po otwarciu w 1868 roku kolei żelaznej przechodzącej przez Kamieniec. Zakład hutniczy został połączony z węzłem kolejowym dodatkowym torem przebiegającym wzdłuż stawu. Tor ten istniał jeszcze po II wojnie światowej.
W XIX i na początku XX wieku na Kamieńcu była czynna także cegielnia. Znajdowała się ona przy torach kolejowych, w pobliżu przejazdu kolejowego, po prawej stronie drogi z Chudoby do Kamieńca. Od cegielni tej, z Kamieńca do Chudoby, prowadziła kolej wąskotorowa, którą dowożono cegłę do stacji kolejowej w Szumiradzie.
Na Kamieńcu kiedyś były 2, a wybudowaniu kolei żelaznej nawet 3 stawy. Na mapach z przełomu lat 20-30 XIX wieku zaznaczono na Kamieńcu wielki staw, który po wybudowaniu kolei żelaznej w 1868 roku został przedzielony nasypem kolejowym i w ten sposób postały z niego dwa oddzielne stawy. Jeden z nich jest dzisiaj prawie zarośnięty. Inny, najmniejszy z nich, znajdował się kiedyś przy drodze prowadzącej na Chałupki i nie istniejącej już dzisiaj posesji gospodarza Kołodzieja. W latach 60-tych XX wieku został on zasypany trocinami z chudobskiego tartaku.
W roku 1912 na Kamieńcu została wybudowana szkoła. Uczęszczały do niej dzieci z Kamieńca, Chałupek i Ryczku. Zajęcia w szkole prowadzone były do końca II wojny światowej. W szkole nauczał jeden nauczyciel, który nauczał także religii. W 1939 roku uczęszczało do szkoły 20 uczniów. Budynek szkolny stojący w sąsiedztwie torów kolejowych istnieje do dnia dzisiejszego.
Na Kamieńcu też była karczma, w której jeszcze po II wojnie światowej urządzano zabawy taneczne przy świetle „karbitki”. Żona właściciela karczmy była Żydówką, ale przeszła na katolicyzm. Budynek karczmy był jednocześnie sklepem, w którym ludzie zaopatrywali się artykuły żywnościowe pierwszej potrzeby.
Przed II wojną światową na Kamieńcu było 10 gospodarstw, a na łąkach pasło się 50 krów. Miejscowi mieszkańcy w dużej stopniu utrzymywali się z pracy w lesie; wycinka i przecinka lasu, zasadzenie i porządkowanie lasu. Dodatkowym źródłem utrzymania w miesiącach letnich i jesiennych było zbieranie jagód, grzybów i borówek. Z historycznych źródeł dowiadujemy się, że w 1905 r. na Kamieńcu mieszkało 159 osób, a przed II wojną światową mieszkała tam jedna rodzina wyznania protestanckiego. W roku 2007 na Kamieńcu na stałe mieszkało tylko 7 osób. Niektóre z istniejących jeszcze tam domów zostały odremontowane i służą jako prywatne domy wczasowe.
W roku 1959 z Szumiradu do Radomila, Kamieńca, a także na Chałupki, do Ryczku i Sobisza została doprowadzona energia elektryczna.
Na Kamieńcu znajdują się także dwa przydrożne krzyże; jeden w środku wioski, a drugi poza nią, w szczerym lesie przy drodze do Radawia. Krzyż ten w miejscu już zbutwiałego postawili mieszkańcy Kamieńca Krupa Erwin i Wieczorek Paweł.
W Muzeum Wsi Opolskiej w Bierkowicach koło Opola znajduje się najstarsza chata drewniana z Kamieńca i okolicy. W 1745 roku wybudował ją Jan Niesłony. Ostatni jej właściciel Józef Kołodziej w 1965 roku przekazał ją Muzeum Wsi Opolskiej.
W 2001 roku na Kamieńcu został utworzony Rezerwat Przyrody „Kamieniec”, obejmujący powierzchnię 41,31 hektarów. Rezerwat obejmuje torfowiska, rośliny błotne, staw i rozlewiska Budkowiczanki wraz z przylegającymi drzewostanami.
Dawna świetność tej miejscowości przeminęła chyba bezpowrotnie. Wioska robi wrażenie zupełnie opuszczonej i wyludnionej, a życie widać i jedynie w przyrodzie. Szum wody z przepływającej rzeki ciągle przypomina i niesie echo wspaniałej historycznej świetności Kamieńca i jego mieszkańców.
Żródło: szumirad.pl
