Wiatrak kamienny w Szwarszowicach
502 z 9.09.1957; 563 z 27.08.1970
Wiatrak typu holenderskiego w Szwarszowicach k. Ostrowca Świętokrzyskiego, wybudował Józef Kaczmarski w latach 1880-1885, po pożarze starego drewnianego "koźlaka". Kamienna budowla, należąca do unikatowych w skali województwa, zachowana została "in situ", czyli w miejscu swego pierwotnego posadowienia. Obecnie w obiekcie udostępnianym do zwiedzania po remoncie zobaczyć można kompletne wyposażenie dawnego młyna wietrznego w tym: potężny drewniany wał skrzydłowy z kołem "palecznym", wał pionowy z kołem "sztorcowym", śmigi z "napiórem" oraz dwa złożenia kamieni młyńskich. We wnętrzu zachowały się również urządzenia młyna z cylindrycznym odsiewaczem i dodatkowo skrzynie mączna i otrębna, a także wialnia. Wiatrak leżący w bliskim sąsiedztwie szosy stanowi atrakcję turystyczną oraz piękny element ginącego krajobrazu dawnej wsi świętokrzyskiej.
Źródło: mwk.com.pl