Kaplica pw. św. Urbana w Tworkowie
Op.-620/59
Kaplica pw. św. Urbana w Tworkowie to jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych na Śląsku. Wzniesiona w XVIII wieku w stylu późnobarokowym, zachwyca swoją architekturą oraz bogatym wnętrzem, w którym znajduje się rokokowy ołtarz z obrazem patrona kaplicy – św. Urbana. Kaplica pełni rolę świątyni filialnej parafii św. Piotra i Pawła, stanowiąc ważne miejsce zarówno dla lokalnej społeczności, jak i miłośników historii sztuki.
Kaplica św. Urbana została zbudowana pod koniec XVIII wieku, choć jej drewniana wieżyczka pochodzi jeszcze z XVII wieku. W 1869 roku dobudowano małą wieżyczkę, która dopełniła architektoniczny charakter obiektu. Kaplica składa się z krótkiego, jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego prostą ścianą oraz zakrystii z lożą kolatorską na piętrze. Na uwagę zasługuje kartusz herbowy rodu Eichendorffów, umieszczony na ścianie kaplicy, który przypomina o związkach tego miejsca z jednym z najsłynniejszych poetów niemieckiego romantyzmu – Josephem von Eichendorffem.
Nawa główna kaplicy jest dwuprzęsłowa, wzniesiona na planie kwadratu, ze ściętymi narożami przy prezbiterium. To harmonijne połączenie prostoty i elegancji charakterystyczne dla późnego baroku.
Wnętrze Kaplicy
Centralnym elementem wnętrza kaplicy jest rokokowy ołtarz z 1779 roku, zdobiony współczesnym obrazem przedstawiającym św. Urbana w tle wsi Tworków oraz jej fundatorów. Ołtarz ten to prawdziwe dzieło sztuki, które przyciąga uwagę swoją finezją i bogactwem detali. Równie cennym zabytkiem jest ambona z końca XVIII wieku, połączona z emporą loży kolatorskiej.
Cmentarz i Grupa UkrzyżowaniaPrzy kaplicy znajduje się historyczny cmentarz, na którym początkowo chowano mieszkańców Tworkowa wyznania protestanckiego, a później ofiary epidemii cholery. Obok świątyni stoi kamienna grupa ukrzyżowania, która dodaje temu miejscu dodatkowego wymiaru duchowego.
Parafia św. Piotra i Pawła
Kaplica św. Urbana jest częścią parafii św. Piotra i Pawła, która słynie z jednego z najwybitniejszych dzieł sakralnej sztuki barokowej na ziemi raciborskiej. XVII-wieczny kościół parafialny to prawdziwa perła architektury, z unikalną ekspozycją jedenastu zdobionych trumien i sarkofagów miejscowych możnowładców z rodu Reiswitzów i Wilczek. Te barokowe dzieła sztuki, wykonane z miedzi, cynku i ołowiu, zdobione polichromią i złoceniami, są prawdziwym skarbem kultury.
Podsumowanie
Kaplica pw. św. Urbana w Tworkowie to miejsce, które łączy w sobie historię, sztukę i duchowość. Jej późnobarokowa architektura, rokokowy ołtarz oraz związki z rodem Eichendorffów czynią z niej wyjątkowy zabytek na mapie Śląska. To idealne miejsce dla miłośników historii, sztuki sakralnej oraz tych, którzy poszukują spokoju i refleksji.
Źrodło: peuk.fiiz.pl
Kościół i parafia w Tworkowie, początkowo pw. św. Małgorzaty, po raz pierwszy wzmiankowane są w 1339 r. Pojawiają się również w spisie świętopietrza z 1447 r. jako należące do archiprezbiteratu raciborskiego. Obecna świątynia parafialna została wzniesiona po spaleniu się poprzedniej w 1676 r. Z pewnością wówczas nastąpiło również zmiana jej patrona. Konsekracja miała miejsce w 1697 r., a dokonał jej ks. biskup Jan Brunetti.
Już w XVII w. na terenie parafii istniała drewniana kaplica pw. św. Urbana, która uległa spaleniu w 1687 r. W 1779 r. zbudowaną w jej miejscu nową kaplicę, wykorzystując pierwotną drewnianą wieżę, którą następnie, w 1869 r. zastąpiono nową – tym razem murowaną. Od początku pełniła ona rolę świątyni filialnej, grzebano również przy niej wiernych protestanckich oraz ofiary epidemii śmiertelnej cholery. W ostatnich latach kaplica została poddana gruntowej renowacji poprzez: wymianę więźby, pokrycia dachowego, wieży dzwonowej, wymianę tynków, wykonanie izolacji oraz dokonanie konserwacji ołtarza głównego wraz z całym wyposażeniem kaplicy. Wykonano również renowację krzyża znajdującego się w sąsiedztwie kaplicy, którego fundatorami byli Joseph i Marianna Wolnik.
Źródło: peuk.fiiz.pl
