Kościół pw. śś. Piotra i Pawła w Tworkowie

Kościół pw. śś. Piotra i Pawła jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu Tworków należącego do diecezji opolskiej.

XVII-wieczna świątynia została wzniesiona w miejscu poprzedniej przez Jana Zellera z Opawy i stanowi obecnie jedno z najcenniejszych dzieł barokowej architektury sakralnej w powiecie raciborskim. Kościół jest jednonawowy, z jednoprzęsłowym prezbiterium, zamkniętym ścianą prostą oraz z zakrystią od wschodu. Kwadratowa wieża kościelna posiada dwie przybudówki po bokach, które stanowią kruchty i klatki schodowe. Została ona dobudowana do głównego korpusu świątyni w 1749 r. i w znacznej części zatynkowana podczas odbudowy kościoła ze zniszczeń wojennych w 1948 r.

Wnętrze świątyni sklepione jest kolebkowo, z gurtami i lunetami, a ściany podzielone są szerokimi lizenami z pilastrami o głowicach w typie jońskim, z festonami owocowymi i główkami aniołów dźwigającymi przełamujące się belkowanie z fryzem o dekoracji stiukowej. Tęcza została zamknięta półkoliście z podwójnym stiukowym kartuszem herbowym właścicieli Tworkowa – Reiswitzów  – w kluczu.

Barokowe wnętrze kościoła zachwyca feerię barw i złoceń. Większość zachowanego w nim wyposażenia pochodzi z XVII i XVIII w. Na szczególną uwagę w wystroju świątyni zasługują:

• bogato zdobiony snycerką, dwukondygnacyjny ołtarz główny pochodzący z końca XVII w., który w dolnej kondygnacji zdobią rzeźby patronów, w górnej zaś barokowy obraz „Nakarmienia rzesz”;
• znajdujące się przy tęczy dwa bogato zdobione snycerką barokowe ołtarze boczne;
• ambona z bogatą dekoracją snycerską z motywami akantowymi, roślinnymi i owocowymi;
• dekoracja stiukowa wykonana przez Antoniego Signoz z Opawy z 1691 r.;
• późnobarokowa iluzjonistyczna polichromia pochodząca z poł. XVIII w.;
• loża kolatorska (tzw. pański pawlacz) z końca XVII w. (nadwieszona, dwa wielokwaterowe okna, ujęta pilastrami, pokryta dekoracją roślinną i rzeźbą św. Michała Archanioła w zwieńczeniu);
• mensa sarkofagowa z płaskorzeźbą Matki Bożej Dobrej Opieki;
• kamienna płyta nagrobna Filipiny Cappy ur. Hoverdeen (zm. w 1839 r.), umieszczona w zdobionym obramowaniu z kartuszami herbowymi i inskrypcjami.

Największym zabytkiem tworkowskiego kościoła jest jednak unikalna w skali europejskiej ekspozycja jedenastu zdobionych trumien i sarkofagów miejscowych możnowładców z rodu Reiswitzów i Wilczek, pochodzących z poł. XVII w. – najciekawszego okresu baroku, dzięki czemu są one prawdziwymi dziełami sztuki. Trumny te wykonane zostały z miedzi, cynku i ołowiu. Pokryte zostały bogatą polichromią, w większości przypadków ze złoceniami. Mają dekorację malarską i plastyczną w formie nakładanych elementów odlewanych, wykonywaną prawdopodobnie przez lokalnych artystów, z Opawy lub Raciborza. Ponadto na ich bokach umieszczono niemieckojęzyczne cytaty z Pisma Świętego oraz daty i nazwiska pochowanych osób. W niektórych trumnach złożone były różne przedmioty. Zobaczyć można m.in. wianek z nici ze złotym i srebrnym oplotem naszywany perełkami, ubranka, w tym przewiązany pasem żupanik nawiązujący wyglądem do polskiego stroju szlacheckiego oraz sukieneczkę. Warto dodać na koniec, iż na pochówek w katolickim kościele, Reiswitzowie musieli uzyskać zgodę cesarzy Ferdynanda III i Leopolda I.

Źródło: peuk.fiiz.pl