Sztolnia – Górnicze Wyrobiska Ćwiczebne w Wodzisławiu Śląskim
Sztolnia jest zespołem wyrobisk górniczych znajdujących się kilka metrów pod powierzchnią ziemi. Pod względem struktury i wyposażenia imituje podziemie kopalni. Liczy ponad 500 m wyrobisk górniczych. Służy przede wszystkim celom dydaktycznym, ale jest również jedną z industrialnych atrakcji województwa śląskiego, udostępniono ją bowiem do zwiedzania.
Wyrobiska zostały wykonane w obudowie stalowo łukowej lub murowej. Są oświetlone i wyposażone w rurociągi przeciwpożarowe, sprężonego powietrza, posiadają wentylację lutniową, tamy wentylacyjne drewniane lub stalowe oraz inne niezbędne wyposażenie stosowane w podziemiach kopalni, np. czynne urządzenia do drążenia wyrobisk korytarzowych oraz eksploatacji węgla w wyrobiskach ścianowych. Atmosfera wnętrza sztolni do złudzenia przypomina wnętrze kopalni i jest doskonałym miejscem adaptacji przed pierwszym zjazdem w podziemie kopalni. Jej wyposażenie również nie odbiega od standardów kopalnianych. Na jej terenie znajduje się wiele profesjonalnych urządzeń górniczych, takich jak chociażby: kombajn górniczy, przenośnik zgrzebłowy, obudowa zmechanizowana, w pełni wyposażony warsztat elektryczny, sprężarka i agregat hydrauliczny, ładowarka zasięrzutna, wozy kopalniane, załadownia z kolejką, kombajn chodnikowy, narzędzia górnicze oraz podzespoły maszyn, stanowiska ślusarskie, części maszyn górniczych, strug węglowy, przesuwniki hydrauliczne i wiele innych.
Podstawowym celem sztolni jest praktyczna nauka zawodu, która odbywa się pod okiem nauczycieli specjalistów. Z tego też powodu sztolnia funkcjonuje przy Powiatowym Centrum Kształcenia Ustawicznego. Przebywając w sztolni, uczniowie poznają wyposażenie wyrobisk górniczych, a przede wszystkim uczą się odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych współpracowników.
Oprócz celów dydaktycznych sztolnia służy jako obiekt modelowy do zwiedzania podziemnych wyrobisk, takich samych jakie znajdują w kopalni.
Wśród licznych wycieczek sztolnię odwiedziły delegacje z niemalże wszystkich krajów europejskich, Chin, Korei, obu Ameryk, a nawet Mongolii.
Źrodło: peuk.fiiz.pl
Zasadnicza Szkoła Górnicza, której częścią są Górnicze Wyrobiska Ćwiczebne, powstały po to, by kształcić profesjonalną kadrę dla przemysłu górniczego. Początkowo szkoła mieściła się przy KWK „1 Maja”, ale w 1972 r. przeniesiono ją do nowopowstałego budynku przy ulicy Gałczyńskiego 1, gdzie mieści się do dnia dzisiejszego. Pod koniec lat 70. placówka została znacznie rozbudowana. To również wówczas podjęto decyzję o wybudowaniu górniczych wyrobisk ćwiczebnych. Jednym z pierwszych inicjatorów budowy sztolni przy szkole był dyrektor mgr Edward Drzazgowski. Pracę i nadzór nad budową sztolni kontynuował inż. Jerzy Draga, a następnie inż. Janusz Brzęczek. Ze strony kopalni prace nadzorował mgr inż. Marian Dziwok. Pod względem technicznym koordynację prac przejęli kierownicy zajęć praktycznych: mgr inż. L. Puzoń i mgr inż. H. Harazim. Wykonawcą sztolni było Przedsiębiorstwo Robót Górniczych z Rybnika przy dużym zaangażowaniu uczniów i nauczycieli. W końcowym stadium prac wiele eksponatów do sztolni przekazały kopalnie należące do Rybnicko-Jastrzębskiego Gwarectwa Węglowego.
30 listopada 1984 r. odbyło się uroczyste otwarcie i przekazanie górniczych wyrobisk ćwiczebnych szkole. Na uroczystości obecne były władze miasta oraz Minister Górnictwa i Energetyki gen. dyw. Cz. Piotrowski.
Od czasu powstania aż po dziś dzień, pomimo wielu problemów, z jakimi boryka się polskie górnictwo, sztolnia spełnia swe zadania dydaktyczne i jest niezwykle ważnym poligonem doświadczalnym do wykonywania różnych projektów.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Sztolnia jest udostępniana dla zwiedzających w zorganizowanych grupach wyłącznie po uprzednim uzgodnieniu terminu. Rezerwacji należy dokonywać telefonicznie lub osobiście.