Biebrzański Park Narodowy
Biebrzański Park Narodowy (BbPN) został utworzony na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 września 1993 roku jako 18-ty z kolei polski park narodowy. Obecnie, spośród 23 polskich parków narodowych BbPN jest największym parkiem narodowym i jednym z większych w Europie. Park zajmuje powierzchnię 592,23 km², położony na terenach Kotliny Biebrzańskiej w województwie podlaskim. Siedziba Parku znajduje się w Osowcu-Twierdzy, gmina Goniądz.Celem Parku jest ochrona rozległych torfowisk Kotliny Biebrzańskiej oraz niewielkiego fragmentu Wzgórz Sokólskich o łącznej powierzchni 59.223 ha.
Położenie
Obejmuje dolinę Biebrzy począwszy od ujścia Niedźwiedzicy do Biebrzy, a skończywszy na ujściu Biebrzy do Narwi. Niemal cały bieg Biebrzy znajduje się na terenie parku (ok. 155 km). Ochronę tego terenu zapoczątkowano w latach międzywojennych, tworząc dwa rezerwaty: Czerwone Bagno (w zmienionych granicach istniejący do dziś) oraz Grzędy. W roku 1989 staraniem Towarzystwa Biebrzańskiego utworzono Biebrzański Park Krajobrazowy, obejmujący tereny basenów dolnego i środkowego. Cztery lata później park krajobrazowy przekształcono w park narodowy.
W 1995 r. Biebrzański Park Narodowy wpisany został na listę wodno-błotnych obszarów chronionych Konwencją Ramsar.
Od roku 2010 Biebrzański Park Narodowy jest w całości włączony do spisu ostoi ptaków IBA prowadzonego przez BirdLife International.
Walory przyrodnicze
Najcenniejsze walory Parku to szeroka dolina mającej charakter naturalny silnie meandrującej rzeki Biebrzy, z największym zespołem torfowisk w Polsce, zwanych Bagnami Biebrzańskimi.
Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego spotyka się zbiorowiska wodne, bagienne, torfowiskowe, szuwary, a także zbiorowiska leśne (olsy, brzeziny, łęgi). Szczególnie cenna jest duża grupa zbiorowisk mechowiskowych, zawierających liczne gatunki rzadkie i reliktowe (brzoza niska, wierzba lapońska, gnidosz królewski), zanikające w innych częściach kraju.
Szata roślinna odznacza się ogromną różnorodnością, wysokim stopniem naturalności i obecnością wielu rzadkich gatunków, jak storczyki (storczyk krwisty, obuwik pospolity, podkolan biały, kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk szerokolistny, tajęża jednostronna), rosiczki (rosiczka okrągłolistna, rosiczka długolistna), widłaki (jałowcowaty, goździsty, wroniec).
Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego występuje 49 gatunków ssaków, 271 gatunków ptaków, 36 – ryb, 12 – płazów, 5 – gadów. Bezkręgowce są reprezentowane przez ponad 700 gatunków motyli, 448 gatunków pająków, ponad 500 gatunków chrząszczy, 19 gatunków pijawek oraz 42 gatunki chruścików.
Na Bagnach Biebrzańskich gniazduje wiele gatunków ptaków związanych ze środowiskiem bagiennym. Występują tu izolowane stanowiska lęgowe gatunków borealnych, a także gatunków, których centrum zasięgu geograficznego znajduje się w strefie tajgi i tundry. Ponadto Kotlina Biebrzańska ma ogromne znaczenie dla wielu gatunków ptaków żerujących oraz wypoczywających w czasie corocznych wędrówek. Dla ptaków siewkowatych, wymagających rozległych, podmokłych obszarów, Biebrza stanowi jedną z najważniejszych ostoi w Europie Środkowej.
Najbardziej charakterystyczne lęgowe gatunki ptaków to: batalion (widoczny w emblemacie parku), wodniczka, bekasik, dubelt, kszyk, kulik wielki, biegus zmienny, żuraw, rybitwa białoskrzydła i białowąsa, puchacz, orlik krzykliwy oraz sowa błotna.
Najbardziej charakterystycznym ssakiem Biebrzańskiego PN jest łoś, który jedynie tu przetrwał okres II wojny światowej; liczebność wynosi około 400 sztuk.
Atrakcje turystyczne
Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego organizowane są spływy rzeką Biebrzą. Przez teren parku przebiega szlak rowerowy Green Velo.
Do atrakcji turystycznych należą także:
- Bagno Ławki
- Obszar ochrony ścisłej Czerwone Bagno
- Uroczysko Grzędy
- Carska Droga
- Goniądz – rynek
- Twierdza Osowiec położona na terenie m. Osowiec-Twierdza
- Góra Strękowa nad Narwią koło Wizny
Siedziba Biebrzańskiego Parku Narodowego: Osowiec-Twierdza 8; 19-110 Goniądz
Źródło: bbpn.gov.pl; wikipedia.pl
Wstęp do Biebrzańskiego Parku Narodowego (BbPN)
Przebywając na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego należy zakupić bilet wstępu na cały jego obszar, bez względu na to, z którego szlaku i wejścia korzystamy - bilet jest obowiązkowy. Ruch turystyczny na obszarze BbPN dozwolony jest od godziny przed wschodem słońca do godziny po zachodzie słońca.
1) Pieszo
Turystyka piesza może odbywać się wyłącznie po oznakowanych szlakach pieszych oraz ścieżkach edukacyjnych, biegowych, drogach publicznych. Grupy liczące powyżej 7 osób są obowiązane zwiedzać Park pod opieką przewodnika posiadającego „Zezwolenie na wykonywanie usług przewodnickich po BbPN”.
2) Rower
Turystyka rowerowa może odbywać się wyłącznie po odpowiednio oznakowanych i przeznaczonych do tego celu szlakach rowerowych:
- ruch rowerowy może odbywać się po szlaku czerwonym na odcinku od budynku Terenowego Ośrodka Edukacji Grzędy do miejsca postojowego przy uroczysku Nowy Świat oraz na całej długości szlaku niebieskiego (na kładkach, ze względów bezpieczeństwa, rower należy prowadzić).
- przeprowadzenie roweru żółtym szlakiem pieszym na odcinku Kopytkowo - Nowy Świat jest możliwe wyłącznie przy sprzyjających warunkach terenowych.
3) Szlaki wodne
Turystyka na szlakach wodnych dostępna jest na rzekach: Biebrza, Brzozówka, Ełk, Jegrznia, Netta, Sidra i Wissa, a także na kanałach Augustowskim i Rudzkim. Dodatkowo jest dostępna trasa: podwodnym szlakiem Biebrzy „Po drugiej stronie lustra”. Na szlakach wodnych nie jest wymagana opieka przewodnika posiadającego zezwolenie na wykonywanie usług przewodnickich po BbPN. Szlaki wodne mogą być okresowo zamykane w okresie występowania zatorów, zjawisk lodowych i innych zjawisk utrudniających korzystanie z tych szlaków.
Szczegółowe zasady korzystania ze szklaków wodnych znajdziemy na stronie: bbpn.gov.pl
4) Nurkowanie
Zezwala się na nurkowanie na szlaku podwodnym „Biebrza - po drugiej stronie lustra" w Goniądzu od 1 maja do 31 października. Każdorazowe wejście na szlak podwodny należy zgłosić do Straży BbPN.
5) Konno
Turystyka konna może odbywać się wyłącznie po odpowiednio oznakowanych i przeznaczonych do tego celu szlakach konnych. Ruch zaprzęgiem konnym może odbywać się po czerwonym szlaku pieszym na odcinku od budynku Terenowego Ośrodka Edukacji Grzędy do miejsca postojowego przy uroczysku Nowy Świat.
6) Pies
W Biebrzańskim Parku Narodowym można wprowadzać psy (na smyczy o długości do 1,5 metra) na drogi publiczne oraz szlaki i ścieżki edukacyjne, których aktualny wykaz znajduje się na stronie bbpn.gov.pl.
7) Wędkowanie
Za udostępnianie Parku do wędkowania pobierana jest opłata w formie „Licencji na amatorski połów ryb w Biebrzańskim Parku Narodowym”.
8) Parkowanie
Parkowanie na terenie BbPN poza drogami publicznymi, dozwolone jest wyłącznie w wyznaczonych miejscach postojowych oraz przy polach namiotowych - w wyznaczonych do tego miejscach.
9) Biwakowanie
Biwakowanie, rozpalanie ognisk, palenie wyrobów tytoniowych oraz używanie otwartego płomienia na terenie BbPN, jest dozwolone wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, które są odpowiednio oznaczone.
Gdzie kupisz bilety do BbPN?
- w Centrum Edukacji i Zarządzania Biebrzańskiego Parku Narodowego w Osowcu-Twierdzy,
- w siedzibie Obwodu Ochronnego Trzyrzeczki,
- w budynku Terenowego Ośrodka Edukacji Grzędy,
- w siedzibie podmiotów upoważnionych przez dyrektora Parku, których wykaz znajduje sięna stronie bbpn.gov.pl.
- online na stronie: https://biebrza.eparki.pl/
- przelewem bankowym lub przekazem pocztowym (szczegóły na bbpn.gov.pl)
Do obiektu przynależą:
- Bagno Ławki
- Carska Droga
- Fort I i III - Twierdza Osowiec
- Fort II Zarzeczny - Twierdza Osowiec
- Fort IV Nowy - Twierdza Osowiec
- Góra Solistowska
- Grobla Honczarowska
- Kładka turystyczna Jałowo
- Kładka turystyczna Nowy Lipsk
- Parking CEiZ w Osowcu-Twierdzy
- Parking Grzędy
- Parking i wiata turystyczna w Szuszalewie
- Parking Jałowo
- Parking Nowy Lipsk
- Parking Nowy Świat
- Parking przy Carskiej Drodze
- Parking Uroczysko Barwik
- Platfortma widokowa "Długa Luka"
- Pole namiotowe Grzędy
- Przeprawa promowa przez Biebrzę w Nowym Lipsku
- Rzeka Biebrza
- Schrony przedpola Fortu I - Twierdza Osowiec
- Ścieżka edukacyjna "Góra Skobla"
- Ścieżka edukacyjna "Kładka"
- Ścieżka edukacyjna Szuszalewo
- Ścieżka przyrodnicza "Borek Bartny"
- Ścieżka przyrodnicza „Długa Luka”
- Ścieżka przyrodnicza „Wydmy"
- Ścieżka przyrodnicza Czerwone Bagno
- Ścieżka przyrodnicza Las Trzyrzeczki
- Ścieżka przyrodnicza Szuszalewo-Jałowo-Nowy Lipsk
- Ścieżka Wokół Fortu IV Twierdzy Osowiec
- Siedziba Biebrzańskiego Parku Narodowego
- Taras widokowy w Goniądzu
- Twierdza Osowiec
- Uroczysko Barwik
- Uroczysko Grzędy
- Wieża obserwacyjna im. Wiktora Wołkowa w Burzynie
- Wieża widokowa Bagno Ławki
- Wieża widokowa Barwik
- Wieża widokowa Biały Grąd
- Wieża widokowa Góra Skobla
- Wieża widokowa Grobla Honczarowska
- Wieża widokowa Kanał Rudzki
- Wieża widokowa Krasnybór
- Wieża widokowa Nowy Lipsk
- Wieża widokowa Osowiec-Twierdza
- Wieża widokowa Trzyrzeczki
- Wieża widokowa w Szuszalewie
- Wieża widokowa Wilcza Góra
