Ulica Staromłyńska we Wrocławiu
Ulica Staromłyńska – ulica położona we Wrocławiu na wyspie Piasek w ramach osiedla Stare Miasto i dawnej dzielnicy Śródmieście. Obejmuje drogę gminną o długości 101 m. Po północnej stronie ulicy znajduje się zabytkowy zespół młynów zbożowych "Maria" i "Feniks".
Zabudowa i zagospodarowanie
Po stronie północnej ulicy znajduje się zabytkowy zespół młynów zbożowych "Maria" i Feniks", położony nad kanałem Młyna Maria rozdzielającym wyspę Piasek od wyspy Młyńskiej i Wyspy Słodowej. Przy ulicy Staromłyńskiej 2a w ramach tego zespołu położony jest młyn "Maria". Dalej znajduje się współczesny budynek przy ulicy Staromłyńskiej 4. Wolny teren między młynem a nowym budynkiem może być zabudowany, przy czym wysokość tej zabudowy nie może przekraczać 14 m. Wskazuje się na możliwość budowy nad kanałem pomostu wzdłuż brzegu i kładki do wyspy Młyńskiej.
Po stronie południowej w początkowym biegu znajduje się zabytkowa kamienica przy ulicy św. Jadwigi 9. Dalsze posesje numer 1-5 pozostają niezabudowane i częściowo wykorzystywane są na parking, za którym położony jest zespół zabudowy klasztoru Sióstr Salezjanek przy ulicy św. Jadwigi 11. Końcowy odcinek ulicy łączy się z drogami pieszo-rowerowymi przebiegających przez tereny zieleni urządzone w ramach bulwaru Stanisława Kulczyńskiego. Wolne od zabudowy tereny przy ulicy przeznaczone są pod zabudowę usługową i w niewielkim stopniu mieszkalną. Dopuszcza się budowę budynków do 18 m wysokości od strony ulicy i do 9 m wysokości bliżej bulwaru.
Ulica zlokalizowana jest w obszarze położonym na wysokości bezwzględnej pomiędzy 117,9 a 120,1 m n.p.m. Objęta jest rejonem statystycznym nr 934020, na którym występuje gęstość zaludnienia 3529 osób/km2, przy 1.044 osobach zameldowanych w tym rejonie (stan na 31.12.2019 r.).
Ochrona i zabytki
Obszar, na którym położony jest ulica Staromłyńska, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Ostrowia Tumskiego i wysp: Piaskowej, Bielarskiej, Słodowej i Tumskiej, wpisanego do rejestru zabytków pod nr rej.: 195 z 15.02.1962 r. oraz A/678/213 z 12.05.1967 r., jak również ochronie podlega obszar samej wyspy Piasek. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz historycznego charakteru najstarszej części miasta. Ochronę tego obszaru uzupełniają ustalenia zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Teren ten leży w strefie ochrony konserwatorskiej. Wymaga się tu między innymi zachowania historycznego układu ulicy, stosowania kamiennych nawierzchni dla chodników, ulic i wnętrz urbanistycznych oraz kreowania kamienicowego charakteru zabudowy z odtwarzaniem jej historycznego podziału.
Źródło: wikipedia.pl
Ulica powstała w XIII wieku i biegła pierwotnie od obecnej ulicy św. Jadwigi do ulicy Wodnej. Jej historia związana jest między innymi z położonymi tu młynami. Powstały one już w XIII-XIV wieku. Ich przebudowa do formy współczesnej nastąpiła w latach 1844-1846. Później w kolejnych latach następowały kolejne przebudowy. Oprócz młynów przy ulicy znajdowały się między innymi nadrzeczne słodownie, łaźnia opacka, o której pierwsze wzmianki pochodzą już z 1326 r., oraz tzw. plac sądowy, będący w rzeczywistości miejscem kaźni. Ulica została całkowicie zbudowana do końca pierwszej połowy XVIII wieku. Zabudowę tę stawił pożar, a odbudowa miała miejsce w 1791 r. Kolejny obiekt zbudowano tu w latach 1909-1910 i była to miejska jadłodajnia (pod numerem 4/5).
Zabudowa przedwojenna ulicy została zniszczona w wyniku działań wojennych podczas oblężenia Wrocławia w 1945 r. Zachował się jedynie wschodni odcinek ulicy z zespołem młynów i kamienicą przy skrzyżowaniu z ulicą św. Jadwigi.
W 2020 r. zbudowano Kładkę Piaskową, która połączyła Wyspę Piasek z Wyspą Słodową. W latach 2010-2013 trwała budowa współczesnego budynku mieszkalno-usługowego Rezydencja Piasek przy ulicy Staromłyńskiej 4.
Źródło: wikipedia.pl
