Huta Szkła "Zawiercie” w Zawierciu
Huta Szkła „Zawiercie” Sp. z o. o. jest jednym z najbardziej docenianych i znanych polskich producentów szkła kryształowego. To, co ją wyróżnia, to nie tylko unikalna, często ręczna produkcja, ale również wielowiekowa tradycja, sięgająca swoją historią XIX w. Dzięki pięknym zdobieniom i charakterystycznym szlifom połączonym z nowoczesnym designem i najnowszymi technologiami, wyroby huty znane są nie tylko w Europie, ale i poza starym kontynentem. Swoich klientów znajdują bowiem również na rynkach azjatyckich, amerykańskich, afrykańskich i australijskich.
Obecnie Huta „Zawiercie” jest modernizowana i dzięki zaangażowaniu nowych właścicieli w jej restrukturyzację w XXI w. będzie funkcjonować jako podmiot ceniący doświadczenie płynące z tradycji. Oznacza to, iż część produkcji nadal prowadzona będzie ręcznie, zgodnie z zasadami obowiązującymi za czasów powstania i rozwoju huty, a jednocześnie wykorzystywane będą w szerokim zakresie najnowsze osiągnięcia technologiczne z dziedziny doskonalenia jakości produkcji, podnoszenia efektywności pracy oraz dostosowywania się do najwyższych wymagań w zakresie ochrony środowiska naturalnego.
W hucie, w specjalnie zaaranżowanych pomieszczeniach, podziwiać można najpiękniejsze kryształowe dzieła: ręcznie szlifowane puchary, wazony, kielichy i karafki, zarówno przedwojenne, jak i współczesne. Oprócz kryształów, można tutaj zobaczyć czarno-białe zdjęcia pracownic w chustach, ręcznie wyrzynających wzory na kielichach, fotografie i ręcznie pisane od lat 80. XIX w. fabryczne kroniki. W kolejnych pomieszczeniach znajdują się drumle, piszczele i nożyce do cięcia szkła, a nawet wysłużona wanna szklarska, czyli piec do wytopu masy szklanej. W programie zwiedzania są również hale produkcyjne, w których obserwować można proces powstawania szkła.
Oferta zwiedzania huty nosi unikalną nazwę: „Kryształowy Szlak Zawiercia”. Jej stworzenie zostało dofinansowane ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007–2013.
Przy hucie działa sklepik z pamiątki, w którym zakupić można tutejsze wyroby.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Nowoczesny zakład przemysłowy, jakim po dzień dzisiejszy jest zawierciańska huta, powstał w 1884 r., kiedy to firma „S. Reich i Spółka” przejęła istniejącą tu fabryczkę. Tradycje hutnicze sięgają jednak czasów dawniejszych. Już na przełomie XIX i XX w. tutejsze wyroby cenione były nie tylko w Królestwie Polskim, ale również poza jego granicami, zwłaszcza w Carskiej Rosji i Monarchii Habsburgów. Przedmiotem ówczesnej działalności zakładu była produkcja szkła oświetleniowego, gospodarczych wyrobów szklanych – kolorowych i malowanych oraz szkła kryształowego. Wydany w 1925 r. trzeci z kolei katalog wyrobów huty „Zawiercie” prezentował niemal 499 gatunków szkła oświetleniowego, wytwarzanego w różnorakich formach i bogato zdobionego! W tych czasach produkowano szkło bezbarwne oraz w kolorach: żółtym, szmaragdowym, brązowym oraz fioletowym. Zdobiono, szlifując je w różne desenie, malując ręcznie, deseniując w parafinie przy użyciu maszyn giloszerskich, a także trawiono desenie przenoszone za pomocą pantografów w kwasie fluorowodorowym. Nic więc dziwnego, że zakład odnosił wielkie sukcesy oraz cieszył się ogólnym uznaniem i szacunkiem. Dowodem na to były liczne nagrody, m.in. dwa wyróżnienia przyznane w 1929 r. w Poznaniu na Powszechnej Wystawie Targowej zawierciańskie. Szkła i kryształy z Zawiercia zostały nagrodzone Wielkim Złotym Medalem oraz Dyplomem Honorowym za nowe rodzaje szkła oświetleniowego do lamp gazowych i elektrycznych zdobionych stylowo motywami roślinnymi i zwierzęcymi.
W 1986 r. huta przestała wytwarzać szkło sodowe, rozpoczynając równocześnie produkcję kieliszków i szklanek kryształowych, formowanych automatycznie i zdobionych ręcznie.
Po okresie upadłości, w 2009 r. huta została kupiona przez nowych inwestorów. Planowane inwestycje wprowadzające nowe technologie pozwolą zakładowi na dalszy dynamiczny rozwój.
Źródło: peuk.fiiz.pl