Kaplica Wniebowzięcia NMP w Żorach (Rowien)
Kapliczka na skrzyżowaniu ulic Reja i Rybnickiej w dzielnicy Rowień. Kapliczka w Rowniu została zbudowana w 1864 r. w stylu barokowo-klasycystycznym. Znajduje się w niej cenny pod względem historycznym obraz olejny Jana Gajdy „Wniebowzięcie Matki Boskiej”. Warto także zwrócić uwagę na tabernakulum znajdujące się przy ołtarzu. Drewniane, polichromowane, częściowo złocone, zostało wykonane w ok. 1800 r. Kaplica została gruntownie odnowiona w 2010 r.
Architektura: Kaplica na rzucie prostokąta, z łukowo zamkniętą absydą, z dachem przyczółkowym. Kaplica jest otynkowana. Pod okapem, wokół kaplicy biegnie wielowarstwowy, schodkowy gzyms. W bocznych ścianach po trzy, łukowo zwieńczone okna. Ściany kaplicy zdobione licznymi pilastrami, połączonymi pasem biegnącym pod gzymsem. Pilastry na ścianach bocznych i absydzie rozłożone równomiernie. Na frontowej ścianie umieszczono po dwa pilastry z obu stron wejścia. Pogrubiona jest też ściana wokół wejścia. Wejście szerokie, zwieńczone łukowo, zamknięte pełnymi drzwiami. Po bokach wejścia dwie obszerne wnęki zwieńczone odcinkowym łukiem. W nich malowidła. Na lewo od wejścia święta Anna z małą Marią na rękach. Po drugiej stronie święty Antoni z Dzieciątkiem. Trzecia wnęka, tego samego kształtu, ale niższa, znajduje się ponad wejściem. W niej drewniany krzyż. W szczycie drewniane drzwiczki. Ponad drzwiczkami tabliczka z datą budowy i remontu (1864 i 1915), poniżej nowa tabliczka z datą 2011. W przedniej części kalenicy, wysoka, obita blachą sygnaturka o wieżowym hełmie zwieńczonym metalowym krzyżem na kuli. Krzyż ma dwie poprzeczki (krzyż patriarchalny), zdobiony chorągiewką.
Wnętrze: Ściany kaplicy zdobione czterema filarami. Sklepienie żaglowe. W absydzie ołtarz Wniebowzięcia Matki Bożej z 1864, autorstwa Jana Gajdy. Maria unosi się na chmurze, w otoczeniu licznych aniołów. W kapliczce znajduje się też zabytkowy krzyż datowany na 1856 rok.
Otoczenie: Kaplica stoi przy skrzyżowaniu, poniżej drogi. Od chodnika do kaplicy prowadzą schody ogrodzone z obu stron metalowym płotkiem. Przy kaplicy urządzono mały skwer z ławkami.
Źródło: peuk.fiiz.pl / przydrozne.eu