Książnica Cieszyńska w Cieszynie
R/467/56 z 02.11.1956; 233/60 z 03/031960; A-206/77 z 29.11.1977
Książnica mieści się w pseudorokokowej kamienicy Bludowskich wzniesionej na fundamentach mennicy założonej przez Mieszka I Cieszyńskiego. Posiada najcenniejsze na Śląsku zbiory rękopisów, druków i inkunabułów oraz zabytkowych kolekcji książkowych.
Utworzona 1 stycznia 1994 r. Książnica Cieszyńska jest komunalną biblioteką naukową, sprawującą pieczę nad zabytkowymi kolekcjami książkowymi, powstałymi w Cieszynie w okresie od XVIII do XX w. Obok gromadzenia, ochrony i konserwacji regionalnego dziedzictwa piśmienniczego, do jej głównych zadań należy tworzenie nowoczesnego warsztatu do badań regionalnych i bibliologicznych, a także inspirowanie, organizowanie i prowadzenie prac naukowych w zakresie kultury piśmienniczej Śląska Cieszyńskiego. Jej celem jest również popularyzacja wiedzy o historii i kulturze regionu.
Do statutowych zadań biblioteki należy:
ochrona i konserwacja posiadanych i nabywanych zbiorów historycznych;
pełne opracowanie posiadanych kolekcji historycznych oraz publikowanie wyników badań;
bieżące gromadzenie i opracowywanie zbiorów, w tym także poprzez mikroformy, z zakresu problematyki śląskoznawczej;
udostępnianie zbiorów prezencyjne i międzybiblioteczne;
prowadzenie działalności informacyjno-dokumentacyjnej, w tym tworzenie bazy informacyjnej wiedzy o regionie, między innymi poprzez stworzenie centralnego katalogu historycznych księgozbiorów Śląska Cieszyńskiego i opracowywanie bibliografii regionalnych;
inspirowanie i organizowanie badań naukowych w dziedzinie kultury piśmienniczej Śląska Cieszyńskiego;
upowszechnianie wiedzy o kulturze Śląska Cieszyńskiego poprzez organizację wystaw, sesji naukowych i inne formy popularyzacji;
współpraca z krajowymi i zagranicznymi instytucjami i organizacjami w zakresie niezbędnym do realizacji jej zadań;
współpraca ze społecznym ruchem kulturalnym;
stałe doskonalenie form i metod pracy, w tym wykorzystanie nowoczesnych technik informacyjnych.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Zabytkowe kolekcje biblioteczne Książnicy Cieszyńskiej zostały połączone w latach 30. XX w. w ramach ówczesnego Muzeum Miejskiego. W strukturze placówki muzealnej pozostawały one do 1960 r., kiedy to decyzją Ministra Kultury i Sztuki zostały wyodrębnione i przekształcone w terenowy Oddział Zabytkowy Biblioteki Śląskiej w Katowicach. W 1988 r. Biblioteka Śląska zrezygnowała z dalszej opieki nad cieszyńskimi zbiorami, które przekazane zostały do dyspozycji miasta. Jeszcze w tym samym roku na mocy decyzji Naczelnika Cieszyna Oddział Zabytkowy włączony został do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Cieszynie.
W 1991 r. opracowana została „Ekspertyza ogólna dotycząca stanu i perspektyw działania Oddziału Książki Zabytkowej Miejskiej Biblioteki Publicznej”, której zasadniczym postulatem stało się nadanie Oddziałowi Zabytkowemu pełnej samodzielności i przekształcenia go w nowoczesną placówkę biblioteczną. W 1992 r. rozpoczęto praktyczne przygotowania do stworzenia Książnicy Cieszyńskiej. 25 listopada 1993 r. Rada Miejska Cieszyna podjęła uchwałę o powołaniu i nadaniu statutu Książnicy Cieszyńskiej. Na początku 1994 r. nowo powołana placówka rozpoczęła realizację swoich statutowych działań.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Zbiory Książnicy udostępniane są:
prezencyjnie, tzn. na miejscu w czytelni ogólnej oraz czytelni zbiorów specjalnych;
drogą wypożyczeń międzybibliotecznych, za pośrednictwem i w czytelniach uprawnionych do tego bibliotek.
Czytelnia ogólna jest czynna od wtorku do piątku w godz. od 10:00 do 18:00. Czytelnia zbiorów specjalnych jest natomiast otwarta od wtorku do piątku w godz. od 9:00 do 15:00.
W czytelni ogólnej znajduje się: 14 miejsc przy stolikach, 4 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, 3 czytniki mikrofilmów i/lub mikrofisz, skaner mikrofilmów i/lub mikrofisz, urządzenie wielofunkcyjne A3 (kopiarka, skaner, drukarka), skaner biurowy A4, katalogi oraz księgozbiór podręczny. Czytelnia zbiorów specjalnych jest natomiast wyposażona w: 4 miejsca przy stolikach, stanowisko komputerowe, katalogi i inwentarze zbiorów specjalnych oraz księgozbiór podręczny.
