Cmentarz parafialny w Czeladzi
W archiwum parafii pw. św. Stanisława znajdują się księgi zmarłych prowadzone od stycznia 1826 r. do chwili obecnej. Najstarsze zachowane na cmentarzu obiekty pochodzą z II połowy XIX wieku. Spotykamy obiekty o zróżnicowanej formie architektonicznej jak grobowce, płyty nagrobne i krzyże nagrobne.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Najstarszą część cmentarza stanowią kwatery po stronie północno-zachodniej, gdzie znajdują się także zachowane obiekty, jak: grób rodziny Janottów z 1877 r. (uległ częściowemu zniszczeniu; z tego grobu figura Matki Boskiej przeniesiona została na plac przy kościele) i Piechowiczów z 1888r.
Do nąjciekawszych grobów i obiektów na cmentarzu można zaliczyć: monumentalny grobowiec kolumnowy rodziny Pogorzelskich i Baciów o ciekawej formie architektonicznej i grób Dziaczka z 1907 r. z monumentalnym przedstawieniem postaci Chrystusa. Oprócz wcześniej wymienionych należy zwrócić uwagę na: groby Bacińskich z 1917 r., Jaworków z 1924 r., Brejtów, Miodyńskich i Sojków z 1919r., Rudzkich z 1917r., Domańskich z 1897 r., Sztachelskich z 1918 r., Kryczków z 1913 r., Solarzów i Zarzyckich z 1908 r. (z pochówkami do 1979 r.), Jana Zielińskiego z 1906 r., rodziny Zielińskich z 1909 r., Wiktorii Gwiazdy z 1912 r. Ciekawy jest grób poległych w wypadku w 1919 górników kopalni „Wikto” w Milowicach, grób rodziny Skowronów, Istelskich z 1911 r., rodziny Au z 1929 r. i Sadowskich z 1931, A. Domańskiego i całej rodziny z 1893, 1906 i 1917 r. Należy również pamiętać o grobie ks. kanonika Ludwika Sataleckiego, proboszcza zmarłego w Czeladzi w 1924 r. oraz ks. Józefa Zakrzewskiego zmarłego w 1898 r.
Oprócz starych grobów z początku istnienia cmentarza, należy wymienić te o znaczeniu historycznym, poległych w 1918 roku na Saturnie Andrzeja Błaszkiewicza, Elżbiety Paczyńskiej, Romana Pęciaka oraz Piotra Szkopa i poległych w dniu 3 kwietnia 1924 r. na Piaskach – Stanisława Łaganowskiego, Leona Jansona i Jana Stelmasińskiego.
Obok grobów z XIX wieku i początków XX wieku, znajdują się tu również groby osób znanych w nauce, sztuce i innych dziedzinach życia. Przechodząc po cmentarzu odnajdziemy grób pisarki związanej przez długie lata z miastem Czesławy Niemyskiej-Rączaszkowej, żony burmistrza miasta w latach 30-tych, zmarłej w 1971 roku. Jest grobowiec długoletniego sędziego Ryszarda Hermana zmarłego w 1946 roku. Również wybitny naukowiec, badacz mgieł, niskich temperatur prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Józef Mazur, wpisany do najnowszej encyklopedii, spoczywa w rodzinnym grobie Mazurów. Są nagrobki pamiątkowe oficerów pomordowanych w Katyniu i Starobielsku – Zygmunta Kucewicza i Stanisława Walo; zamordowanych w obozach niemieckich: harcmistrza Zdzisława Czarnomskiego, Bożywoja Żmudy i Adama Szustera, a nadto członków Związku Orła Białego, którzy zginęli w łaźni miejskiej: Stefana Jelenia i Stanisława Rokity. Pochowano na tym cmentarzu założyciela Macierzy Szkolnej w Czeladzi, długoletniego kierownika Szkoły nr 1 Aleksandra Cieślińskiego; długoletniego lekarza i dyrektora Szpitala Miejskiego Mariana Wiśniewskiego, długoletnią bibliotekarkę i malarkę Marię Nogajową, długoletniego proboszcza (1939–1971) ks. prałata Józefa Sobczyńskiego i wielu innych.
Źródło: peuk.fiiz.pl
