Szkoła Podstawowa nr 6 im. S. Moniuszki w Czuchowie

Choć już w połowie XIX wieku istniała  w Czuchowie nieduża, parterowa Szkoła Elementarna /w skład jej inwentarza wchodziły: 4 ławki, 1 stół, 1 krzesło, 2 tablice ścienne, 1 mapa Śląska, 14 tabliczek łupkowych, 13 rysików, 9 Biblii, 1 czytanka, 40 polskich katechizmów/, to jako datę powstania szkoły przyjmuje się rok 1909. w pierwszym okresie istnienia Szkoły Elementarnej  uczęszczało do niej 120 uczniów, a nauczycielami w latach 1865- 1922 byli: Marcellus Skowronek, Julius Lipinski, Johann Klosy, Alfred Otto/ za B. Profaska  „Dzieje Dębieńsko”.

Decyzja o budowie nowej szkoły  podjęta została ze względu na rozbudowę kopalni „Dębieńsko” i  przybywających do Czuchowa nowych górników i tym samym ze względu na zwiększającą się liczbę ludności. Wzniesiono wówczas dwupiętrowy budynek z sześcioma salami wykładowymi. W 1912 roku od strony północnej dobudowano dwupiętrowy  budynek mieszkalny dla nauczycieli, 
a którego  parter przeznaczony został na  potrzeby szkoły. Umieszczono tam kancelarię, pokój nauczycielski, gabinet pomocy naukowych i jedną salę lekcyjną. Prawdopodobnie w starym parterowym budynku szkolnym mieściła się kaplica parafialna oraz przedszkole. 
Po wybudowaniu  kościoła parafialnego w Czuchowie w 1925 roku w starej szkole urządzono biura urzędu gminnego i stanu cywilnego. Urząd ten piastował każdorazowy kierownik szkoły.  
Po I wojnie światowej  i przyłączeniu Górnego Śląska do Polski w szkole rozpoczęła się nauka języka polskiego.  

W okresie międzywojennym funkcję kierownika szkoły pełnili: w latach 1924 –1934 p. Stanisław Mazanek, a w latach 1934 – 1939 p. Jeremiasz  Półchłopek. Grono nauczycielskie czuchowskiej szkoły stanowili: p. Janina Mazankowa, p. Franciszek Gorol, p. Maria Batkowska, p. Maria Olechowska, p. Zielińska, p. Wincenty Wyciślok, p. J. Kosińska, p. Z. Migdałek  p. T. Migdałek, p. Szczepan Kania, p. Albert Losse. Niestety informacji na temat dziejów szkoły w tym okresie nie można odtworzyć ze względu na zniszczenia dokonane przez wycofujące się z tego terenu wojska niemieckie w1945 roku. Podpalona została stara szkoła a wraz z nią  spłonęły wszystkie kroniki i dokumenty szkolne.    
Nauka w szkole wznowiona została niemal natychmiast po wyzwoleniu. Pierwszymi nauczycielami , którzy przystąpili do pracy jeszcze w lutym 1945 byli: p. Jadwiga Bąk, p. Klotylda Boroń oraz kierownik szkoły p. Gerard Reginek.  4 marca 1945 roku nastąpiło uroczyste otwarcie szkoły liczącej ok. 500 uczniów. Kierownikiem szkoły mianowany został p. Jan Guz, który pełnił tę funkcję do 1949 roku. Grono nauczycielskie stanowili: p. Anna Fussek, p. Antonina Guz, p. Charlota Kasprowicz, p. Władysław Kita, p. Henryka Kmak, p. Janina Mazanek, p. Helena Mazurek. W czasie jego urlopu  obowiązki  kierownika pełnił p. Władysław Kita. Po odejściu p. Guza i p. Kity  ze szkoły w Czuchowie kierownikiem  został  dotychczasowy kierownik szkoły w Wilczy p. Karol Reginek. W pierwszych latach powojennych nauczyciele przezwyciężać musieli liczne trudności, jakie pozostawiły po sobie lata okupacji:  zniszczony budynek, brak pomocy naukowych, nieufność rodziców.

Szkoła w tym czasie oprócz działalności dydaktyczno- wychowawczej organizowała stałe dożywianie dzieci i starała się we wszystkie możliwe prace i imprezy szkolne angażować rodziców. W latach  50-tych często organizowane były lekcje otwarte dla rodziców, mające na celu pogłębienie współpracy  wychowawczej między szkołą i rodzicami. Corocznie odbywające się zabawy karnawałowe organizowane przez Komitet Rodzicielski pozwalały na doposażenie szkoły w niezbędne pomoce naukowe. Na uwagę zasługuje fakt zakupu przez Komitet telewizora dla szkoły w lutym 1957, który prawdopodobnie był pierwszą taką inwestycją wśród szkół województwa śląskiego. Co roku odbywały się także Dni Szkoły, w których brali udział rodzice, nauczyciele i dzieci.

29 kwietnia 1956 roku odbyło się uroczyste otwarcie nowego budynku szkolnego dobudowanego do już istniejącego od 1909 roku. Dobudowano dwie szatnie, dwie pracownie oraz sześć sal wykładowych, dwa hole, kancelarię pokój nauczycielski oraz wewnętrzne ubikacje. W nowej i starej części założono  centralne ogrzewanie, nową instalację elektryczną i radiofoniczną, w piwnicy wybudowano kotłownię i magazyn opałowy. W tym czasie pod kierownictwem p. Karola Reginka w szkole pracowali następujący nauczyciele: p. Grzegorz Bąk, p. Ewa Bernacka, Monika Brudny, Lilia Dronszczyk, Władysława Grandys, Walery Grolik, Charlota Kitowa, Maria Szweda.

10 maja 1959 roku podczas obchodów 50 rocznicy istnienia szkoły odsłonięta została pamiątkowa tablica ku czci zmarłych nauczycieli i wychowawców. Na tę uroczystość przybyli dawni nauczyciele  p. Mazankowa, p. Migdałkowa, p. Kosińska oraz były kierownik szkoły p. J. Guz. W trakcie uroczystości występowała młodzież szkolna, m.in. chór szkolny prowadzony przez p. Grzegorza Bąka.

W 1960 roku szkoła wzbogaciła się o gabinet dentystyczno –lekarski oraz natryski dla dzieci.  We wrześniu 1960 roku, na czas urlopu p. K. Reginka kierownikiem został p. Grzegorz Bąk.

W 1969 roku stanowisko kierownika szkoły objęła p. Lidia Biela /pełniła  tę funkcję do 1975 roku /na czas  urlopu zdrowotnego p. Bieli obowiązek ten przejęła p. Charlota Kita/. W 1976 roku dyrektorem szkoły została p. Eugenia Kernbach.  W tym też roku rodzice urządzili boiska przy szkole oraz ogrodzili teren szkoły. Rozpoczęto prace przy remoncie świetlicy i przystąpiono do adaptacji sali widowiskowej restauracji  „Czuchowianka ” na salę gimnastyczną.

W 1977 roku odbyło się uroczyste otwarcie  nowej świetlicy, w  tym samym roku została oddana do dyspozycji szkoły nowa sala gimnastyczna.

W 1978 roku nowym dyrektorem szkoły został p. Andrzej Jarmundowicz.

Od 1979 roku lekcje zaczęły się odbywać w nowych klasopracowniach: języka polskiego, języka rosyjskiego, fizyko- chemicznej, wychowania obronnego, wychowania muzycznego, zajęć praktyczno – technicznych oraz klasopracowni urządzonej dla kl. I i II. W 1980 roku urządzona została klasopracownia geograficzna i dla klas trzecich.

W roku szkolnym 1980/81 rozpoczęte zostały prace mające na celu stworzenie nowego kompleksu sportowego.

W marcu 1981 roku Dyrekcja Szkoły Podstawowej nr 6 w Leszczynach wystąpiła z wnioskiem o nadanie imienia patrona szkoły  do Kuratorium Oświaty i Wychowania w Katowicach. Fakt ten poprzedzony został konkursem plastycznym na godło szkoły oraz konkurs na hymn szkolny. Ostatecznie autorami hymnu szkoły zostali p. Zofia Komander (słowa) i p. Grzegorz Bąk (muzyka).    

5 maja 1982 roku w szkole odbyła się  uroczystość nadania imienia Stanisława Moniuszki oraz odsłonięcia jego portretu.  W uroczystości tej brali przedstawiciele władz miasta, władz oświatowych, przedstawiciel zakładu opiekuńczego Koksowni „ Dębieńsko ” oraz artyści Państwowej Opery Śląskiej w Bytomiu. W czasie akademii  chór szkolny, zespół akordeonowy i dzwonkowy, prowadzone przez p. Grzegorza  Bąka wykonały szereg utworów twórcy opery narodowej. Rozdano również nagrody uczestnikom szkolnego konkursu plastycznego na rysunki związane z operami kompozytora.

Uroczyście obchodzony był w 1999 roku jubileusz 90 lecia szkoły. Środowiskowy festyn, uroczysta akademia także zgromadziły w Czuchowie znane osobistości regionu, władze oświatowe, polityków, ale przede wszystkich tych, którzy „mówią” o szkole: „moja szkoła” – uczniów, absolwentów, rodziców, nauczycieli.

W 1999 budynek szkolny został podzielony na część należącą do nowopowstałego Gimnazjum Nr 5 i część należącą do Szkoły Podstawowej Nr 6 im. Stanisława Moniuszki. W ten sposób szkoła w Czuchowie stała się szkołą o dwóch poziomach nauczania. W wyniku kolejnej zmiany /2006 rok/ utworzono Zespół Szkół Nr 4 w Czerwionce-Leszczynach.

Pan Andrzej Jarmundowicz pełnił funkcję Dyrektora do 2002 roku. W roku szkolnym 2002/2003 funkcję tę pełniła Pani Janina Baron. Kolejnym Dyrektorem /lata 2003-2006/ był Pan Bogusław Kotwa. 
Stanowisko Dyrektora Gimnazjum Nr 5 pełniła od 1999 pani Grażyna Gola, która od  1 września 2006 roku jest Dyrektorem Zespołu Szkół Nr 4.

Źródło: zs4czuchow.szkolnastrona.pl