Kino Sferyczne – Planetarium Instytutu Fizyki Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
Idea budowy planetarium w Częstochowie zrodziła się z potrzeby udostępnienia Częstochowianom i mieszkańcom regionu nowoczesnych zdobyczy nauki i techniki w zakresie podboju kosmosu i astronomii. Planetarium, będące na wyposażeniu Zakładu Dydaktyki Fizyki i Astronomii, ma spełniać ważną rolę w astronomicznym przygotowaniu studentów do późniejszej pracy pedagogicznej oraz ma w sposób bezpośredni oddziaływać na młodzież szkolną poprzez otwarte seanse. Z racji zakotwiczenia na uczelni wyższej może oddawać również nieocenione przysługi w procesie kształcenia studentów. Dla przykładu studenci mogą tworzyć swoje własne trójwymiarowe grafiki komputerowe i testować je bezpośrednio na ekranie sferycznym planetarium. Tematyka utworów może być dowolna, nie tylko astronomiczna. Z możliwości aparatury mogą korzystać zarówno przyrodnicy, jak i artyści (zajmujący się np. projektowaniem wnętrz).
Planetarium zaopatrzone jest w projektor Digistar III. Organizowane seanse trwają ok. godziny.
Planetarium organizuje następujące pokazy w tzw. kinie sferycznym:
- „Lodowe krainy” – pokaz w polskiej i angielskiej wersji językowej;
- „Dwa szkiełka” – pokaz w polskiej i angielskiej wersji językowej;
- „ Prędkości kosmiczne” – lekcja fizyki przygotowana specjalnie dla szkół ponadgimnazjalnych;
- „Cuda Wszechświata” – pokaz w polskiej, angielskiej i hiszpańskiej wersji językowej;
- „Tajemnica Gwiazdy Betlejemskiej” – pokaz w polskiej i angielskiej wersji językowej;
- „Znaki na niebie” – pokaz w polskiej i angielskiej wersji językowej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Budowę obiektu na potrzeby Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego uczelni wraz z lokalem przeznaczonym dla planetarium zapoczątkowano w 1990 r. Oficjalne zakończenie prac związanych z budową nastąpiło w 1999 r., a otwarcie samego pomieszczenia planetarium miało miejsce rok później. Ze względu jednak na podejrzaną gospodarkę finansami w czasie budowy zabrakło państwowych pieniędzy na przewidziany wcześniej zakup planetaryjnej aparatury projekcyjnej. W pomieszczeniach planetarium zorganizowano więc awaryjną salę dydaktyczną, gdzie prowadzono zajęcia ze studentami. Wydawało się wówczas, iż ambitne plany stworzenia planetarium pozostaną niezrealizowane. Jednak, dzięki zaangażowaniu pracowników i władz uczelni, udało się osiągnąć założony cel.
W lipcu 2004 r. doszło do spotkania dr Bogdana Wszołka z Robertem Hillem z Planetarium Armagh w Północnej Irlandii na konferencji w St. Petersburgu, które na początku 2005 r. zaowocowało wypracowaniem możliwości sprowadzenia do Częstochowy cyfrowej aparatury planetaryjnej. Już w grudniu 2005 r. – na wniosek prezydenta miasta dr Tadeusza Wrony – Rada Miasta Częstochowy przyznała środki niezbędne na sprowadzenie i instalację systemu planetarium.
Dzięki temu w 2006 r. zainstalowano system Digistar 3 SP. Ta wielka chwila miała miejsce w dniach 18–23 września. Instalacji dokonał specjalista z Salt Lake City, Stanford Pitcher, w towarzystwie pracowników Wydziału Fizyki i polskich specjalistów (Bogdana Wszołka, Marka Orkisza i Marka Nowaka). Równolegle do instalacji, i w okresie bezpośrednio ją poprzedzającym, i po niej następującym, wykonano dodatkowo wiele koniecznych prac remontowych i zakupiono szereg elementów wyposażenia planetarium.
W rok później uroczyście otwarto planetarium i udostępniono je zwiedzającym.
Źródło: peuk.fiiz.pl
