Dom Tadeusza Kantora w Hucisku

To jedyny zrealizowany architektoniczny projekt artysty Tadeusza Kantora, twórcy teatru Cricot 2. Reżyser, twórca happeningów i malarz czuwał nad każdym etapem budowy domu w Hucisku.
Letnia willa Tadeusza Kantora i Marii Stangret-Kantor w małopolskim Hucisku od początku powstawała z myślą o tym, by w przyszłości stać się muzeum twórczości malarskiej jej właścicieli. Kantor chciał, by oprócz instytucji biograficzno-informacyjnej, była też niewielką galerią. Budynek zaprojektował sam Tadeusz Kantor. Powstał w latach 1983 - 1984. Jest to trzykondygnacyjny, drewniany dom w stylu zakopiańskim z murowaną, białą, półokrągłą wieżą, kopią wieży z Zamku w Niedzicy. Budynek budzi skojarzenia zarówno z podhalańską chałupą jak i z oryginalnym drewnianym pałacem. Na parterze urządzono kuchnię ze starodawnym piecem oraz pracownię malarską będącą zarazem salonem z ozdobnym kominkiem i wielkimi obrazami na ścianach. Z salonu można wyjść na taras. Na pierwsze piętro prowadzą kręcone, drewniane schody z których wchodzi się bezpośrednio do sypialni Tadeusza i Marii. Stąd można wyjść na balkon lub zejść do korytarza, z którego ciągną się strome schodki na wyższe piętro, gdzie wychodzi się na hol i do kolejnej sypialni. Z korytarza można również wejść do łazienki i jeszcze jednej sypialni. Najurokliwszym pomieszczeniem w domu jest maleńki pokoik w wieży. W domu znajdują się prace zarówno Tadeusza, jak i jego żony Marii, w tym m.in. rysunki, szkice domu, atrapy do przedstawień teatralnych, obrazy i zdjęcia.

Dom usytuowany jest na niewielkim, malowniczym wzgórzu na ok. półhektarowej działce. W 1995 roku w piątą rocznicę śmierci artysty w pobliżu budynku stanęło 14-metrowe betonowe krzesło - realizacja jednego z „Pomników niemożliwych” twórcy.

Tadeusz Kantor w testamencie nakazał swojej żonie Marii po jego śmierci wypełnić jego wolę, w tym realizację jego zamysłów i planów. Dom miał stać się muzeum biograficznym, połączonym z instytucją informacyjną. W zamierzeniu artysty muzeum miało być placówką dynamiczną, miało realizować zadania edytorskie, wystawiennicze, popularyzatorskie jak i badawcze. Nagła śmierć wykluczyła wszystkie te zamierzenia. Marii nie udało się też zrealizować planów męża.

Domem obecnie opiekuje się Fundacja Tadeusza Kantora, która z własnych prywatnych środków przeprowadziła prace konserwacyjne. Znalazła fundusze aby przeprowadzić remont dachu.

W 2015 roku w setną rocznicę urodzin Tadeusza Kantora spotkali się w Hucisku dawni przyjaciele i współpracownicy artysty. W 2016 roku dom otworzył się jako miejsce pracy, refleksji i odpoczynku dla nowych pokoleń twórców. Fundacja imienia Tadeusza Kantora, , stworzyła program rezydencji artystycznych, w ramach którego zaprasza artystów, kuratorów czy historyków sztuki do zamieszkania w Hucisku na pewien czas i pracy nad projektami. Wynikiem pierwszych rezydencji stało się seminarium Hucisko Reimaginent.

Obecnie Fundacja w domu Tadeusza Kantora prowadzi Dom Twórczości Tadeusza Kantora i Marii Stangret. Jest to jedyne miejsce blisko związane z twórczością Kantora, które zachowało się w niezmienionym stanie. Samo będąc dziełem sztuki, służy teraz jako miejsce wystaw, jako przestrzeń służąca prezentacji ekspresji artystycznej jej twórcy, jak również miejsce rozwijania przez współczesnych artystów nowych praktyk artystycznych.

W 2023 roku uroczyście otwarto ścieżkę kulturową w Hucisku. Jedną z atrakcji dla uczestników było zwiedzanie domu Tadeusza i Marii.

Źródło: visitmalopolska.pl