Jaskinia Bielska

Pośród jaskiń tatrzańskich dostępnych dla ruchu turystycznego po obu stronach granicy ta jest uważana za najpiękniejszą. Zachwyca barokowym bogactwem szaty naciekowej i mieniącymi się tajemniczo podziemnymi jeziorkami.

Jaskinia znajduje się w pierwszej dwudziestce najdłuższych (14.) i najgłębszych (18.) jaskiń słowackich (dane z kwietnia 2008 r.). Nadal odkrywane są jej nowe partie.

Na trasie turystycznej o długości 1370 m znajduje się aż 860 schodów jaskinia jest bowiem rozwinięta pionowo, a korytarze i sale położone są na różnych wysokościach. W czasie zwiedzania pokonuje się 125 m przewyższenia. Do wnętrza jaskini prowadzi wydrążony tunel. W stropie Korytarza Wejściowego widoczne są kominy, które prowadzą do położonego 82 m wyżej otworu wejściowego (obecnie nieużywany). Trasa biegnie meandrującym korytarzem do Rozdroża i stąd do komory Dóm objavitel'ov z pięknymi jeziorkami, na dnie których zalegają perły jaskiniowe. Takie niewielkie jeziorka występują też w kolejnych częściach jaskini: Wysokiej Komorze z fantastycznymi, ogromnymi kaskadami wapiennymi, Długim Korytarzu o rurowatym kształcie i Sali Palmowej, słynącej z wielkich nacieków stalagmitowych w kształcie pagód (symbol jaskini). Przez komory Kalsteina i Wielką dochodzi się do wąskiego i krętego korytarza, a po zatoczeniu nim pętli wkracza się do Śpiewalni - komora ta słynie z doskonałej akustyki, odbywają się tu koncerty muzyki poważnej. Głęboką ciszę podkreśloną nieprzeniknioną ciemnością zakłóca jedynie dźwięk skapujących kropli. Następnie wędruje się przez Białą Salę - nazwa nawiązuje do barwy nacieków pokrywających ściany. W Komorze Głębokiej można przekonać się o skali rozwinięcia pionowego jaskini, zaglądając w czarną czeluść Przepaści Głodowej. Ostatnia na trasie zwiedzania jest Komora Ruin - i rzeczywiście na jej dnie zalegają potężne wanty, które oderwały się od stropu oraz ścian. Z tej komory przechodzi się wąskim korytarzem ponownie do Rozdroża i dalej do wyjścia.

Jaskinia Bielska jest jaskinią naciekową. W czasie zwiedzania można podziwiać wielobarwne formy naciekowe o niezwykłych kształtach: sople, kolumny, draperie, zasłony, polewy, żebra, pola ryżowe, pizolity i wiele innych. Najbogatsza szata naciekowa zdobi Komorę Wysoką, Komorę Wodospadową, Śpiewalnię i Salę Palmową.

Jaskinię Bielską zamieszkuje siedem gatunków nietoperzy. Najliczniej reprezentowane są nocki: duże, wąsatki, Brandta oraz orzęsione. Rzadziej zaglądają tu gacki brunatne, mroczki pozłociste i podkowce małe.

W jeziorkach występuje maleńki przedstawiciel fauny jaskiniowej, skorupiak Bathynella natans - stygobiont, czyli organizm przystosowany do życia w wodach podziemnych. Charakteryzuje się m.in. brakiem organów wzrokowych i pigmentu w skórze. Skorupiaczek o długości od 1 do 2 mm jest prawdopodobnie reliktem trzeciorzędowym - żył w morzu, a po nasunięciu się lądolodu przetrwał, przystosowując się do warunków jaskiniowych.

Tatry Bielskie to fragment Tatr położony całkowicie na Słowacji, między Przełęczą pod Kopą a Zdziarską Przełęczą, czyli między Tatrami Wysokimi a Magurą Spiską. Główny grzbiet Tatr Bielskich ma długość około 13 km i ciągnie się od Jaworzyny Spiskiej na zachodzie po uzdrowisko Tatrzańska Kotlina. Najwyższym szczytem jest Hawrań (2152 m n.p.m. - bez szlaku turystycznego). Tatry Bielskie zbudowane są głównie ze skał osadowych, węglanowych (wapieni, margli i dolomitów), w których rozwinęły się powierzchniowe i podziemne formy krasowe.

Nazwa tej części Tatr (a od niej wzięła się nazwa jaskini) pochodzi od nazwy miasta Biała Spiska i w polskim nazewnictwie pojawiła się pod koniec XIX w.

Do jaskini z parkingu prowadzi ścieżka dydaktyczna z tablicami informacyjnymi (w języku słowackim, niemieckim i angielskim) na temat jaskini oraz okolicznej fauny i flory. Dojście tą ścieżką o przewyższeniu 120m zajmuje ok. 20 minut. Przy głównym parkingu znajduje się mały kantor, gdzie możliwe jest kupno walut (głównie euro), lecz oczywiście po kursach mniej korzystnych, niż gdybyśmy tego dokonali w Polsce. Uwaga: w kantorze tym możliwa jest jedynie opcja kupna waluty euro, sprzedaż walut innych państw nie jest tutaj realizowana.
Ponadto w kasie jaskini można także zapłacić polską walutą po aktualnym średnim kursie przeliczenia na euro (prawdopodobnie wymiana w kantorze przy parkingu jest bardziej opłacalna).

Źródło: Szewczykowie R.I., Jaskinie. Polska, Czechy, Słowacja., Carta Blanca 2009