Gmach Sądu Okręgowego w Katowicach

Zabytkowy gmach Sądu Okręgowego jest swoistą wizytówką miasta, każdy bowiem, kto przyjeżdża do Katowic pociągiem, widział go nieraz. Stoi on na przeciwko dworca kolejowego i pomimo upływu ponad stu lat od momentu powstania, nadal przykuwa uwagę swoją architekturą. Z pewnością jest to w dużej mierze zasługa przeprowadzonych niedawno szerokich i szczegółowych prac remontowo-rewitalizacyjnych, a także ładnego zagospodarowania samego otoczenia zabytkowych zabudowań.

Zespół zabudowań sądowych tworzą tak naprawdę dwa budynki, których powstanie dzieli ponad 20 lat. Pierwszy z nich został wzniesiony w 1889 r. w stylu neorenesansowym, na planie litery „C”. Trzykondygnacyjny obiekt wykonany został z czerwonej cegły klinkierowej, z detalami architektonicznymi z różowego piaskowca i dachem pokrytym dachówką ceramiczną. Ceglane elewacje zwieńczono trójkątnym tympanonem z obeliskiem. Gmach ten pełnił wówczas funkcję Sądu Powiatowego.

W 1913 r. do starego budynku dobudowano nowy, nawiązujący w stylu do neoklasycyzmu, wg projektu architekta Muellera. Jego fasada wykonana jest także z ceramicznej cegły klinkierowej w kolorze wiśniowym, natomiast wystrój architektoniczny elewacji oraz lico parteru z tynku szlachetnego w naturalnym kolorze jasnożółtego piaskowca. Budowę tę zrealizowała firma Luisa Dame.

Stary budynek zamknięto dodatkowym skrzydłem tworząc w ten sposób wewnętrzne patio. Główne skrzydło dobudowy zlokalizowano wzdłuż pierzei ulicy Andrzeja, a od strony placu Andrzeja zamknięto krótkim skrzydłem.

Oba budynki stanowią harmonijny zespół architektoniczny, połączony klatką schodową.

W latach 1975−1999 swą siedzibę w budynku miał Sąd Wojewódzki, a obecnie Sąd Okręgowy w Katowicach. W 1997 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków byłego województwa śląskiego. Niedawno został poddany pracom renowacyjnym, które zostały poprzedzone opracowaniem szczegółowego programu konserwatorskiego, zawierającego między innymi szczegółowy zakres prac, opisy materiałów, technologii wykonania prac oraz kolorystyki elewacji. Skomplikowane prace remontowo-konserwatorskie obejmowały m.in. uzupełnienie i ujednolicenie kolorystyki spoin, usunięcie starych napraw i spoin, usunięcie słabych partii kamienia, odkażenie miejsc korozji biologicznej, oczyszczenie powierzchni mechanicznie poprzez piaskowanie z użyciem wody i miękkiego ścierniwa, uzupełnienie spoinowania zapraw, malowanie tynków farbą silikonową w kolorze odpowiadającym farbie laserunkowej tynków szlachetnych elewacji frontowej, wymianę obróbek blacharskich, czyszczenie stolarki okiennej i drzwiowej. Przez dziesięciolecia, głównie z uwagi na brak środków finansowych, zespół budynków sądowych podlegał jedynie doraźnym, awaryjnym remontom, co wraz z upływem czasu i niekorzystnym oddziaływaniem czynników atmosferycznych oraz zanieczyszczeniem powietrza doprowadziło do stanu, który wymagał zdecydowanych działań.

Po wielu latach więc, zespół zabudowy sądowej znowu świeci swoim blaskiem, stanowiąc godną siedzibę dla Sądu Rejonowego. Warto także podkreślić, iż odnowie poddane zostały również pomieszczenia wewnątrz obu budynków, dzięki czemu stanowią one zarówno bardziej przyjazne miejsce pracy, jak i obsługi mieszkańców Katowic.

Źródło: peuk.fiiz.pl