Pałac Młodzieży im. prof. Aleksandra Kamińskiego w Katowicach
A/301/10 z 13.04.2010
Katowicki Pałac Młodzieży stanowi doskonały przykład stylu epoki socrealizmu w polskiej architekturze i jako taki uznać go należy za zabytkową atrakcję nie tylko na skalę województwa śląskiego, ale również całej Polski.
Wzniesiony z wielkim rozmachem w latach 1949–1951 pałac łączy w sobie cechy późnego modernizmu (kubistyczne bryły i ich przenikanie ze starannie wykonaną elewacją) oraz socrealizmu widocznego zwłaszcza we wnętrzach (dekoracyjne posadzki mozaikowe, okładziny ścienne z płyt marmurowych, ale przede wszystkim malowidła naścienne ukazujące śląski lud pracy). Najbardziej reprezentacyjny charakter posiadają zewnętrzne elewacje po stronie zachodniej i północnej. Ta pierwsza jest trzyczęściowa i wzniesiona na kamiennym cokole wykonanym z ciosów granitu, powyżej którego umieszczono prostokątne płyty piaskowca. Druga natomiast to wysunięta część teatru oblicowana płytami piaskowca z zaznaczonymi pasami gzymsowymi oddzielające kondygnacje.
Pomimo upływu 60 lat od czasu uroczystego otwarcia, które miało miejsce 3 grudnia 1951 r., pałac zachował się po dziś dzień praktycznie w niezmienionym stanie, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Cały czas także pełni funkcje oświatowo-wychowawcze, dla których został wybudowany, będąc nadal jedną z największych i najważniejszych placówek wychowania pozaszkolnego. Zgodnie ze statutem, instytucja ta realizuje zadania w zakresie lokalnej polityki oświatowej, nauki, kultury i sztuki, sportu i turystyki, a także innych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży, a w szczególności:
- prowadzi działalność dydaktyczną i wychowawczą w oparciu o posiadaną bazę zapewniając masowy udział dzieci i młodzieży;
- tworzy warunki i realizuje program nauczania i wychowania dla uczniów szczególnie uzdolnionych, wykorzystując nowoczesne metody pracy oraz autorskie programy nauczania;
- wypracowuje najbardziej pożądane formy pracy pozaszkolnej z wychowankami, które wzmacniają odwagę i zaufanie do samego siebie poprzez: dobrowolność uczestnictwa, różnorodność środków wyrazu, innowacje realizowane w procesie nauczania, uznawanie przeżycia, uwzględnianie wszystkich poziomów komunikowania, kontakty z rówieśnikami.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Inicjatorem powstania Pałacu Młodzieży był wojewoda śląsko-dąbrowski Aleksander Zawadzki, który w 1947 r. wystąpił z propozycją utworzenia nowoczesnej placówki wychowania pozaszkolnego. W 1948 r. ogłoszony został więc konkurs na projekt architektoniczny budowli, który wygrali wybitni architekci – Zygmunt Majerski i Julian Duchowicz. Ich zwycięski projekt nosił nazwę: „Projekt Pałacu Dziecka Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dziecka w Katowicach”. Obejmował on takie części gmachu, jak: teatr, dziedziniec główny, skupiający wejścia do poszczególnych części budynku, dziedziniec zabawowy oraz podwórze gospodarcze wraz z drogą dojazdu do budynku. W rok później patronat nad budową pałacu objęło Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. W tym samym czasie przygotowano projekt struktury organizacyjnej placówki. Wmurowano kamień węgielny pod przyszłą budowlę.
Już w 1950 r. obiekt oddano w stanie surowym, przystępując jednocześnie do prac wykończeniowych i wyposażenia placówki. Decyzją ówczesnego rządu zatwierdzono ostatecznie nazwę placówki: Pałac Młodzieży im. B. Bieruta i dnia 3 grudnia 1951 r. nastąpiło uroczyste otwarcie instytucji. Wówczas była to największa i najbardziej nowoczesna placówka pozaszkolna w Polsce i w całej Europie. Nowocześnie wyposażone pracownie i nowoczesny styl pracy wychowawczej przyciągał młodzież z całego regionu Śląska. Pałac bardzo szybko stał się wizytówką Katowic, podejmował gości z różnych państw utrzymujących kontakty kulturalne z Polską.
Źródło: peuk.fiiz.pl