Tablica Mikołaja Gomólickiego w Kostrzynie nad Odrą


Tablica Mikołaja Gomólickiego w Kostrzynie nad Odrą będąca częścią pomnika poświęconego historii miejscowego garnizonu wojskowego. Odsłonięta w listopadzie 2012 roku, obiekt ten powstał nie jako klasyczny pomnik, lecz jako efekt ratowania przed rozbiórką pozostałości po dawnej jednostce wojskowej.
Fragment płotu z historią
Pomnik tworzą dwa ceglane słupki oraz fragment oryginalnego ogrodzenia dawnej wartowni. To, co niegdyś było elementem infrastruktury wojskowej, dziś pełni rolę edukacyjno-pamiątkową. Na słupkach zamontowano tablice informacyjne ze zdjęciami i opisami jednostek wojskowych, które stacjonowały w Kostrzynie, a także tablicę poświęconą pułkownikowi Mikołajowi Gomólickiemu – patronowi 13 Kostrzyńskiego Pułku Artylerii.
Mikołaj Gomólicki – oficer i patriota
Pułkownik Mikołaj Gomólicki był wybitnym oficerem Wojska Polskiego i działaczem niepodległościowym. Urodził się w 1884 roku w Mińsku, a podczas I wojny światowej wstąpił do Armii Polskiej we Francji. Po odzyskaniu niepodległości objął dowództwo 1 pułku artylerii polowej, który przekształcono później w 13 Kresowy Pułk Artylerii.
W okresie międzywojennym pełnił funkcje dowódcze i organizacyjne, m.in. jako szef Okręgowego Szefostwa Uzbrojenia w Poznaniu i komendant Szkoły Zbrojmistrzów w Warszawie. W 1933 roku przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 2 lipca 1944 roku. Pośmiertnie został uhonorowany jako patron 13 Pułku Artylerii w Kostrzynie w 1996 roku.
Koszary, które zniknęły
Kompleks koszarowy w Kostrzynie powstał w 1913 roku dla Brandenburskiego Batalionu Pionierów nr 28. Po I wojnie światowej zajmował go 3 Pruski Batalion Pionierów, a po 1945 roku – jednostki Wojska Polskiego:
- 13 Kostrzyński Pułk Artylerii
- 18 Dywizjon Rakiet Taktycznych
- 66 Batalion Saperów
Ostatecznie garnizon został zlikwidowany pod koniec lat 90. XX wieku. Z całego kompleksu ocalało niewiele – jednym z ostatnich śladów tej historii jest właśnie miniaturowy pomnik z tablicą Gomólickiego.
Opieka nad miejscem pamięci
Obecnie opiekę nad tym symbolicznym miejscem sprawuje Muzeum Twierdzy Kostrzyn , które dba o jego zachowanie, czystość i edukacyjną funkcję. Dla przechodniów może to być zwykły fragment płotu, ale dla znawców historii i byłych żołnierzy – ważny punkt na mapie pamięci o wojskowym dziedzictwie miasta.