Krakowska Huta Szkła
Krakowska Huta Szkła (dawniej Centrum Szkła i Ceramiki), zlokalizowana w Krakowie przy ulicy Lipowej 3, to inicjatywa Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Centrum Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie. To miejsce, które poprzez działalność edukacyjną, dydaktyczną, wystawienniczą i kulturalną przybliża Krakowianom oraz turystom historię i technologię sztuki szklarskiej.
W skład Krakowskiej Huty Szkła wchodzą:
- Pokazy ręcznego formowania szkła „na żywo" - pozwalające z bliska poznać fascynujący proces powstawania szkła, a także umożliwiające wypróbowanie swoich sił w zawodzie hutnika-szklarza.
- "Szkło w Krakowie. Przemysł i sztuka. 1931-1998" – stała ekspozycja dotycząca historii i technologii szklarstwa, obejmująca zbiór oryginalnych narzędzi używanych do ręcznego wytwarzania szkła, kolekcję zabytkowych naczyń szklanych pochodzących z przełomu XIX i XX wieku, a także kolekcję współczesnych artystycznych szkieł kolorowych, które zostały wytworzone w latach 1969-1998 przy Lipowej 3.
Źródło: icimb.lukasiewicz.gov.pl
W 1931 r. budynki po dawnej fabryce zapałek „Znicz” przy ul. Lipowej w Krakowie zostały przejęte przez spółkę, w której głównymi udziałowcami byli dawny legionista, żołnierz I Kadrowej, inżynier Leon Bąkowski oraz Dawid Chazan, przedsiębiorca pochodzenia żydowskiego.
Z początkiem 1932 r. spółka uruchomiła przy Lipowej hutę szkła, która otrzymała nazwę „Krakowska Huta Szkła, inż. L. Bąkowski, D. Chazan i Ska” (od 1936 r. – „Krakowska Huta Szkła, D. Chazan i Ska”). Wykwalifikowani robotnicy w większości przybyli do Krakowa z Białegostoku i Narewki, gdzie właściciele firmy również posiadali huty szkła. W początkach swojej działalności huta zajmowała się produkcją butelek (na wódkę, wino, wody mineralne) i szkła aptecznego, zatrudniając od 300 do 500 osób, w zależności od ilości zamówień z Państwowego Monopolu Spirytusowego, co w 1938 r. plasowało ją na 6. miejscu wśród największych przedsiębiorstw w Krakowie pod względem liczby zatrudnionych.
W 1940 r. Krakowska Huta Szkła została skonfiskowana przez Niemców. Majątkiem do maja 1943 r. zarządzała firma Treuhand Verwertung G.m.b.H., kiedy to parcele wraz z budynkami sprzedane zostały Generalnej Dyrekcji Monopoli (Generaldirektion der Monopole).
Po opuszczeniu Krakowa przez wojska niemieckie majątek huty został upaństwowiony. W latach 60-tych przy Lipowej powstał ośrodek naukowo-badawczy przemysłu szklarskiego, który został połączony z hutą w 1971 r., stając się w roku następnym filią warszawskiego Instytutu Szkła. Lata 70-te to okres największej prosperity Filii – w tym czasie powstaje tu ręcznie formowane „szkło krakowskie”, które staje się bardzo popularne w Polsce i w Europie. Jego produkcję zakończono w 1998 roku.
W 2014 roku z inicjatywy krakowskiego Oddziału Szkła i Materiałów Budowlanych Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych, mającego swoją siedzibę przy Lipowej, powstało Centrum Szkła i Ceramiki Lipowa 3, aktualnie działające pod nazwą Krakowska Huta Szkła.
Źródło: mit.krakow.pl
