Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Lublińcu

Kościół pw. Podwyższenia św. Krzyża jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która jest położona na terenie dekanatu Lubliniec należącego do diecezji gliwickiej. Przez wieki kościół był świątynią filialną parafii pw. św. Mikołaja. Dopiero w 1990 r. biskup katowicki ks. Damian Zimoń dekretem LLXXVII – 8/90 z dnia 15 grudnia 1990 r. erygował w miejsce rektoratu samodzielną parafię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Lublińcu, której pierwszym proboszczem został ks. Leonard Pająk.

Pierwotnie drewniana świątynia stanęła w 1505 r. na miejscu znajdującej się tutaj kaplicy poza ówczesnym obszarem miasta, tuż za bramą tarnogórską. Zbudowana była z drewna na planie krzyża. Ponieważ znajdowała się przy szpitalu, nazywano ją od początku kościołem szpitalnym.

Pierwotnie kościół był budowlą składającą się z dwóch dużych izb z piecami o dwu komorach. Po wojnie trzydziestoletniej (1618–1648) na skutek braku konserwacji kościół znajdował się w opłakanym stanie. Dach był silnie uszkodzony, co pociągnęło za sobą zniszczenie wnętrza, zwłaszcza sufitu i podłogi. Grożącą zawaleniem świątynię rozebrano w maju 1842 r. i wówczas postanowiono wybudować nowy, murowany kościół. Kamień węgielny pod budowę nowej świątyni został poświęcony w 1843 r., kościół zaś konsekrowano w 1845 r.  

Świątynia jest jednonawową budowlą wykonaną „wg niemieckiego stylu budowania” z trzema ołtarzami, w tym jeden z portatyli (kamień w mensie ołtarza z relikwiami świętych i męczenników) i niezbędnym wyposażeniem. Posiada wieżyczkę sygnaturki pokrytą blachą miedzianą z dwoma dzwonami. Kościół otacza dawniejszy cmentarz ogrodzony wraz z kościołem płotem sztachetowym.

Wewnątrz świątyni na uwagę zasługują przede wszystkim zabytkowe organy oraz scena Podwyższenia Krzyża Świętego widniejąca na suficie nawy głównej.

Świątynia od czasu budowy przechodziła wiele remontów, które nadały jej obecny wygląd. W większości polegały one na konserwacji zabytkowego wnętrzna świątyni, a także pracach utrzymujących budowlę we właściwym stanie technicznym.

Na placu przykościelnym od strony wschodniej znajduje się na postumencie murowanym i otynkowanym statua Pana Jezusa niosącego krzyż. Wykonana jest z betonu i pomalowana. Pochodzi ona z początku lat 30. XX w. Od strony północnej kościoła – tuż przy bramie żelaznej – znajduje się krzyż wykonany z betonu z pasyjką odlaną z brązu. Jest on usytuowany na postumencie z piaskowca, a ten na kilku stopniach wykonanych również z tego kamienia. Jego fundatorem była najprawdopodobniej rodzina Klose, która mieszkała w Lublińcu w XIX w. W pobliżu opisanego wyżej krzyża ustawiono w 1992 r. kamienny cokół będący pozostałością pomnika nagrobnego proboszcza parafii św. Mikołaja w Lublińcu – ks. Tomasza Mokrosza.

Źródło: peuk.fiiz.pl