Kościół pw. św. Wojciecha w Mikołowie
682/66 z 31.05.1966
Kościół pw. św. Wojciecha, który jest patronem Mikołowa, to świątynia parafialna rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem.
Wybudowany w poł. XIX w. kościół to budowla trójnawowa w stylu neoromańskim, mogąca pomieścić aż 5 tys. wiernych. Kościół posiada dwie dwukondygnacyjne wieże, w których znajdują się cztery dzwony. Fasada mieszcząca wejście zwieńczona jest trójkątnym szczytem. Ołtarz główny z obrazem św. Wojciecha, biskupa i męczennika, zdobią figury św. Piotra i św. Pawła. W nawie bocznej po prawej stronie znajduje się ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa z figurami św. Jadwigi i św. Elżbiety. W nawie bocznej po lewej stronie można podziwiać ołtarz z obrazem Matki Boskiej Mikołowskiej z figurami św. Jozefa i św. Anny. Cennym zabytkiem kościoła są witraże pochodzące z XIX w. szkoły krakowskiej oraz stacje Drogi Krzyżowej – dzieło znanego artysty malarza Jana Bochenka, który namalował je w 1868 r. Na szczególną uwagę zasługują ponadto organy zbudowane w 1862 r. przez Johanna M.V. Haasa, które są największymi zabytkowymi organami na Górnym Śląsku.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Pierwsza wzmianka historyczna o istnieniu kościoła pw. św. Wojciecha w Mikołowie pochodzi z 1222 r. Ale już w XII w. istniała tutaj prawdopodobnie parafia, której patronował św. Wojciech. W latach 1260–1270 zbudowany został drugi kościół, pod wezwaniem św. Wojciecha. Była to budowla w stylu gotyckim, przy której założono nowe osiedle miejskie zwane Podfarzem oraz szkołę parafialną. Przejął on funkcje kościoła parafialnego od mniejszego kościółka pw. św. Mikołaja, który do momentu likwidacji w XVIII w. pełnił rolę kościoła filialnego. Na jego miejscu dzisiaj znajduje się kapliczka pw. św. Mikołaja.
W XVI w. obie świątynie znalazły się w rękach ewangelików i przez okres 50 lat w Mikołowie nie były odprawiane msze katolickie. W 1630 r. katolikom został zwrócony kościół parafialny, a w 24 lata później – filialny.
Nie wiadomo, czy pierwszy kościół w Mikołowie poświęcony św. Wojciechowi, wzniesiony w II poł. XIII w., był drewniany czy murowany. Pierwszy zapis mówiący o tym, że ową niewielką świątynię zbudowano z kamienia, pochodzi z 1598 r.
Potrzeba wybudowania w Mikołowie nowej, dużej świątyni pojawiła się – tak jak w przypadku innych okolicznych parafii – wraz ze wzrostem liczby wiernych zamieszkujących teren rozległej parafii. Budowę nowej świątyni rozpoczęto w 1843 r. Kamień węgielny został poświęcony przez biskupa Latuska z Wrocławia. Prace budowlane, ze względu na mnożące się problemy, trwały aż 18 lat. Nowy kościół, poświęcony również św. Wojciechowi, konsekrował 25 września 1861 r. wrocławski biskup sufragan Adrian Włodarski. Od tego czasu nowa świątynia pełni funkcję kościoła parafialnego, zaś stary kościół jest kościołem filialnym.
Przez ponad sto lat, od wybudowania nowego kościoła aż do lat 60. XX w., obie świątynie nosiły wezwanie św. Wojciecha Biskupa i Męczennika. Chociaż św. Wojciech patronował staremu kościołowi od samego początku (prawie siedem wieków), a w głównym ołtarzu nadal znajduje się jego obraz, to w latach 60. XX w. do św. Wojciecha dołączono Matkę Bożą Śnieżną i odtąd stary kościół nosi dwa wezwania. Mikołowianie zaś czczą Maryję w tym wizerunku jako Matkę Bożą Mikołowską.
W 1998 r. odbyła się w Mikołowie uroczystość ogłoszenia św. Wojciecha patronem miasta. Wielkie znaczenie historyczne, jak i liczne walory artystyczne kościoła pw. św. Wojciecha w Mikołowie sprawiły, że dnia 14 marca 2008 r. papież Benedykt XVI wyniósł go do godności bazyliki mniejszej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
