Uzdrowisko Nałęczów
A/257 z 14.03.1967
Uzdrowisko Nałęczów to jedyne w Polsce uzdrowisko o profilu wyłącznie kardiologicznym. Kurort położony jest w województwie lubelskim na Wyżynie Lubelskiej na wysokości 170-200 m n.p.m. w dolinie rzeki Bystrej i jej dopływu rzeki Bochotniczanki. W Nałęczowie leczy się przede wszystkim choroby: wieńcową, nadciśnienie tętnicze, nerwice serca i stany ogólnego wyczerpania psychofizycznego. W powrocie do zdrowia pomaga mikroklimat sprzyjający naturalnemu obniżeniu się ciśnienia tętniczego krwi oraz zmniejszeniu dolegliwości serca.
Klimat Uzdrowiska Nałęczów jest nizinny z przewagą cech kontynentalnych umiarkowanie bodźcowy. Występuje tu mała zmienność typów pogody. Dobre nasłonecznienie, odpowiednia wilgotność powietrza i duże obszary leśne sprzyjają szybkiej rekonwalescencji. Nałęczów posiada również dobre warunki dla rehabilitacji pacjentów po zawale serca i operacjach kardiochirurgicznych.
Dzisiejszy Nałęczów powstał prawdopodobnie w VIII lub IX wieku jako osada pod nazwą Bochotnica. W kolejnych wiekach przenoszony i przebudowywany pełnił też funkcje obronne. Wzloty i upadki gospodarcze Bochotnicy związane były z wojnami i przemarszami wojsk. Dzisiejsza nazwa miasta pochodzi od właściciela początkowo folwarku a potem całej miejscowości Stanisława Małachowskiego herbu Nałęcz.
W centrum miasta znajduje się 25-hektarowy park Zdrojowy ze stawem i z historyczną zabudową: pałacem Małachowskich, sanatorium „Książę Józef”, Starymi Łazienkami, Werandkami, Domkiem Gotyckim. Do nowszych budynków stojących w tej okolicy należą: Dom Zdrojowy, „Pawilon Angielski”, sanatoria uzdrowiskowe: „Rolnik”, „Atrium”, „Termy Pałacowe”.
Nałęczów leży w najcieplejszym w kraju, V regionie bioklimatycznym „południowo-wschodnim”. Jest uzdrowiskiem nizinnym, równinnym i charakteryzuje się typem bioklimatu słabo bodźcowym. Średnie roczne usłonecznienie wynosi 1593 godziny (od maja do sierpnia przekracza 200 h w miesiącu), zaś zachmurzenie, liczone z obserwacji południowych, – 69% (w sierpniu – 61%, w grudniu – 81%). Temperatura powietrza w Nałęczowie osiąga średnio w roku 7,4 °C (najcieplejszy miesiąc – lipiec 17,5 °C, najchłodniejszy – styczeń –3,2 °C). Średnia roczna względna wilgotność powietrza w godzinach około południowych to 69% (max grudzień 83% – powietrze umiarkowanie wilgotne, min kwiecień i maj 60% – powietrze umiarkowanie suche). Roczna suma opadów wynosi przeciętnie 540 mm (max opadów w czerwcu – 84 mm, min w lutym – 25 mm). Liczba dni z opadem w ciągu roku kształtuje się na poziomie 155 i jest mniejsza od normy przyjętej dla uzdrowisk (183 dni). W Nałęczowie występuje przewaga wiatrów wschodnich (13,8%) i zachodnich (11,8%) oraz z sektora południowego (SW, S, SE, w sumie 28,8%), zaś cisze stanowią 28,3%. Średnia prędkość wiatru to 3,4 m/s, największa – 4,1 m/s występuje w kwietniu (wiatr umiarkowany).
Specyficzny mikroklimat Nałęczowa wytworzył się dzięki naturalnym warunkom klimatycznym. Jego właściwości lecznicze powodują samoczynne obniżanie ciśnienia tętniczego krwi oraz zmniejszanie dolegliwości chorób serca. Wysoką jonizację powietrza wywołują czynniki takie jak: gleby lessowe, przepływające rzeki Bystra i Bochotniczanka, urozmaicona sieć wąwozów oraz bogata szata roślinna (ok. 72 gatunków drzew i krzewów). Wymienione walory zadecydowały o powstaniu jedynego tego typu w Polsce jednoprofilowego uzdrowiska klimatyczno-kardiologicznego. Najlepsze warunki do lecznictwa klimatycznego panują od maja do września.
Ważny punkt oferty Uzdrowiska Nałęczów stanowią źródła wód mineralnych z przewagą wodorowęglanu wapnia i żelaza. Budowa geologiczna Płaskowyżu Nałęczowskiego charakteryzuje się dosyć grubą warstwą lessu. Głównym poziom wodonośny występuje w szczelinach węglanowych utworów kredy górnej. Mineralizacja oraz bardzo dobra jakość wody tego poziomu wodonośnego powoduje, że wykorzystuje się ją do produkcji wód mineralnych.
Źródło: wikipedia.pl
Około 1800 odkryto lecznicze właściwości wód i złoża borowin, a po ich analizie chemicznej w 1817 roku potwierdził je prof. Piotr Celiński z Uniwersytetu Warszawskiego. Wyniki te wykorzystali trzej lekarze-sybiracy: Fortunat Nowicki, Wacław Lasocki i Konrad Chmielewski, modernizując w końcu XIX w. funkcjonujące już uzdrowisko za pieniądze ówczesnego właściciela Nałęczowa – Michała Górskiego. Stworzył on uzdrowisko w dzisiejszym kształcie miasta ogrodu. To on uczynił z Nałęczowa liczący się ośrodek leczniczo-kulturalny. Kuracjuszami byli tutaj m.in. Stefan Żeromski, Bolesław Prus i Henryk Sienkiewicz.
Źródło: wikipedia.pl
Wody z lokalnych złóż Nałeczowa zostały uznane za lecznicze już w XIX wieku. Uzdrowisko Nałęczów szczyci się więc ponad 200-letnią tradycją wodolecznictwa, proponując swoim gościom kuracje pitne oraz zabiegi z zakresu hydroterapii. Właściwości lecznicze posiada także tutejszy klimat, powodujący samoczynne obniżanie ciśnienia tętniczego krwi oraz zmniejszanie dolegliwości chorób serca. Doceniają go pacjenci Uzdrowiska Nałęczów, leczący choroby wieńcowe, nadciśnienie czy inne problemy kardiologiczne.
Wody wykorzystywane w kuracji pitnej to ody ze Źródła „Barbara”, źródła "Celińskiego" (żelaziste), ”Miłość” oraz „Nałęczowianka”. "Nałęczowianka" która wydobywana jest z ujęcia „Nałęczowianka” od 1817 roku, jest wodą niskosodową średniozmineralizowaną z przewagą wodorowęglanów wapnia i magnezu, z prawie zerową zawartością azotanów i azotynów co świadczy o jej czystości chemicznej. Odpowiednie proporcje składników mineralnych, brak związków toksycznych, czystość chemiczna i mikrobiologiczna kwalifikuje Nałęczowiankę do najlepszych wód mineralnych w Polsce. Otrzymała certyfikaty, nagrody i rekomendacje. Jest dostępna w sprzedaży jako woda gazowana, delikatnie gazowana i niegazowana o pojemności 1,5l i 0,5l. Spożywana jest nie tylko w Polsce, ale poza jej granicami.
Źródła wód leczniczych i mineralnych:
- Źródło „BARBARA” – woda lecznicza słabo zmineralizowana żelazista
- Lecznicze właściwości wody: Z uwagi na zawartość jonów Fe+2 w ilości powyżej 10,0 [mg/dm3] (waha się w granicach 10,5-13,1 [mg/dm3]), woda z ujęcia “Barbara” może być stosowana w leczeniu niedokrwistości, spowodowanej niedoborem żelaza (niedokrwistość w przebiegu schorzeń przewodu pokarmowego, w następstwach przewlekłych krwawień, niedokrwistość istotna niedobarwliwa, blednica, niedokrwistość ciężarnych i dzieci) oraz w leczeniu niedoboru żelaza bez niedokrwistości u rekonwalescentów (szczególne w sytuacji trwania pierwotnej przyczyny niedoboru żelaza, np. przewlekła utrata krwi, ciąża lub choroby współistniejące, takie jak choroby reumatologiczne, przewlekłe zakażenia dróg moczowych, niewydolność nerek, niewydolność serca, nieswoiste choroby zapalne jelit, przewlekła obturacyjna choroba płuc). Suplementacja żelazem ma na celu uzupełnienie jego zapasów oraz przywrócenie prawidłowego stężenia hemoglobiny. A składniki mineralne dostarczane do organizmu w postaci wód leczniczych zawierających te składniki są lepiej przyswajalne. Kuracja wodami ze źródła “Barbara” jest ponadto zalecana przy znużeniu, apatii, trudnościach z koncentracją, oddychaniem, przy skurczach i osłabieniu mięśni, mrowieniu i drętwieniu kończyn, bólach stawów, zaburzeniach pracy jelit, depresjach i nerwicach. Wspomaga prawidłowe czynności serca, wzmacnia włosy i paznokcie, wpływa na prawidłowe odżywienie skóry.
- Źródło „CELIŃSKI” – woda lecznicza słabo zmineralizowana żelazista
- Lecznicze właściwości wody: Wskazana jest przy znużeniu, trudnościach z koncentracją, przy zakłóceniu prawidłowej pracy serca, skurczach i osłabieniu mięśni, drętwieniu i mrowieniu rąk i nóg, bólach stawów, zwolnieniu tętna, trudnościach z oddychaniem, przy zaburzeniach pracy jelit, nerwowości, bezsenności, a także przy wypadaniu włosów, łamliwych paznokciach, pękaniu kącików ust.
- Źródło „MIŁOŚCI” – naturalna woda źródlana – niskosodowa
- Właściwości wody: Wspomaga i reguluję pracę serca, łagodzi dolegliwości mięśni (skurcze, mrowienie, drętwienie) i stawów, zmniejsza bóle głowy, nerwowość, znosi znużenie, ułatwia zasypianie, łagodzi stany depresyjne, leczy dolegliwości gastrologiczne, m.in. skurcze jelit, wpływa na prawidłowe odżywienie skóry.
Źródło: umcs.pl / wodadlazdrowia.pl / uzdrowisko-naleczow.pl
Do obiektu przynależą:
- Brama Wschodnia w Nałęczowie
- Domek biskupi w Nałęczowie
- Domek gotycki w Nałęczowie
- Domek grecki w Nałęczowie
- Dwór Gałęzowskich w Nałęczowie
- Dwór Górskich w Nałęczowie
- Kompleks Wodny "Atrium" w Nałęczowie
- Park Zdrojowy w Nałęczowie
- Pijalnia Wód Mineralnych w Nałęczowie
- Sanatorium "Książę Józef" w Nałęczowie
- Sanatorium „Stare Łazienki” w Nałęczowie
- Werandki w Nałęczowie
