P.O. "Kamień" - 02. Schron bojowy nr 49
27/38
Schron bojowy nr 49 punktu oporu "Kamień" znajduje się w centralnej części ogródków działkowych na działce o numerze 154. Jest to dwukondygnacyjny schron bojowy dla broni maszynowej. Wchodził w skład linii obronnej zwanej Obszarem Warownym Śląsk (OWŚ). Jego uzbrojenie stanowiły 3 ckm-y, 1 rkm i broń etatowa załogi. Jeden ckm był osadzony w półkopule bojowej w ścianie zachodniej. Dwa pozostałe w strzelnicach ściennych w ścianie południowej i północnej. Zadaniem jego załogi było niszczenie sił żywych nieprzyjaciela próbujących przekroczyć zapory pola walki oraz wspierać obiekty nr 1 i 2.
Ciężki schron bojowy dla broni maszynowej o dwóch kondygnacjach. Został wybudowany w 1936 roku. Posiadał numer 49. Jeden ckm był zamontowany na lawecie fortecznej w półkopule pancernej o 3 strzelnicach. Została ona odlana w hucie w Ostrowcu Świętokrzyskim. Posiada sygnaturę ZO. 1936 N954. Pozostałe ckm-y zostały umieszczone pojedynczo na lawetach fortecznych za pionowymi pancerzami wz. 36A w ścianie północnej i południowej.
Jako nieliczny w roku budowlanym 1936 obiekt ten otrzymał strzelnicę obrony wejścia. Można było z niej prowadzić ogień przez kratę przeciwszturmową oraz rzucał granaty. Górna kondygnacja pełniła głównie funkcje bojowe. Posiadała również zamykane wyjście ewakuacyjne z możliwością prowadzania ognia. W ścianie północnej znajdują się 2 rury do łączności optycznej z punktem oporu Bobrowniki. Na dolną kondygnacje można było zejść 3 łącznikami komunikacyjnymi. Wykonano je w postaci pionowych szybów ze stalowymi klamrami. Dolna kondygnacja zawierała maszynownię z urządzeniami filtrowentylacyjnymi, izbę dowódcy, izbę załogi z pryczami oraz izbę pogotowia ze stanowiskiem pracy telefonisty.
Załogę schronu stanowili żołnierze IV batalionu 11 pułku piechoty.
Schron nie brał udziału w walkach. Z uwagi na przełamanie polskiej obrony pod Pszczyną i Woźnikami jego załoga, na rozkaz, dokonała ewakuacji w nocy z 2-3 września 1939 r. Na elewacji obiektu zachowały się relikty farbomaskowania Schron posiada wszystkie oryginalna zamknięcia i pancerze.
Jak dotrzeć do schronu?
Będąc przy schronie bojowym nr 2 kierujemy się dalej na zachód i skręcamy w pierwszą alejkę w prawo. Idziemy nią ok. 200m i z lewej stronie na działce nr 154 odnajdziemy w głębi poszukiwany schron bojowy. Ten schron również nie jest udostępniony do zwiedzania, gdyż położony jest na prywatnym terenie.
Źródło:
- W. Machoń, Odcinek od Dobieszowic do Kamienia (Piekary Śląskie) [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 74-79
- Tablica informacyjna przy obiekcie / Tekst: Waldemar Machoń
Fortyfikacje w miejscowości Kamień otrzymały nazwę Łącznikowego Punktu Oporu „Kamień", gdyż zamykały lukę pomiędzy punktem oporu Bobrowniki na północy a punktem oporu Dąbrówka Wielka na południu. Zostały one wybudowane w latach 1936 - 38, stanowiąc przykład fortyfikacji powiązanych z terenem zurbanizowanym.
W 1936 roku na terenie płaskowyżu przylegającego do południowo - zachodniej części Kamienia został wybudowany zespół schronów jako główna pozycja obronna. Składał się on z trzech schronów bojowych i dwóch schronów pozornych.
Obiekty te były osłaniane przez jeszcze jeden schron bojowy wybudowany w głębi zabudowy miejskiej. W 1938 roku główna pozycja obronna została dodatkowo wzmocniona ufortyfikowanym budynkiem przeznaczonym dla organizacji paramilitarnej „Strzelec" (dziś nazywany „Domem Strzelca"). Drogi dojazdowe od strony Bytomia i Szarleja były zamykane zaporami z kilku rzędów szyn kolejowych. Szyny leżały przygotowane na poboczu dróg i w razie konieczności osadzano je w rury wkopane w powierzchnie drogi i blokowano klinami. Schrony głównej pozycji obronnej były osłonięte zaporą przeciwpancerną z wbitych w ziemię szyn kolejowych oraz wysoką i niską zaporą z drutu kolczastego. Budowle te były połączone siecią okopów i rowów łącznikowych. Pomiędzy obiektami bojowymi była wykonana ziemna sieć telefoniczna zapewniająca łączność w ramach punktu oporu i z dowództwem. Wsparcie ogniowe, dwoma armatami polowymi, zapewniał południowy schron artyleryjski punktu oporu Bobrowniki. Maskowanie obiektów realizowano za pomocą malowania farbami, upodobniania do budynków, nasypów ziemnych i nasadzeń roślinności.
Źródło: W. Machoń, Odcinek od Dobieszowic do Kamienia (Piekary Śląskie) [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 74-79
- W. Machoń, Odcinek od Dobieszowic do Kamienia (Piekary Śląskie) [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 74-79
Inne obiekty znajdujące się w:
OWŚ - 07. Punkt oporu "Kamień"
- P.O. "Kamień" - 01. Schron bojowy nr 48
- P.O. "Kamień" - 02. Schron bojowy nr 49
- P.O. "Kamień" - 03. Schron bojowy nr 50
- P.O. "Kamień" - 04. Schron bojowy nr 51 (zasypany)
- P.O. "Kamień" - 05. Schron pozorny
- P.O. "Kamień" - 06. Schron pozorny
- P.O. "Kamień" - 07. Dom Strzelca
- P.O. "Kamień" - 08. Komora kabli tel. (zasypana)
