Park Cytadela w Poznaniu

Park Cytadela – największy park Poznania o powierzchni ok. 100 ha, zbudowany w latach 1963–1970 na terenie dawnego Fortu Winiary. Nadano mu nazwę: Park-Pomnik Braterstwa Broni i Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1992 roku zmieniono nazwę na Park Cytadela. W 2008 uznany został przez prezydenta RP, w ramach historycznego zespołu miasta Poznania, jako pomnik historii.

Cmentarze
Na terenie parku znajdują się następujące cmentarze: Cmentarz parafii św. Wojciecha, Cmentarz Garnizonowy, wojenny Cmentarz Bohaterów Radzieckich, wojenny Cmentarz Wspólnoty Brytyjskiej, Cmentarz Bohaterów Polskich oraz relikty dawnego cmentarza tzw. starogarnizonowego, niemieckiego Cmentarza Honorowego (Ehrenfriedhof) oraz kwatera prawosławna tzw. Cmentarz Prawosławny. Na Cmentarzu Garnizonowym, liczącym ponad 1500 grobów, znajdują się mogiły wojskowych, a wśród nich powstańców styczniowych, wielkopolskich, żołnierzy z lat 1918–1920, generałów, kawalerów Virtuti Militari. Ofiary terroru hitlerowskiego i sowieckiego oraz Cytadelowcy znajdują się na Cmentarzu Bohaterów Polskich. Są też tutaj zbiorowe mogiły z pomnikami nagrobnymi jeńców rosyjskich i francuskich. Cmentarz Wspólnoty Brytyjskiej jest miejscem spoczynku m.in. 48 uczestników tzw. Wielkiej Ucieczki, wśród nich Polaków.

Muzea

W ocalałych budowlach fortecznych mieszczą się dwa muzea, oddziały Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych w Poznaniu:

• Muzeum Uzbrojenia,
• Muzeum Armii Poznań.

Obiekty forteczne
Zachowane obiekty warte obejrzenia:

• Rawelin I
• Reduta I
• Brama Północna (Polna)
• Bastion II
• Estakada Małej i Wielkiej Śluzy

Inne ciekawe obiekty na terenie Cytadeli:

• Pomnik Bohaterów,
• Amfiteatr,
• rozarium,
• zabytkowy dąb przy Cmentarzu Garnizonowym,
• Dzwon Pokoju i Przyjaźni Między Narodami,
• Młodzieżowy Dom Kultury "Harcówka",
• instalacja 112 rzeźb Nierozpoznani Magdaleny Abakanowicz, wykonana z okazji 750-lecia lokacji Poznania,
• Ziarno – Epitafium Życia, Żalki – rzeźby plenerowe,
• rzeźby innych twórców, m.in: Michała Gąsienicy Szostaka, Jerzego Sobocińskiego, Józefa Murlewskiego, Juliana Boss-Gosławskiego.

Przyroda

Tabliczka pamiątkowa na jednym z kasztanowców
Na terenie Cytadeli zinwentaryzowano 170 taksonów roślin drzewiastych. Najstarszych z nich (ponad 100-letnich) jest niewiele. W fazie początkowej nie było większych nasadzeń z powodów militarnych. Ogromna ilość drzew ucierpiała w 1945 i została bezpowrotnie stracona. Z tych, które dotrwały do czasów obecnych, należy wymienić takie gatunki, jak klon zwyczajny, grusza pospolita, kasztanowiec zwyczajny, wiąz szypułkowy, dąb szypułkowy, jesion wyniosły, klon jawor i robinia akacjowa. Większość roślin ozdobnych wprowadzono dopiero w latach 60. XX wieku, podczas urządzania założeń parkowych.

Ssaki
Na terenie parku występuje 20 gatunków ssaków, w tym 16 chronionych. Bytują tu na stałe m.in. lis, tchórz zwyczajny, łasica, wiewiórka pospolita, mysz zaroślowa, szczur wędrowny, jeż europejski, ryjówka aksamitna i kret. Z terenów nadwarciańskich zachodzą sarna i borsuk. Niegdyś żyły też króliki europejskie, ale nie pokazują się już od lat, prawdopodobnie wystraszone przez psy i lisy. Cytadela jest ostoją zimową nietoperzy (12 gatunków, możliwe, że więcej, m.in. nocek Natterera, nocek rudy, nocek duży, mopek i karlik). Jest to najważniejsze zimowisko tych ssaków w Poznaniu i jedno ze znaczących w Polsce.

Mszyce
W latach 2006–2007 przeprowadzono na terenie parku badania afidofauny, podczas których ustalono występowanie tutaj 67 gatunków mszyc, z dwóch rodzin: ochojnikowate i mszycowate, zwłaszcza z tej drugiej.

Źródło: wikipedia.pl