Kościół pw. św. Mikołaja w Przybynowie

Parafia w Przybynowie jest po raz pierwszy wzmiankowana w 1306 r., prawdopodobnie więc jej początki sięgają II poł. XIII w. W 1490 r. czasowo należała do parafii w Lelowie. W 1916 r. wydzielona została z tej placówki parafia w Choroniu łącznie z Porajem, który później stał się również samodzielną placówką. W 1940 r. granica wytyczona przez okupanta oddzieliła od Przybynowa Żarki Letnisko, które najpierw stały się filią, a w 1948 r. ekspozyturą, a ostatecznie parafią w 1957 r.

Pierwszy kościół w Przybynowie, wspominany również w 1306 r., był świątynią drewnianą i nosił wezwanie śś. Piotra i Pawła Apostołów. Z zapisów historycznych wiadomo, iż został on wówczas obrabowany przez najemnych żołnierzy. Na pewno istniał on jeszcze w 1470 r., bowiem pisał o nim w swoim Liber Beneficiorum (Księdze uposażeń) Jan Długosz. Dokładnie 125 lat później w Przybynowie był kościół murowany, zbudowany prawdopodobnie w poł. XVI w., możliwe, że z fundacji rodziny Myszkowskich. Stary kościółek drewniany przypuszczalnie albo został rozebrany ze starości, albo też został zniszczony w czasie pożaru. O tym jednak źródła historyczne milczą.

Pierwsza murowana świątynia została wzniesiona w stylu renesansowym. Posiadała ona od frontu wieżę krytą piramidalnym prostym zwieńczeniem, a jej dach kryty był gontem, a zamiast sklepienia wykonano pułap. Przebudowa i rozbudowa kościoła przeprowadzone w 1770 r. staraniem ks. Marcina Koźlickiego nadała mu cechy barokowe. Przebudowę ufundował hrabia Adam Męcicki, starosta bodaczowski. Po jej zakończeniu, świątynia została konsekrowana 22 lipca 1777 r. przez biskupa sufragana gnieźnieńskiego ks. Ignacego Kozierowskiego. Prawdopodobnie również wówczas zmieniono jej wezwanie z pierwotnego – śś. Apostołów Piotra i Pawła – na św. Mikołaja. W 1849 r. kościół doznał uszkodzeń w czasie pożaru, który stopił dwa dzwony umieszczone w wieży kościelnej. Dzwony odlane potem na miejscu przez Jana Żucha z Żarnowca zabrali Austriacy. Po nieudanym odlewie nowych dzwonów w 1926 r. sprowadzono z Węgrowca obecnie używane o wadze 607 kg.

W I poł. XIX w. kościół ten znajdował się już w złym stanie technicznym i wymagał gruntownego remontu, który przeprowadzono w 1862 r. Wieżę pokryto wówczas blachą. W 1863 r., świątynię konsekrowano ponownie. Aktu tego dokonał ks. biskup Maciej Majerczak, administrator diecezji kieleckiej. Kolejna przebudowa przybynowskiego kościoła miała miejsce tuż przed I wojną światową, w latach 1911–1912. Wówczas dodano do niego dwa przęsła, nowe arkady i wieżę na froncie, pokryto również kościół dachówką. Prace te wykonano staraniem ks. Adama Adamka. W 1962 r. za ks. Stanisława Poroszewskiego wnętrze kościoła zostało odmalowane i odnowiono ołtarz główny. Tenże proboszcz przeprowadził remont kaplicy cmentarnej. Staraniem ks. Tadeusza Mańki we wsi Wysoka zakupiono dom z działką i urządzono tam kaplicę katechetyczną, a w 1973 r. przeprowadzono remont – łącznie z ankrowaniem i tynkowaniem – domu parafialnego. W latach 1995–1996 staraniem ks. Janusza Rakowskiego i ks. Romana Cera kościół pokryto blachą miedzianą.

Źródło: peuk.fiiz.pl