Przyrodnicza ścieżka edukacyjna "Kopalnia przywrócona naturze” w kamieniołomie "Lipówka”
Ścieżka edukacyjna „Kopalnia przywrócona naturze” została utworzona na obszarze nieczynnego kamieniołomu, który wykorzystywany był do 1989r. przez cementownię Rudniki jako źródło wapieni jurajskich będących podstawowym surowcem w procesie produkcji cementu.
W skład ścieżki wchodzi 11 stanowisk tematycznych, które przedstawiają najciekawsze fragmenty kamieniołomu, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków roślin i zwierząt, ich siedlisk oraz obiektów przyrody nieożywionej. Doskonale oznakowana trasa liczy ok. 2km, a spacer po niej zajmuje od 1 do 3 godzin. W czasie wędrówki można podziwiać urokliwe krajobrazy oraz ciekawe i chronione gatunki roślin i zwierząt. Dzięki temu ścieżka jest atrakcyjnym narzędziem do edukacji dzieci i młodzieży oraz miejscem do aktywnego wypoczynku na łonie natury. Na dnie byłego wyrobiska dostrzec można wiele gatunków ziół, które do tej pory wykorzystywane są do produkcji leków. „Skalne Jezioro” z pokrytym szuwarami brzegiem jest schronieniem dla licznych przedstawicieli fauny wodnej i lądowej. „Jezioro Kumaka” jest natomiast idealnym miejscem rozrodu kumaka nizinnego, ściśle chronionego gatunku płaza o priorytetowym znaczeniu w krajach Unii Europejskiej.
Sprawne poruszanie się po ścieżce i korzystanie z niej ułatwiają wydane przewodniki: książkowy oraz audio. Przewodniki są doskonałą pomocą dydaktyczną dla nauczycieli, jak również dla przewodników turystycznych oraz każdego miłośnika przyrody. Dodatkowo wiosną 2014 r. wydany został segregator z zadaniami i scenariuszami lekcji do przeprowadzenia na terenie kamieniołomu. Dla nauczycieli lokalnych szkół organizowane są warsztaty oraz konkursy. W 2015 zostały ogłoszone konkursy na scenariusz gry terenowej po ścieżce oraz na relację z wycieczki.
Ścieżka jest efektem współpracy zespołu naukowego badaczy z Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie z ekspertami Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków i pracownikami CEMEX Polska. Została sfinansowana ze środków Cementowni Rudniki oraz Fundacji CEMEX Budujemy Przyszłość.
W grudniu 2013 r. ścieżka zdobyła tytuł „Jurajski Produkt Roku 2013” w dziedzinie ekologii, ochrony środowiska i odnawialnych źródeł energii przyznawany przez Regionalną Izbę Przemysłowo-Handlową w Częstochowie.
Trasa ścieżki jest otwarta i bezpłatna.
Stanowiska tematyczne ścieżki:
1. Dobry Widok - Panoramiczny widok wyrobiska. Formy przekształcenia terenu. Sukcesja na terenach poprzemysłowych. Wydobycie kamienia wapiennego. Ptaki migrujące
2. Skalne Jezioro - Organizmy ekosystemów wodnych. Ptaki wodne, drapieżne
3. Wierzbowisko - Interakcje międzygatunkowe
4. Jezioro Kumaka - Bogactwo i ochrona gatunkowa płazów. Ptaki krzewów
5. Jezioro Niespodzianka - Glony i bezkręgowce wodne
6. Szeptunowa Skała - Paleontologia i speleologia
7. Stara Grzęda - Zadrzewienia jako środowisko życia bezkręgowców
8. Krzemionkowa Dolinka - Historia wydobycia w kopalni „Lipówka”
9. Porosty - Mali Pionierzy - Zróżnicowanie porostów jako wynik symbiozy pomiędzy grzybami i glonami
10. Apteka Natury - Rośliny lecznicze i trujące
11. Słoneczny Stok - Fauna i flora ciepłych muraw. Ptaki wiosną, ptaki jesienią.
Źródło: slaskie.travel